به گزارش نما به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت، آنچه در ذیل می خوانید مشروح گفتگوی زنده تلویزیونی رئیس سازمان مدیریت وبرنامه ریزی کشور است.
آقای دکتر نوبخت رشد اقتصادی کشور در چه شرایطی بوده و پیش بینی شما از رشد چگونه است؟
در سال 91 تحریم در اقتصاد کشور وارد شد به طوری که صادرات نفت در حدود یک میلیون بود. اگر حدود 23 میلیارد دلار درآمد نفتی داشته باشیم فرجام خوبی برای اقتصاد خواهیم داشت. واقعیت این است که در سال جاری نتوانستیم مثل سال گذشته در ایجاد رشد اقتصادی موفق باشیم.
رشد اقتصادی نیازمند سرمایه گذاری است. ما در سالهای اخیر به جز منابع محدود نفتی درآمد دیگری نداشتیم لذا رشد اقتصادی امسال هر چند مثبت است اما باید اذعان داشت که برای سه ماهه سوم سال حدود هشت دهم و برای 9 ماهه سال جاری 7 دهم رشد مثبت داشتیم. این را نیز باید گفت که در بخش خدمات رشد کند بود اما در بخش کشاورزی شاهد رشد قابل توجهی بودیم. رشد در حوزه صنعت مطلوب نبود لذا انتظار برای خروج از رکود حاصل نشد اما باید اعتراف کرد که نسبت به گذشته قابل تقدیر است.
پیش بینی ها هم نشان می داد سال جاری سال سختی برایمان باشد. سیاست پیگیری کاهش نرخ تورم موفق عمل کرد به طوری که از قول بانک مرکزی نرخ تورم 12 درصد بود. برای بهمن ماه نرخ تورم حدود 8.9 واحد درصد بود. لذا می توان گفت نتوانستیم رشد مقبولی را برای اقتصاد کشور فراهم کنیم.
دلیل این وضعیت چیست؟
منشا آمار نرخ تورم را از این رقم هم کمتر می داند. در دی ماه امسال موفق شدیم زنجیر تحریم را که به پای اقتصاد بسته شده بود را پاره کنیم. چون ایران در سالیان اخیر دچار تحریم های ظالمانه شده بود کسی حاضر نبود با اقتصاد ایران وارد مراوده و مذاکره شود. ولی اکنون شاهد ترافیک سنگینی از فرودگاه مهرآباد و امام خمینی هستیم و روسای کشورها یکی پس از دیگری به سوی کشورمان می آیند تا در ایران سرمایه گذاری کنند لذا برای کشور آغاز و فرصتی است که می تواند سال 94 را سالی مطلوب تبدیل کند. ما در مذاکرات هسته ای توانستیم به خوبی از آرمان ها و منافع ملی کشورمان دفاع کنیم. مردم به نظام و دولت اعتماد و در انتخابات شرکت کردند به طوری که قبل از ساعت هشت صبح شناسنامه به دست برای مشارکت ملی منتظر بودند تا در این عرصه حضور یابند.
چرا در آمارهای ارائه شده از سوی نهادهای مختلف، اختلاف وجود دارد؟
ابتدا باید در نظر داشت امید به بهبود شرایط برای مردم وجود دارد. مرکز آمار ایران تنها مرکز رسمی برای آمار است و لذا در قانون برنامه پنجم به صراحت آمده که همه دستگاه ها حسب ضرورت می توانند آمار تولید کنند. بسیاری از متغیرهای پولی را از بانک مرکزی استناد می گیریم. در بسیاری از موارد از بانک مرکزی نیز برخوردار می شویم. حمایت های رهبر معظم انقلاب نسبت به برنامه های در پیش گرفته دولت تدبیر و امید قابل ستایش است. رهبر معظم انقلاب نسبت به مردان تیم مذاکره صمیمیت و اعتماد داشتند به طوری که چارچوب و جهت ها را نشان می دادند. همینطور به غیر از مباحث اقتصادی در مباحث سیاسی نیز به موفقیت های چشمگیری رسیدیم. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور باثبات در منطقه هم اکنون مطرح است و ایران می تواند بر روی مسائل دیگر اثرگذار باشد.
پیش بینی شما از وضعیت اقتصادی کشور در سال آینده چیست؟
اخیرا شاهد برگزاری انتخاباتی پرشور، ایمن و پرامنیتی در کشور بودیم و مردم توانستند در آن نقش آفرینی داشته باشند. مردم به این دولت اعتماد کردند که انتخابات پرنشاط برگزار شود. دولت با برنامه ریزی وارد سال 95 می شود. لذا دولت خود را آماده ورود برای سال جدید کرده است. ایران می تواند رشد 5، 6 درصدی برای سال آینده داشته باشد. همچنین می توانیم فرصت شغلی بیشتری را ایجاد کنیم.
