جزئیات حساس ومیلیاردی از پرونده حق پخش تلویزیونی لیگ برتر

به گزارش نما به نقل از جام نیوز، با وجود برگزاری هفته نخست لیگ برتر و تنها 2 روزمانده به بازی های هفته دوم، هنوز مشکل میان فدراسیون فوتبال و سازمان صداوسیما بر سر حق پخش تلویزیونی حل نشده و با اطلاعاتی که به دست آمده بعید است در یک روال منطقی قابل حل باشد. این بعید از آنجا نشات می‌گیرد که اختلاف مبلغ طرفین بسیار زیاد و تقریبا نزدیک به دو برابر رقم قرارداد فصل گذشته است.


* حق با کدام طرف است؟
حال باید کدام طرف را در این قضیه بیش از دیگری محق دانست؟ صداوسیما که گویا معتقد است پرداخت همین مبلغ در ازای پخش مسابقات کفایت کرده و نیاز به دادن پاسخ بیشتر نیست! یا فدراسیون که می‌گوید عمده درآمد فوتبال در دنیا از حق پخش بوده اما با این حال به حدود یک سوم از درآمد صداوسیما از محل آگهی‌های بازرگانی در جریان پخش بازی های لیگ قانع هستیم؟


* قرارداد حق پخش فصل گذشته 11.5 میلیارد تومان بود
در ماده 7 قرارداد فدراسیون و صداوسیما که پیش از شروع رقابت های فصل گذشته لیگ برتر به مدت سه سال اما مشروط امضا شد، مبلغ 11.5 میلیارد تومان به عنوان حق پخش تلویزیونی برای سال اول تعیین شد. در این قرارداد آمده که صداوسیما موظف است این مبلغ را در قالب چند قسط در طول بازی ها پرداخت و تاکید شده که کل مبلغ تا پایان بازی ها باید پرداخت شود.


* چرا فدراسیون توانست قرارداد سه ساله را فسخ کند ؟
با توجه به اینکه در این قرارداد صداوسیما موظف بود تمامی مبلغ را تا پایان بازی‌ها بپردازد اما در این پرداخت تاخیر داشت. آخرین هفته لیگ یازدهم در 22 اردیبهشت برگزار شد و صداوسیما باید آخرین قسط قرارداد به مبلغ 4 میلیارد تومان را در این ماه پرداخت می‌کرد اما آنها به تعهدشان عمل نکرده و با 2 ماه تاخیر این قسط را پس از پایان مهلت قرارداد در تیر پرداخت کردند! همین مساله سبب شد تا فدراسیون مجاز باشد با تکیه بر موارد مشروط توافق شده، این قرارداد را تنها به خاطر تاخیر در پرداخت یک‌جانبه فسخ کند. به همین علت بود که فدراسیون تا پیش از وصول آخرین قسط پارسال، درباره فسخ قرارداد و درخواستش برای فصل آینده موضع سکوت اختیار کرد.


* صداوسیما حاضر شده تنها 2.5 میلیارد تومان به رقم فصل گذشته اضافه کند
در قرارداد سه ساله فوق آمده که سالانه مبلغ 2 میلیارد تومان به قرارداد اضافه می‌شود. اما پس از موضع‌گیری‌ها و ایستادگی‌های فدراسیون در این باره و ادعای مبالغی بسیار بیشتر از ارقام فوق، صداوسیما حاضر شده 500 میلیون تومان به مبلغ توافق فصل جدید بیافزاید که در مجموع 14 میلیارد تومان برای لیگ دوازدهم است.


* فدراسیون مدعی است صداوسیما 60 تا 70 میلیارد تومان از آگهی‌‌‌ها درآمد دارد
فدراسیون که با افزایش قیمت‌‌ها در تمامی حوزه‌های اقتصادی، ظاهرا نمود آن را در فوتبال و هزینه تیم‌های ملی هم دیده‌‌ و از طرفی مشخص نیست براساس چه معیارهایی و از سوی چه تشکیلات سازمان یافته‌ای قیمت بازیکنان فوتبال هم فوق‌العاده بالا رفت تا هزینه باشگاه‌ها چند برابر شود، به این نتیجه رسید تا از فرصت بدست آمده در نقض قرارداد از سوی صداوسیما استفاده کرده و قرارداد را فسخ کند تا بلکه برای فصل آینده توافق‌نامه سنگین‌تری با تلویزیونی ‌ها داشته باشد. علی کفاشیان هم البته می‌دانست وقتی برخلاف برخی مخالفت‌ها عهده ‌دار ریاست فدراسیون شد ممکن است دیگر از بعضی کمک‌های دولتی خبری نباشد و اگر می‌خواهد فدراسیون را در مسیر تعیین شده هدایت کند چاره‌ای جز احیا در سیستم درآمدزایی این تشکیلات نخواهد داشت.


* اختلاف رقم فدراسیون و صداوسیما 10 میلیارد تومان است

اما فدراسیون از هفته‌ها پیش در کمیته بازاریابی جدید خود تحقیقاتی را درباره میزان درآمد صداوسیما از محل پخش آگهی‌های بازرگانی آغاز کرد. این کمیته در این فرایند از برخی مسوولانی که سابق بر این در صداوسیما فعالیت داشتند هم کمک گرفت و دست آخر به مبلغ 60 تا 70 میلیارد تومانی رسید. فدراسیون معتقد است برنامه‌های دیگری از جمله برنامه 90 هم وجود دارد که از مشتقات پخش بازی‌های لیگ تغذیه شده و خود به تنهایی درآمد فوق‌العاده‌ای برای صداوسیما دارد. بنابراین مبلغی در حدود 24 میلیارد تومان را برای قرارداد فصل آینده درخواست کرده است. فدراسیون در عین حال مدعی شده حاضر است در این باره با صداوسیما تعامل هم داشته باشد.


