بررسیهای آزمایشگاهی
دانشمندان با بررسی دو موش آزمایشگاهی عاری از میکروب، مطالعه جذابی را انجام دادهاند. به یکی از موشها، باکتریهای روده یک فرد لاغر و به دیگری، باکتریهای روده یک فرد چاق را دادهاند. سپس آنها را با مقدار غذایی به میزان یکسان، تغذیه کردند و اتفاق جالبی رخ داد؛ موشی که از یک فرد لاغر، باکتری دریافت کرده بود لاغر ماند و موشی که از یک فرد چاق باکتری دریافت کرده بود چاق شد!
علت تفاوت وزن در دوقلوها
با بررسی و تجزیه تحلیل باکتریهای روده دوقلوهای چاق و لاغر مشخص شد که افراد لاغر، انواع مختلف باکتریها را نسبت به افراد چاق دارند. و در یک مورد، که بهطور گستردهای موردبحث قرار گرفت، خانمی بود که هرگز با مشکل اضافهوزن مواجه نشده بود ولی پس از پیوند مدفوع از دختر نوجوان خود که مبتلابه چاقی بود، دچار اضافهوزنی حدود ۳۰ پوند (۱۴ کیلوگرم) شد.
تغییر باکتریهای روده با کپسول مدفوع
در حال حاضر این پرسش مطرح میشود که آیا تغییر باکتریهای روده فرد، میتواند باعث تغییر وزن، شود یا خیر؟ الاین یو (Elaine W. Yu متخصص غدد بیمارستان جنرال ماساچوست در بوستون (Massachusetts General Hospital) در حال تحقیق در مورد این موضوع است که آیا میتوان با دادن کپسولی به افراد چاق که حاوی باکتریهای خشک و منجمد شده مدفوع افراد لاغر است، به کاهش وزن آنها کمک کرد. به گفته وی مطالعات انسانی کمی در این زمینه انجامشده است.
پیوند میکروبی مدفوع (FMT)
چند سال پیش، یک مطالعه منتشرشده در مورد پیوند میکروبی مدفوع (FMT) انجام شد. در این مطالعه، ۱۸ بیمار انتخاب شدند و بهصورت تصادفی، گروهی از آنها تحت پیوند میکروبی مدفوع قرار گرفتند و به گروه دیگر پلاسبو (دارونما) داده شد؛ یعنی باکتریهای مدفوع خودشان را دریافت کردند. سپس تغییرات حساسیت به انسولین در آنها بررسی شد و مشخص شد، در بیمارانی که FMT را از اهداکنندگان لاغر دریافت کرده بودند حساسیت به انسولین، بهبود یافت.
تغییر در سوختوساز بدن
تحقیقات دیگری نیز در انسانها و حیوانات انجامشده است که در آنها این مسئله موردبررسی قرارگرفته که چه اتفاقی برای متابولیسم بدن (سوختوساز) میافتد وقتیکه فرد، یک دوره کوتاهی آنتیبیوتیک مصرف کرده است؟ ولی ازنظر کار آزمایی بالینی تصادفی سازی شده در انسان، با در نظر گرفتن وزن بهعنوان نتیجه، مطالعات زیادی در این زمینه انجامنشده بود.
بررسی شواهد
به بیان دکتر YU شواهد غیرمستقیم بسیاری در مورد ارتباط بین باکتریهای روده و وزن بدن وجود دارد. به عنوان مثال، ما در حال حاضر می دانیم که تفاوت زیادی بین باکتریهای رودهای انسانها و حیوانات چاق با انسانها و حیوانات لاغر وجود دارد.
شواهد دیگری نیز وجود دارد؛ مثلاً در یک محیط آزمایشی، به موشهای عاری از باکتری، مقدار زیادی غذا داده شد و مشاهده شد که علیرغم اینکه آنها نسبت به گروه کنترل که غذای کمتری دریافت کرده بودند، در برابر چاقی مقاوم بوده و چاق نمیشوند! و دلیل این مسئله افزایش سوختوساز بدنشان بوده که احتمالاً به علت فقدان باکتریهای رودهای است.
تأثیر مصرف آنتیبیوتیکها در بروز چاقی
شواهد دیگری نشان میدهد که دریافت آنتیبیوتیک ها در اوایل زندگی، چه در انسانها و چه در حیوانات، با اضافهوزن در مراحل بعدی زندگی ارتباط دارد. اما در علم، برای ایجاد یک رابطه روشن و علی بین میکروبها و بیماریها، ما مجبوریم یک میکروب را از موجود زندهای به موجود زنده دیگر انتقال دهیم و سپس ببینیم که آیا این میکروب، بیماریزا است یا ضد بیماری است که این مسئله ممکن است عواقبی نیز داشته باشد مثلاً خطر انتقال عفونت از فردی به فرد دیگر، که باید در انجام این آزمایشات احتیاط کرد.
درمان بیماریهای مختلف با پیوند مدفوع
مطالعه به این صورت انجام میشود که ما افراد چاقی را انتخاب میکنیم که برخی از بینظمیهای متابولیک مانند مقاومت علیه انسولین را دارند و سپس به آنها نمونه FMT افراد لاغر را داده و بعد، تغییرات وزن و متابولیسمشان را مورد ارزیابی قرار میدهیم.
این روش، غیر از درمان چاقی، میتواند برای درمان بیماریهای مختلفی مانند بیماریهای التهابی روده (IBD) و یک نوع اسهال به نام C diff نیز بهکار رود.
لاغری با قرص مدفوع
میلیونها نفر از مردم، در حال مبارزه با اضافهوزن هستند و علیرغم تلاشهای فراوان و ورزش، موفق به كاهش وزن نمیشوند. بهتازگی دانشمندان متوجه شدهاند كه باكتریهایی كه تحت عنوان میكروبیوم در بدن ما زندگی میكنند ممكن است در كاهش یا افزایش وزن مؤثر باشند.
۱۳۹۴/۱۱/۱۵