حسن اجرای مصوبات نیازمند نظارت است

انقلاب فرهنگی، اگرچه از واپسین روزهای فروردین ماه 1359 آغاز شد؛ اما روند نه چندان مطلوب آن سبب ترمیم و تقویت آن در 19 آذرماه 1363 و تأسیس شورای عالی انقلاب فرهنگی از سوی امام خمینی شد. اینک به نظر می رسد نتیجه فعالیت این نهاد عالی پس از سه دهه فعالیت نیازمند ارزیابی و تدقیق است.

فاطمه رهبر، نایب رئیس کمیسیون اصل 90 در گفتگو با نما در ارزیابی خود از عملکرد شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: بنده معتقدم که کارهای بسیار خوبی در شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام شده است؛ به طوری که اسناد بالادستی بسیار خوبی در این شورا تدوین و تصویب شده که در این سال‌ها زحمات بسیار زیادی کشیده شد که از همت عالی اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی جای تشکر و قدردانی دارد.

وی در ادامه با اشاره به اینکه وجود نقاط مثبت و ضعف در هر دستگاهی طبیعی است و بیان نقطه نظرات در جهت تکامل آن نهاد است، تاکید کرد: در شورای عالی انقلاب فرهنگی نقاط قوت بسیار زیادی وجود دارد؛ اما در برخی از موضوعات نکاتی قابل تامل است. مقام معظم رهبری همواره تاکیدات فراوانی برای مقوله فرهنگ داشتند؛ فرهنگ در مباحث ارائه‌شده از نگاه ایشان موضوع بسیار مهمی است تا جایی که ایشان، فرهنگ را فضایی قلمداد کردند که در آن تنفس می‌شود. لذا فضای قابل تنفس، باید از سلامت برخوردار باشد و اگر آن هوا سالم نباشد، مشکلات عدیده‌ای را به وجود خواهد آورد.

رهبر تصریح کرد: نکته دیگر این است که در کشور ما دستگاه‌های زیادی متولی امر فرهنگ هستند که شورای عالی انقلاب فرهنگی هم از جمله این دستگاه‌هاست که طبق نظر حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری، مصوبات این شورا به منزله قانون بوده و برای همه لازم الاجرا است. شورای عالی انقلاب فرهنگی سه وظیفه عمده دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. اول آنکه سیاستگذاری، هدایت و نظارت در فرهنگ عمومی کشور بر عهده این شورا است. همچنین مطالعه، مطالبه و ارزیابی دائمی وضعیت فرهنگ عمومی کشور، از دیگر وظایف این دستگاه فرهنگی بوده که این مطالبه و ارزیابی وضع فرهنگ عمومی جامعه به صورت دائمی است. سوم اینکه تدوین و تهیه طرح‌ها برای هماهنگ‌کردن کلیه فعالیت‌ها و پوشش‌های فرهنگی- هنری و تبلیغاتی در سطح کشور است.

رهبر یادآور شد: همان طور که مستحضرید وظایف نامبرده، سه وظیفه بسیار مهمی است که باید همیشه در کشور جاری و ساری باشد. لذا چنانچه در بند دوم این وظایف می‌خوانیم که مطالبه و ارزیابی دائمی وضع فرهنگ عمومی کشور، این مسئله یک موضوع بسیار مهمی است که باید به آن توجه ویژه داشت. برای روشن‌شدن موضوع بنده قانون فرهنگ عفاف و حجاب را مثال می‌زنم، قانونی که مصوبه آن در سال 84 به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده و با گذشت 10 سال از آن، سوالات زیادی مطرح است!

وی افزود: در واقع باید گفت که هنوز ارزیابی و مطالعه دائمی روی موضوع عفاف و حجاب صورت نگرفته است که مثلا در حال حاضر وضعیت فرهنگ عمومی کشور در خصوص فرهنگ عفاف و حجاب چگونه است؟ آیا با داشتن این قانون هنوز وظایف دیگری برعهده ما هست؟ آیا مطالعه و ارزیابی این قانون منجر به یک بازنگری می‌شود؟! یا اینکه با گذشت 10 سال از این قانون چقدر ما در اجرای آن موفق بودیم؟ چه نواقصی و آسیب‌هایی وجود دارد؟ یا چه اصلاحاتی باید صورت بگیرد؟ در هر صورت دو وظیفه عمده از وظایف عنوان‌شده که مطالعه و ارزیابی و تدوین و تصویب طرح‌ها است، بسیار مهم هستند که با گروه‌های علمی و مشورتی که در این شورا شکل گرفته، نباید ابتر و بدون دنباله باشد. صرف اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی اسناد مهم بالادستی را تصویب کرده یا قوانینی را تدوین نموده، نباید فکر کنیم که کار تمام شده است و دیگر عملا وظیفه شورای عالی انقلاب فرهنگی به اتمام رسیده است.

نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر خاطر نشان کرد: در بند سوم وظایف آمده که تدوین و طرح‌ها برای هماهنگ‌کردن همه پوشش‌ها و تلاش‌های فرهنگی- هنری و تبلیغی در سطح کشور برعهده این شورا است. سوال اینجا است که آیا رصدی از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی بر این فعالیت‌ها و تلاش‌ها صورت می‌گیرد؟ یا اینکه با توجه به وجود دستگاه‌های بسیار زیاد متولی امر فرهنگ در کشور، آیا هر کدام آنها به صورت جزیره مستقل، جداگانه عمل می‌کنند؟ یا فرایندی وجود دارد که این دستگاه‌ها در جهت هم‌افزایی باهم هماهنگ شوند و از موازی کاری جلوگیری شود؟ یا اینکه هنوز کارهای فراموش شده و بر زمین مانده زیاد است؟

رهبر تاکید کرد: در هر صورت بنده فکر می‌کنم که محورهای بسیار مهمی در فرهنگ عمومی کشور وجود دارد که شورای انقلاب فرهنگی می‌تواند براساس آن اقدامات خوبی را داشته باشد و تا الان که نیازمند تصویب اسنادی مثل نقشه مهندسی فرهنگی کشور بودیم، به نظر می‌آید از این به بعد شورای انقلاب فرهنگی باید بر حسن اجرای این نقشه نظارت داشته باشد و نباید بسنده کنیم به مطالب خوبی که روی کاغذها آمده که بعضا مانند قانون حجاب و عفاف نیاز به بازنگری دارد یا مانند نقشه مهندسی فرهنگی کشور باید پیگیری‌هایی برای اجراییات آن بشود که از الزامات کشور محسوب می‌شود.