وقتی گمرك چشمهایش را می بندد!

به گزارش نما به نقل از خبرآنلاین؛ مجری برنامه های علمی و پزشکی تلویزیون، شب پرصحبتی را در برنامه گفتگوی ویژه خبری گذارند. شبی که در آن، به قول رئیس سازمان تعزیرات حکومتی، همه را محکوم کرد و صد البته با نتیجه گیری عجیبی که در بحث داشت، علامتهای سئوال را باقی گذاشت: همه چیز برای قاچاقچیان دارو و تجهیزات پزشکی گل و بلبل است و قاچاق ۹۰ درصد سود دارد، پس ما هم برویم قاچاقچی شویم.

آنچه در ادامه می خوانید مشروح گفتگوی ویژه خبری شب گذشته با جمشیدی رئیس سازمان تعزیرات است که به صورت حضوری در استودیو گفتگو ویژه خبری آمده بود و به صورت تلفنی نیز عبدالرحمن رستمیان، نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس و بهروز جنت مدیرکل بازرسی و نظارت سازمان غذا و دارو نیز در این میزگرد حاضر بودند.

چرا برخورد دقیق با داروهای قاچاق صورت نمی گیرد؟ نمایندگان خانه ملت دیروز در جلسه ای با مسئولان، تصویب کردند کارگروهی درباره قاچاق دارو و تجهیزات پزشکی تشکیل دادند. سئوال اینجاست بالاخره در کشور قاچاق می شود. این کارگروه قرار است چه کند؟

دکتر جمشیدی، رئیس سازمان تعزیرات حکومتی و معاون وزیر دادگستری: درباره بحثهای مربوط به تخلفات و جرایم پزشکی و درمان و دارو، مهم است. این بحث با سلامت مردم مواجه است. تخلفاتی که در این خصوص صورت می گیرد نیز بسیار متنوع است. در بدن بیمار کالای تجهیزات پزشکی تقلبی به کار می برد یا گرانتر از معمول خدمات پزشکی ارائه می شود این ظلم مضاعف به مردم است. یکی از اصلی ترین کارهای بنده در سازمان تعزیرات، تمرکز بر بحث قاچاق دارو بود. حدود ۲۰-۳۰ مورد تخلفات در این حوزه در اختیار ماست. در کمیسیون مربوطه در مجلس، بحثهای مفصلی را من ارائه کردم. از قاچاق دارو تا موضوع زیرمیزی. جمع بندی این بود که کمیسیون مشترکی از وزارت بهداشت، مجلس،تعزیرات داشته باشیم. شایدم مردم باور نمی کنند برخی از قوانین ما ۶۰ سال از عمرشان می گذرد.

از دکتر شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت نقل شده کامیونهای داروی تقلبی وارد کشور می شود و ۷۵۰ کیلومتر هم می روند و کسی جلوشان را نمی گیرد. چرا؟
جمشیدی: اینکه قاچاق دارو به وفور است، چنین چیزی هست. این که قاچاق تجهیزات پزشکی در یکی از خیابانهای تهران است، چنین چیزی هست.

پس شما چه کاره اید؟
جمشیدی: دو حیطه نظارت وبرخورد را باید تفکیک کنیم. ما در سازمان تعزیرات در حیطه برخورد با شدت و قوت برخورد می کنیم. نظارت با جاهای متعدد است ولی نظارت اصلی با سازمان غذا و داروست. یکی از مشکلات تنوع ناظران است.

چطور می شود کامیون داروی تقلبی اینطور راحت وارد می شود؟
جمشیدی: در بندرشهید رجایی ما حدود ۶ هزار کانتینر در شبانه روز واردات و صادرات می شود. تنها دستگاه اسکنری که اینها را اسکن می کند ۱۷۰ مورد را می تواند اسکن کند. یعنی نزدیک به ۶ هزار کانتینر اسکن نمی شود.

یعنی گمرک مسئول است؟
جمشیدی: این حجم کالا به صورت هوشمند اگر کنترل شود می توان از قاچاق جلوگیری کرد. دستگاههای مورد نیاز گمرک گران قیمت است و آنها بودجه ندارند. این بودجه باید از بودجه دولتی تهیه شود.

