چرا وضعیت ایران در صادرات غیرنفتی ای چنین است؟!

به گزارش نما به نقل از "جام نیـوز"، نتایج مطالعات مختلف نشان می‌دهد که دولت‌های وابسته به درآمدهای حاصل از فروش مواد معدنی و طبیعی تمایلی به تقویت ساختارهای مالیاتی ندارند.



زیرا بودجه دولت از روش راحت‌تر و سریع‌تر تأمین می‌گردد. به‌طوری‌که در بلندمدت حتی این دولت‌ها به حدی از مالیات‌دهندگان فاصله می‌گیرند که سیستم حکومتی از شاخصه‌های دموکراسی فاصله می‌گیرند



صادرات غیر نفتی به خصوص کالاهای صنعتی ضمن ایجاد ارزش افزوده بالا، وضعیت اشتغال در جامعه جوان ایران را بهبود ‌بخشیده و سبب کسب درآمدهای ارزی برای تامین نیازهای وارداتی در کشور می‌شود و همچنین ضریب تاثیرپذیری کشور از تحولات سیاسی و اقتصادی جهانی که بواسطه تکیه بر اقتصاد نفتی بوجود می‌آید را کاهش می‌دهد.



به ویژه اینکه در تحولات نوین اقتصاد جهانی که به سمت حذف کلیه موانع غیرتعرفه‌ای و کاهش تعرفه‌ها حرکت می‌کند، به منظور افزایش سهم کشور در اقتصاد جهانی و دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی پایدار، جهش صادراتی امری الزامی بوده و عزم جدی را می‌طلبد.



نقش قیمت نفت در میزان صادرات غیرنفتی

باید اذعان داشت که مصنوعات و محصولات نفتی و پتروشیمی، بخش عمده‌ای از صادرات غیرنفتی ما را تشکیل می‌دهند. طبیعتاً در شرایط موجود که قیمت نفت با کاهش شدیدی مواجه شده است، این موضوع روی میزان صادرت غیرنفتی ما نیز تأثیرگذار خواهد بود. از سوی دیگر، عمده‌ی صادرات غیرنفتی ما کالاهای لوکسی مانند فرش و زعفران هستند که طبعاً با کاهش قیمت نفت، درآمدهای جهانی نیز کاهش می‌یابد و رغبت خریداران برای خرید کالاهای لوکس ایرانی نیز پایین می‌آید. اما نکته‌ای که در این میان وجود دارد، این است که باید ترکیب صادرات غیرنفتی ما از حالت موجود خارج شود و بیشتر به بخش صادرات خدمات و کالاهای دارای ارزش افزوده، مانند محصولات کشاورزی و موادغذایی که نیاز فوری و ضروری افراد جامعه هستند، بپردازیم.



بطور کلی تجارت منجر به افزایش تخصص و کارآیی در بخش­های صادراتی شده و در نهایت باعث تخصیص مجدد منابع از بخش­های غیرتجاری و غیرکارآ به بخش‌های تجاری می‌گردد که این پدیده می‌تواند به رشد تولید کمک نماید. ضمن اینکه رشد صادرات بر رشد تولید اثرات جانبی نظیر افزایش بهره‌وری عوامل تولید، کارآیی در تخصیص منابع، پیشرفت تکنولوژی و استفاده از تکنولوژیهای نوین، فراهم آوردن امکان بهره‌گیری از صرفه‌های ناشی از مقیاس و افزایش تخصص نیروی کار را دارد. به این ترتیب صادرات، خود به عنوان یک عامل مهم و تأثیرگذار در تولید کل کشور به شمار می‌آید.



توسعه تجارت خارجی با رویکرد توسعه صادرات امکانات جدیدی را برای توسعه اقتصادی کشور، از طریق ارتقا سطح تخصص­ها و انتقال دانش و تکنولوژی فراهم کرده ، امکانات ویژه­ای را برای استفاده مطلوبتر و اقتصادی‌تر از منابع طبیعی در جهت توسعه اقتصادی کشور فراهم می­نماید و از همه مهمتر اینکه معضل محدود بودن بازارهای داخلی را مرتفع می­سازد.



در جمهوری اسلامی ایران با کاهش قیمت نفت یک توفیق اجباری برای دولت ایجاد می‌گردد و سهم مالیات در بودجه برای دومین سال پیاپی در سال 1395 نیز از نفت بیشتر است. به این ترتیب با وجود یک سیستم انتخابات منظم در جمهوری اسلامی ایران باید وابستگی دولت و حتی کل اقتصاد به نفت کاهش یابد تا اقتصاد ایران در کنار سیستم منظم انتخابات بتواند با افزایش کارایی دولت، کاهش کسری بودجه دولت، کاهش رانت در اقتصاد، حل مشکل بیماری هلندی، بهبود توزیع و بازتوزیع درآمد و ثروت، کاهش شکاف طبقاتی، کاهش انحصارات به‌خصوص انحصارات دولتی، افزایش رقابت‌پذیری در اقتصاد، کاهش فساد و اختلاس، اصالت قانون و قانون‌مداری، شفافیت، شایسته‌سالاری، تخصص‌گرایی و حفظ عدلت بین نسلی با گام حقیقی بر داشتن در مسیر صحیح اقتصاد مقاومتی به الگویی در سیستم حکومت مبدل گردد و رفاه اقتصاد سیاسی افراد جامعه اسلامی را حداکثر سازد./