رحیم‌پور ازغدی: جنگ نوستالوژی نیست

به گزارش نما عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: هیچ هنر آزادی وجود ندارد و هنر همواره به اهداف هنرمند متعهد است و هیچ هنر غیرمتعهدی وجود ندارد، چرا که هنر فعل انسان است و انسان چه صالح و چه انسان فاسد هدفی دارد.

حسن رحیم‌پور ازغدی در نخستین گردهمایی هنر انقلابی در آینه راهیان نور که پیش از ظهر امروز در مجتمع 13 آبان برگزار شد، خطاب به هنرمندان حوزه دفاع مقدس اظهار داشت: نشان دادن این عشق و اخلاص کار آدم‌های عاشق و در مسیر اخلاص است وگرنه اگر فردی ابزار هنری مانند عکس، گرافیک و تمام امکانات و تخصص‌ها را داشته باشد، اما این ایده و اخلاص در ذهنش نباشد، ثمری نخواهد داشت.

وی افزود: برخی این ارتباط دلی را دارند و طوری گزارش می‌کنند که انگار وسط میدان جنگ بوده‌اند و این مربوط می‌شود به عنصری که در یک هنرمند باید وجود داشته باشد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه در حوزه هنر مکتبی به طور خاص و به طور عام راهیان نور با سه مؤلفه روبه‌رو هستیم، اظهار داشت: این سه مؤلفه شامل هنرمند، ابزار و موضوع است. درباره ابزار باید گفت که دیدگاه خاصی میان بعضی از افراد در حوزه هنر اسلامی جدید وجود دارد و هنرهایی با ابزار تکنیکی و تصویری، دیدگاهی دارند که از توجه به یک بعد منفی در تکنولوژی‌ رسانه‌ای حکایت دارد.

وی افزود: اساساً به دلیل اینکه بخش اعظم ابزارهای تکنولوژیک در هنرهای جدید مانند دوربین، سینما و... در قرون اخیر و تمدن‌های اخیر ساخته شده‌اند لذا هر کار هنری باید این ابزار شناخته می‌شود که مبدأ آن غیر دینی است.

رحیم‌پور ازغدی ابراز داشت: این استدلال که ابزار هنرهای جدید، ساخته ذهن‌‌های غیر دینی و غیر الهی بوده‌اند و کار الهی از آنها بر نمی‌آید صحیح نیست و تعمیم درستی به شمار نمی‌رود، بلکه از نحوه استفاده ابزار و تأثیر آن بر سبک زندگی و تحولی که در فرهنگ عمومی ایجاد می‌کند باید پی برد که ابزاری دینی یا غیر دینی است.

وی با بیان اینکه صانع ابزار یک بحث است، کارکرد ابزار بحث دیگری است، گفت: اینکه سازندگان سینما چه کسانی بودند و عمدتاً در مسیر باطل و فحشاء استفاده می‌شود، دلیلی بر آن نیست که هنرمند مسلمان از این ابزار استفاده نکند، عقیده وارده هنرمند مسلمان همانند آب مبارکی است که خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرمایند باید بر شوره‌زار بریزد و ببارد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: هنرمند مسلمان باید عرصه هنر و سینما، رسانه و زمین‌مرده را با باران الهی زنده کند. چه کسی می‌تواند از این ابزار تار عنکبوت‌ بسته، غبارزدایی کند؟ هنرمندی که خودش زنده باشد و تخصص داشته باشد. البته تخصص جای عشق را نمی‌تواند بگیرد.

وی ابراز داشت: بر اساس سخنان تاریخ تمدنی یک فرد غربی، ابن هیثم دانشمندی شیعی اهل بصره است، او را باید پدر نظریه اتاق تاریک عکاسی و پدر صنعتی سینما دانست و اولین نظریه ساخت میکروسکوپ و تلسکوپ را ایجاد کرد، همچنین نخستین عینک‌سازی توسط ابن حیثم انجام شد.

رحیم‌پور ازغدی تصریح کرد: بسیاری از افراد بر این باورند که آغاز صنعت سینما مربوط به قرن هجدهم و نوزدهم بوده و در کشورهای اروپایی اتفاق افتاده است در حالی که درباره ابن‌هیثم آمده است که نظریات اقلیدوس و بطلمیوس را رد کرد، اما در عین حال برای گذران زندگی‌اش مجبور بود آنها را تدریس کند.

وی افزود: نخستین کسی که دوربین جعبه‌ای یک سوراخی ساخت و با آن به آزمایش پرداخت ابن‌هیثم بود. این دانشمند شیعی به آزمایش‌های خودش اکتفا نکرد و نظریه‌اش را در چند جلسه به بحث و نظرسنجی گذاشت.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مسأله هنرمند و موضوع هنر اظهار داشت: چگونه است که در هیچ جای تاریخ، هیچ جنگی ندیده‌ایم که بعد از 20-30 سال چند میلیون نفر برای دیدن مناطق جنگی بروند و این سؤال مهمی به شمار می‌رود.