یعنی ۵۸۰۰ کانتینر روزانه وارد می شود و داخلش دیده نمی شود؟
جمشیدی: این برای کشور مهم است که بتوانیم این حجم واردات را کنترل کنیم. پارسال فرار مالیاتی این بخش ۸۰ هزار میلیارد یعنی نیمی از بودجه کشور بوده.

عبدالرحمن رستمیان، نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس به صورت تلفنی وارد بحث شد.
چرا قانونی برای برخورد با این داستان نداریم؟
رستمیان: قاچاقی مرسوم است که زیر ۵ درصد باشد ولی وقتی به این حجم می رسد فساد در دستگاه ها است و طبیعتا باید آمارهای واقعی دربیاید. این کارگروه برای همین است. اگر نیازمند قانون است باید بنویسیم یا به روز رسانی کنیم. در خیلی جاها قانون داریم ولی برخورد لازم نداریم. این لوازم قاچاقی، کیفیت ندارد.

شما تاکنون پیگیری نکردید؟

رستمیان: ما در اقتصاد مقاومتی دارو و تجهیزات پزشکی را دنبال کنیم. میزان واردات ما از دارو ۱۰ برابر صادرات است. ۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیارد دلار واردات دارو داریم ولی ۱۵۰ میلیون دلار صادرات داریم.

چرا مالیات از واردات دارو گرفته نمی شود؟ چه بسا اینها خطرناک هم باشد؟
رستمیان: با قوانین فعلی می توان جلوی اینها را گرفت. اگر هم نیاز به قانون است، دولت لایحه بنویسد تا ما تصویب کنیم.

چرا طرح نمی دهید؟
رستمیان: ما طرح دادیم که برخورد با تبلیغات ماهواره ای را داشتیم. این در صحن رفته ولی اگر ما نیازمند قانونیم باید دولت لایحه بنویسد. اتفاقا یکی از مشکلات مجلس، طرح نویسی زیاد است. ما دو قانون را داریم. یکی در صحن رفته و دیگری در کمیسیون است.

به داروهای ماهواره ای و اینترنتی اشاره شد. برای این چه فکری کردید؟
جمشیدی: این یکی از موارد تخلف است که حتما می شود برخورد کرد. با یک تشکیلات نظارتی واحد با بودجه و امکانات کافی می تواند جلوگیری کند. وزارت بهداشت می گوید ما ۱۵ بازرس داریم. با این تعداد بازرس می شود کنترل کرد؟ نمی شود.

چرا باید اینطور باشد که تعدد ناظران داریم ولی گمرک نمی تواند چیزی را بررسی کند؟

جمشیدی: وقتی نگاهمان جزئی باشد و کلان نباشد، همه مقصریم. نمایندگان مجلس حتما مقصرند. ما در دولت مقصریم. بی پرده بگوییم نه در لفافه. شاید انتظار مقام معظم رهبری در ۳ سخنرانی محکم و قوی که می گویند قاچاق را در مغازه ها تعقیب کنید. اخیرا یک آقایی را دستگیر کردیم که ماهی ۷۵۰ میلیون درآمد دارد. طبیعی است او به بخشهای مختلف رشوه می دهد.

رشوه طبیعی است؟

جمشیدی: وقتی یک کارمندی را با حقوق یک میلیونی می گذارید و ناگهان ۲۰ میلیون رشوه می گیرد، این طبیعی است! من باید درد را بگویم.

شما مسئولید؟
جمشیدی: نباید از واقعیات فرار کرد. ۲۰ میلیون دلار داروی قاچاق در کشور است.

مگر این آقا رشوه نداده!؟
جمشیدی: ما برخورد می کنیم.

چه برخوردی کردید؟
جمشیدی: بخشی از قوانین ما ناکارامد است. خنده آور است بگویم ماده ۱۹ قانون تعزیرات می گوید گرانفروشی دارو ۵هزار تومان جریمه دارد. این کارایی دارد؟ این کمیته فقط با حضور من در مجلس تشکیل شد. وقتی دیدم با روند عادی نمی شود، رفتم گفتم فاجعه دارد اتفاق می افتد.

یعنی به شما امیدوار باشیم؟
جمشیدی: من یک نفرم. باید همه کار کنند.

قانون مبارزه با قاچاق دارو تصویب شده ولی آیین نامه هایش نوشته نشده؟

جمشیدی: اتفاقا ۱۰-۱۲ آیین نامه نوشته شده و برخورد شروع شده ولی باید محکمتر برخورد شود.