انتظار دولت یازدهم از مجلس آینده چیست؟
باید میان مجلس و دولت هم سویی وجود داشته باشد و مجلس باید در راستای برنامه های دولت عقل خود را در کنار عقل دولت بگذارد. مجلس با توجه به تحولات اقتصادی و سیاسی بداند که کجا به دولت کمک کند. هر جا ایراد و اشکالی وجود داشته باشد مجلس می تواند تذکر بدهد. اگر اشکالی در کار دولت است با تذکر به جا باید دولت را هدایت کرد. مجلس می تواند به دولت کمک کند لذاقفل های دولت را باید باز کرد تا دولت بتواند نسبت به تعهداتش در قبال مردم عمل کند. امید زیادی به مجلس آینده داریم. لذا با همه کاستی ها دولت از مجلس فعلی سپاسگذار است زیرا در مواقع خاص مساعدت های لازم را داشته است. تعداد سوالاتی که مجلس محترم نهم از دولت داشته کم سابقه است. لذا نسبت به مجلس آینده و مجلس نهم جمع بندی منصفانه ای داریم. همین جا هم جا دارد اعلام کنم بعد از انتخابات فرصت هایی برای به کارگیری افراد در سمت های مختلف به و جود می آید. دولت تدبیر و امید دولت اخلاق مدار است این در حالی است که اتهامات برخی از نمایندگان به دولت وارد شده است. دولت تلاش دارد با عدالت رفتار کند. باید در رقابت های جهانی در جایگاه نخست اقتصادی، علمی و فناوری قرار بگیریم. به همین دلیل به تناسب می توان عده ای را در کارهای اجرایی، نظارتی و مطالعاتی قرار داد. دولت عرصه وسیع و گسترده ای دارد لذا باید قدر سرمایه های خود را بداند.
درباره برنامه ششم که این روزها در حال بررسی در مجلس است، توضیح دهید؟
لایحه برنامه ششم توسعه هم اکنون به مجلس تقدیم شده است. ما سیاست های کلی برنامه ششم را که با امتناع به آن باید تهیه می کردیم در تیرماه دریافت کردیم و فرصت به گونه ای بود که باید حداقل 7 الی 8 ماه وقت می گذاشتیم تا بر اساس سیاست های ابلاغی برنامه را تنظیم کنیم و در این فاصله گمان می کردیم که ابتدا لایحه بودجه را تقدیم مجلس کنیم و پس از آن برنامه توسعه را خدمت نمایندگان ارائه دهیم اما اظهارنظر برخی نمایندگان به گونه ای بود که دولت قصد ندارد برنامه را به این مجلس بدهد لذا ما در کارهایمان تسریع کردیم و لایحه بودجه و برنامه ششم را با هم تقدیم مجلس کردیم. هم اکنون جزئیات برنامه ششم توسعه در اختیار نمایندگان محترم مجلس قرار دارد. در این برنامه همه احکام مورد نیاز، اهداف، راهبردها، سیاست ها و اقداماتی که باید سالانه انجام دهیم را مشخص کردیم و همه مستندات برنامه را حداقل در بیش از 28 موضوع بخشی و فرابخشی تهیه کرده و در اختیار نمایندگان قرار دادیم.
همچنین علاوه بر 28 موضوعی که به ترتیب در اختیار نمایندگان قرار دادیم سند دیگری نیز تهیه کردیم که در این سند نشان دادیم هر یک از 24 بند اقتصاد مقاومتی در کدام قسمت ها باید برنامه ریزی شود. مجلس محترم نیز طبق آیین نامه داخلی یک ماه فرصت دارد تا برنامه را در کمیسیون تلفیق بررسی کند و حدود یک هفته نیز آن را صحن علنی به بحث و بررسی بگذارد. مجلس می تواند تا قبل از پایان کار خود در این دوره این برنامه را تصویب کند اما اگر این کار در مجلس کنونی انجام نشد قطعاً مجلس بعدی موضوع را با اولویت به تصویب خواهد رساند. دولت به جای این که بخواهد همه مشکلات کشور را در یک برنامه 5 ساله حل کند 4، 5 موضوع مهم با اولویت را مشخص کرده تا بتوانیم در 5 سال برنامه ششم آن اولویت ها را در دستور کار داشته باشیم.