وی افزود: چطور است که یک کاروان راهیان نور از عراق نمی‌آید، همانطور که ملت ایران جانباز و شهید داده است، ملت عراق هم کشته و زخمی دارد، چرا هیچ کس از آن طرف مرزها به کشته‌های جنگی خود افتخار نمی‌کنند و اشکی نمی‌ریزند؟!

رحیم‌پور ازغدی تصریح کرد: جنگ «نوستالوژی» نیست، من با بعضی از آهنگ‌ها، شعرها و خاطره‌گویی‌هایی که شهدا را محدود به یک زمان می‌کند، مخالف هستم، نشان دادن استخوان، انگشتر، پلاک شهدا در واقع نگاه مادی به جنگ است؛ نگاه‌های نمادین خوب است، اما به شرطی که این نمادها به جای حقیقت ننشیند.

وی ادامه داد: هر نوع کار هنری باعث شود که مردم برای شهید غصه بخورند، خلاف فرهنگ شهادت است ،چرا که افراد باید بگویند «یا لیتنا کنا معکم» افراد با دیدن شهدا و به یاد آوردن خاطرات آن‌ها حسرت بخورند نه غصه.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی یادآور شد: زمین اینجا با زمین شلمچه تفاوتی ندارد «کل الارض کربلا» اجازه ندهیم جنگ را در سرزمین اروند و شلمچه محدود کنند، چرا که این اماکن به دلیل افرادی که در آنجا به شهادت رسیده‌اند، ارزشمند است، شلمچه، اروند و چفیه چون با انسان‌هایی شریف گره خورده‌اند، ارزشمند است.

وی افزود: باید ارزش‌های اسلامی که افراد برای آنها کشته شده‌اند را مطرح کنیم، باید از هنری بگوییم که در جنگ ما وجود داشت و در سایر جنگ‌ها نبود. چه چیزی باعث می‌شود که افراد برای شهدا اشک ریخته و حتی مسیر زندگی‌شان تغییر یابد.

رحیم‌پور ازغدی با اشاره به تعبیر هنر در انقلاب اسلامی گفت: بر اساس فرمایشات امام راحل، هنر در انقلاب اسلامی سرمایه زوال‌ناپذیر دارد که هیچگاه تمام نمی‌شود و آن خون شهدا است و هنر اصلی به تعبیر امام همان هنر زندگی است.

وی اظهار داشت: مظهر هنر اصلی که حیات انسان در آن تجلی پیدا کند هنر واقعی خواهد بود وگرنه هنر نیست، تزئین است. بنابراین اینکه امام خمینی(ره) می‌فرمود «شهادت هنر مردان خدا است» هنر اصلی شهادت است و هنرمند کسی است که بتواند این هنر را به درستی بشناسد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی عنوان کرد: هنرمند به تعبیر امام قبل از اینکه هنرمند باشد، انسان است و این انسان یا مؤمن است یا نیست یا توحید و عدالت را تقویت می‌کند یا تضعیف، از این‌ رو واقعیت افراد در هنر سرریز می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: هیچ هنر آزادی وجود ندارد و هنر همواره به اهداف هنرمند متعهد است و هیچ هنر غیرمتعهدی وجود ندارد چرا که هنر فعل انسان است و انسان چه صالح و چه انسان فاسد هدفی دارد.

رحیم‌پور ازغدی بیان داشت: هنر اسلام انقلابی یا هنر مکتبی هم در روش زیباست و هم در محتوا و زیبایی بصری به عنوان زیرساخت هنری مطرح می‌شود اما کافی نیست، در واقع زیبایی، یک پرده حریری است که روی حقیقت عالم کشیده‌اند تا در ما میل و گرایش ایجاد کند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی عنوان کرد:‌ هنر غرب فقط به زیبایی صوری توجه دارد و بهترین فیلم‌ها را به لحاظ کارگردانی، جذابیت و تکنیکی می‌سازند، در حالی که انتهای این فیلم‌ها و رمان‌ها یک محتوای زشت است و انسان را به پوچ‌گرایی، توصیه به فحشاء و ترویج خشونت دعوت می‌کند، اما ظرف زیبا باید مظروف زیبا هم داشته باشد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: زیبایی حسی است که خداوند در درون انسان قرار داده است تا از دیدن زیبایی‌ها لذت ببرد و انگیزه و تمایلی در درون ما قرار دارد که هر چیز که زیبا است را دوست بداریم.
منبع: فارس