دکتر غفاری عضو کمیته بازاریابی فدراسیون به ایسنا گفته بود: " ما می‌دانیم ارزش واقعی حق‌ پخش تلویزیونی بسیار بیشتر از مبلغ درخواستی جدیدی است که فدراسیون از صداوسیما طلب کرده اما در عین حال معتقدیم باید به مرور به ارقام واقعی نزدیک شد و به یکباره نمی‌‌شود به آن رسید."
اما غلامرضا بهروان سرپرست سازمان لیگ نیز در این باره به ایسنا گفته بود: " حاضریم با صداوسیما تعامل خوبی درباره حل مساله حق پخش داشته باشیم اما آنها توجهی نمی‌کنند! "


سیدهادی آیت‌الهی نایب‌رییس اول فدراسیون هم در واکنش به افزایش قابل توجهی مبلغ درخواستی از سوی فدراسیون به ایسنا گفت: " درست است که این مبلغ را به طور قابل توجه افزایش دادیم اما در مقابل حاضریم با صداوسیما تعاملاتی داشته باشیم."


* فدراسیون 18 تا 20 میلیارد تومان از فروش تبلیغات محیطی درآمد دارد
در قراردادی که سازمان لیگ به نمایندگی از فدراسیون با یک شرکت تبلیغاتی به امضا رسانده، سالانه مبلغی معادل 18 تا 20 میلیارد تومان برای هر فصل از رقابت‌های لیگ دریافت می‌‌کند. البته شرکت تبلیغاتی طرف قرارداد درآمد 28 میلیارد تومانی را از تبلیغات ورزشگاه آزادی برای 40 مسابقه پرسپولیس و استقلال در هر فصل و تبلیغات در ورزشگاه‌های شهرستانی پیش‌بینی کرده است. آنها به خاطر کاهش قابل توجه پخش تصاویر تابلوهای تبلیغاتی در جریان بازی تیم‌های استقلال و آلومینیوم هرمزگان درخواست غرامت 500 میلیون تومانی از سازمان لیگ کرده‌اند. (شاید صداوسیما با آن اقدام خواست به فدراسیون کنایه بزند که اگر ما بخواهیم،‌می‌توانیم تصاویر تبلیغات شما را پخش نکنیم! که البته این خلاف قرارداد طرفین است) آنها معتقدند نزدیک به 70درصد از تصاویر پخش نشده است.



با یک حساب سرانگشتی می‌توان دریافت که مجموع فروش تابلوهای تبلیغاتی در استادیوم آزادی در هر بازی حدود 700 میلیون تومان می‌شود. ظاهرا فروش تابلوها در شهرستان‌ها هم به اندازه درصدی از این مبلغ تعیین شده و نهایتا درآمد 30 میلیاردی را ایجاد می‌کند. البته طرف قرارداد سازمان لیگ معتقد است بخش قابل توجهی از اختلاف مبلغ درآمد با پول پرداختی به فدراسیون صرف کارمزدها و کسور قانونی از قراردادها می‌شود. اما در هر حال سوال اینجاست فدراسیون که حدود 18 میلیارد از تبلیغات محیطی درآمد دارد باید چقدر از پخش تلویزیونی درآمد کسب کند؟


* آخر کار چه می‌شود؟
ابهام بارز در جملات فوق موضوع "تعامل" است. هنوز کسی نمی‌داند منظور از تعامل تخفیف دادن فدراسیون به صداوسیماست یا دریافت پول در اقساط طولانی؟ یا گرفتن بخشی از حق درآمد پخش آگهی‌های تلویزیونی در جریان بازی‌‌ها؟ یا مواردی از این دست. به هر حال آنچه همه ما از گذشته تاکنون در ذهن داریم این است که اکثر نهادها و دستگاه‌ها حتی فدراسیون‌ها که باید ماهیتی خصوصی داشته باشند، بعضا مستقیم یا غیرمستقیم در موارد حساس که با طیف کثیری از جامعه مواجه می‌شوند (مانند مورد فوق) نمی‌توانند کاملا مستقل تصمیم‌گیری کنند. بنابراین اگرچه ایستادگی فدراسیون بر سر گرفتن حق پخش درخواستی‌اش در گذشته کم‌سابقه بوده اما مهم آخر کار است که باید دید آیا اراده‌ محکمی وجود دارد تا دوربین‌های تلویزیونی را به ورزشگاه‌ها راه ندهد؟ هرچند آن وقت مهمترین جریان ورزشی کشور برای مردم پخش نمی‌نشود و در این اوضاع و احوال گرانی‌ها دست آخر مردم مجبور می‌شوند تاوان این کشمکش را بپردازند!


* تکلیف این همه پول چه می‌شود؟
همچنین با شنیدن مبالغ میلیاردی فوق و علم به اینکه باشگاه‌های به واقع دولتی ما همچنان به طور غیرمستقیم از یک درصد بودجه وزارتخانه‌‌ها برای ورزش ارتزاق می‌کنند، پس آیا می‌توان امید داشت گذشته از حقوق تعریف شده باشگاه‌ها در این موضوع و هزینه‌ تیم‌های ملی، بخش قابل توجهی از این درآمدهای میلیاردی صرف توسعه زیرساخت ها و پیشرفت واقعی فوتبال ملی شود؟