در خبرها خواندیم اگر مرکز دارویی قاچاق کند، فقط ۵ میلیون تومان جریمه می شود. این درست است؟

جمشیدی: پزشکان بحثی را دارند که پیشگیری باید کرد. بهترین درمان جلوگیری از ورود قاچاق در مبادی است. این بسیار موثرتر است تا اینکه با همه صنوف و اقشار برخورد کنیم. یک مثال بزنم. ما ۱۶۷ گمرک داریم. ۱۰۰ میلیارد هم واردات می شود. کره جنوبی ۵۴ گمرک دارد و ۱۰۰۰ میلیارد کالا را جابجا می شود. در قوانین متعدد بازارچه مرزی درست می شود. جایی با فشار این و آن، می گویند باید واردات درست شود. نباید این همه گمرک داشته باشیم. در جبل علی امارات با ۵ هزار میلیارد یک گمرک مکانیزه درست شد.

دکتر بهروز جنت مدیرکل بازرسی و نظارت سازمان غذا و دارو به صورت تلفنی وارد بحث شد.

تایید می کنید بازرسان شما ۱۵ نفر است؟
جنت: تعداد بازرسان بیشتر از این است ولی تکافو نمی دهد. ما به دلیل مبارزه با قاچاق کالا و ارز قبل از مرزها تا مصرف کننده را باید پوشش دهیم تا این زنجیره را قطع کنیم. یکی از مهمترین مشکلات ایجاد نیاز در مردم است. یعنی مردم به عنوان نیازمند به دارو، از بازار درخواست کنند. تبلیغات ماهواره ای، اینترنتی هست.

یکی از همکاران شما گفته نه بودجه داریم نه نیرو نه توان و اختیار. این درست است؟
جنت: بله، برای همه بخشهای دولتی این اتفاق می افتد.

همه می دانند مشکل کجاست ولی چرا حل نمی کنند؟
جنت: باید توان داشته باشیم. عزم تا حدی در وزارت بهداشت وجود دارد ولی برخی بخشها مانند گمرک برای داشتن اسکنرها، باید میلیاردها دلار خرج کند. این در توان گمرک نیست.

بعد از سالها که یک نوشیدنی نیروزا توزیع می شود، هفته گذشته گفتید این مجوز ندارد و شرعی نیست؟
جنت: این نوشیدنی دارای مجوز است، سالم است ولی آنهایی که مجوز ندارند، مشکل دارند. شما در جریان نشان اصالت سلامت هستید. لوگوی سازمان غذا و دارو را می دانید چیست. بارها از مردم خواهش شده برچسب و نشان سازمان غذا و دارو چک شود.

ولی این داروهای تقلبی به وفور در مغازه ها ریخته. چرا جمع نمی کنید؟
جنت: این به حدود اختیارات برمی گردد. ارگانهای متعددی است و یک ارگان باید پاسخگو باشد و اختیارات نیز داشته باشد.

اوضاع انگار خیلی گل و بلبل است. چرا از موادی که به بدن مردم صدمه می زند، اینقدر راحت می گذرید؟ این قابل گذشت است؟ چرا وضع اینطور است؟
رستمیان: ما باید بالاترین قوانین را داشته باشیم. مجلس آماده است کمک کند.

ماشالا همه آماده اند ولی پول ندارند؟
رستمیان: بهانه هایی مثل پول نداریم و پرسنل نداریم قابل قبول نیست. وقتی ۲۰ میلیارد دلار قاچاق داریم، باید ۱ میلیارد دلار هزینه کنیم. ما قاچاق واردات و صادرات ما نیز به وفور است. ۲۰ هزار قلم دارو را از ایران می خرند و می برند در کشورهای دیگر می فروشند.

یعنی پشت پرده ها نمی گذارد کار به جایی برسد؟
رستمیان: دلالها و واسطه ها نمی گذارند. علت ایجادی را باید دید. باید سیستمی طراحی کنیم که بشود اینها را مطالعه کنیم. قبلا ۱۵۰ قلم دارو کمبود داشتیم الان ۵۰ قلم دارو کمبود داریم. قبلا ۳ برابر سود روی دارو می کردند ولی الان بهتر شده. مناطق آزاد و مرزی ما، فقط منشا واردات شده اند نه صادرات.

قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، آیین نامه نوشته شده؟
رستمیان: قاچاق ۹۰ درصد سود دارد و می روند قاچاق می کنند.

چرا همه را جمع نمی کنید به جای خوبی برسید؟
جمشیدی: سازمان تعزیرات می تواند سازمان مبارزه با تخلفات باشد.

جمع بندی می فرمایید؟
جمشیدی: باید در دو سه حیطه کار جدی کنیم. یکی پراکندگی نظارت بر بخش دارو و درمان را باید جمع کنیم و یک مجموعه را به دست یک بخش مانند وزارت بهداشت بسپریم تا هم مسئول باشد هم پاسخگو.

این همه دلال و مرتبط به کجا وصل هستند؟
جمشیدی: قاچاق چون سودآور است قطبهای قدرت و ثروت فشار می آورند. مثلا در یک پرونده وقتی وارد می شود گاهی از ۲۰ جا فشار می آورند ونامه می زنند و می گویند آزاد کنید. ما مقاومت کردیم و برخورد می کنیم.

از کجا فشار می آورند؟
جمشیدی: (می خندد) بله، ما دو درصد قاچاق را کشف کردیم و برخورد می کنیم. ولی اگر هر چه برخورد کنیم هم فایده ای ندارد. بعد هم مرجع رسیدگی باید یک جا باشد. گاهی سازمان غذا و دارو با سازمان استاندارد درگیر می شوند که فاجعه است. مرجع رسیدگی باید یک جا باشد که بهتر است سازمان تعزیراتی باشد. باید گمرک را اصلاح کنیم و نظام مالیاتی را سفت کنیم. اینطور این همه قاچاق نخواهیم داشت. مجلس باید پای کار بایستد، قوانین را تصویب کند.

آماری از داروهای قاچاق داریم؟

جمشیدی: آمار از هیچ مقوله ای نمی توانیم بدهیم. شما امشب همه را محکوم کردید.

من نماینده افکار عمومی ام. مردم سلامتشان مهم است. آماری سازمان غذا و دارو از قاچاق دارو و تجهیزات دارد؟
جنت: متاسفانه در مسئولین هم این اشتباه می شود که مکمل ها را به عنوان دارو تلقی می کنند. برخی از چیزها را دارو تلقی می کنند. در دارو چون نظام دارویی زیر نظر سازمان غذا و دارو است چون زیر نظر ماست، زیر ۵ درصد قاچاق داریم. این ۵ درصد نیز بیشتر داروهای سقط جنین هستند و کاربردهای غیرمجاز دارند.

خبری درباره یک مکمل تزریقی بود که باعث مرگ شده بود. قاچاق اینها مهم نیست؟
جنت: بحث من درباره دارو بود. درباره مکمل ها بالای ۳۰ و ۴۰ درصد احتمال قاچاق داریم چون به مردم اعلام کردیم تمام این تبلیغات ماهواره ای نه تنها قاچاق است، بلکه داروهای شان تقلبی است. مکمل هایی که تبلیغ می شود بالای ۹۵ اینها تقلبی است و ۵ درصد نیز تاریخ گذاشته است.

اینجا را مردم به دقت گوش کنند: یک ب کمپلکس هم مکمل است؟
جنت: بله، چیزی که در نظام رسمی توزیع کشور نباشد، مشکل دارد. نظام رسمی توزیع کشور تمام مکملها و داروهای وارداتی برچسب اصالت سلامت دارند. درباره مبارزه با ماهواره نیز با هماهنگی وزارت ارشاد و پلیس، این تلفنها بسته می شود. این را پلیس و آگاهی باید دنبال کنند.

آمار قاچاق پیدا شد؟
جمشیدی: در آرایشی بهداشتی ۱ میلیارد دلار است. هرچیزی بیرون از لیست وزارت بهداشت است، تقلبی است و مشکل دار. و آمار قاچاق دارو و سوخت مجموعاً 7 میلیارد دلار در سال است.

نتیجه گیری عجیب مجری گفتگوی ویژه شنیدنی بود: پس برویم قاچاقچی شویم. اگر اینقدر اوضاع خوب است و این قدر سودآور است و کسی جلوگیری نمی کند برویم قاچاقچی شویم.امیدوارم اندکی به سلامت مردم توجه شود. اینجا اتفاقات عجیب و غریب زیاد می افتد و ما نمی دانیم سلامت مردم در چه خطرهایی قرار می گیرد.