جزئیات برنامه ششم توسعه چیست؟
بخش اول این لایحه، موضوعاتی است که اگر به آن ها توجه نشود به بحران خواهیم رسید که از جمله این مباحث، بحث محیط زیست، آب و صندوق های بازنشستگی است و یک بخش دیگر نیز موضوعات فرابخشی است از جمله آن بحث اشتغال است که ما باید حداقل تا900 هزار فرصت شغلی را فراهم کنیم و علاوه بر موضوع اشتغال ، فضای کسب و کار ، بحث انرژی، فناوری اطلاعات و دانش بنیانی فعالیت های اقتصادی نیز در این حوزه قرار می گیرد. موضوعات دسته سوم، موضوعات بخشی است که موضوع حمل و نقل، گردشگری و صنایع معدنی در این حوزه قرار می گیرد که می توانیم به جهت مزیت نسبی به لحاظ برخوردار بودن از آن ها استفاده کنیم.همچنین توجه به بحث توسعه فرهنگی در برنامه ششم نیز مد نظر قرار گرفته است. بحث فرهنگی یک بحث کاملاً شفاف است و ما موضع مان را نسبت به فرهنگ بیان داشتیم و در این زمینه اهداف کلی مان در 5 سال آینده را ترسیم کردیم ضمن این که یکی از موضوعات بسیار مهمی که در بحث فرهنگی به آن توجه شده است بحث آسیب های اجتماعی است که ما برای همه مباحث فرهنگی از جمله این بحث راهکارهایی را مطرح کرده ایم.
عده ای از نمایندگان انتقاد کرده اند که لایحه بودجه سال 95 با تاخیر به مجلس تقدیم شد. در جواب این نمایندگان چه می توان گفت؟
ما ارائه بودجه 95 را برای زمانی گذاشتیم که قطعیت برجام و شرایط پسابرجام مشخص می شد که بر همین اساس درست فردای روز اعلام رسمی اجرای برجام رئیس جمهور به همراه دولت لایحه بودجه را تقدیم مجلس کرد. در بودجه 95 ما روی فروش و صادرات 2 میلیون و 350 هزار بشکه نفت و میعانات نفتی حساب کردیم و اگر این بودجه قبل از قطعی شدن اجرای برجام به مجلس ارائه می شد واکنش نمایندگان را در پی خواهد داشت و بر همین اساس ما ارائه لایحه بودجه را موکول به زمان قطعی شدن اجرای برجام کردیم. مجلس محترم یک ماه فرصت دارد تا لایحه بودجه را بررسی کند و ان شالله کمیسیون تلفیق نیز تا پایان سال جاری بررسی لایحه را به اتمام خواهد رساند. ما ساز و کارهای قانونی را فراهم کردیم که اگر حتی تا هفته سوم فروردین بودجه در مجلس به تصویب نرسد این امکان فراهم باشد تا ما همه پرداخت هایمان را بر پایه بودجه 95 در فروردین ماه بدون لایحه 2، دوازدهم انجام دهیم و مشکلی ایجاد نشود.
به موضوع برجام بپردازیم. عده ای معتقدند طرف مقابل در اجرای تعهدات خود، کند عمل می کند و نمونه آن، عدم برقراری سوئیفت بانکی است. به این انتقادات چه پاسخی می دهید؟
آن چه که طرف مقابل ما در برجام تعهد کرده اند همان را انجام دادند ضمن این که ما همواره با دید تردید همه اقدامات را رصد می کنیم اما تعهداتی که آن ها قول داده بودند به همان ترتیب پیش رفت. سوئیفت اجرایی شده و در حال انجام است اما در رابطه با بانک هایی که ما با آن ها مراوده چندانی نداشتیم طبیعی است که مقداری اجرای سوئیفت به طول بیانجامد اما این که بخواهیم این موضوع را به عدم تعهد طرف مقابل پیوند بزنیم صحیح نیست.
چه میزان افزایش حقوق برای کارمندان و کارگران در نظر گرفته شده و آینده هدفمندی یارانه ها چگونه خواهد بود؟
میزان افزایش حقوق کارگران و کارمندان در بودجه سال آینده پیش بینی شده است. ما افزایش حقوق را برای همه 12 درصد در نظر گرفته ایم اما برای بازنشستگانی که تا 1 و نیم میلیون تومان حقوق دریافت می کنند این افزایش تا 20 درصد در نظر گرفته شده است ضمن این که پاداش بازنشستگانی که طلب دارند در سال 95 پرداخت خواهد شد. همچنین در سال 94 ، 48 هزار میلیارد تومان درآمد را از محل هدفمندی یارانه ها پیش بینی کردیم که مصارف و منابع در سال آینده نیز به همین صورت خواهد بود ضمن این که آهنگ کند حذف یارانه نقدی برای افرادی که نیازمند نیستند را ادامه خواهیم داد. سیاست دولت در حذف یارانه نقدی این است که یارانه افرادی که از دریافت حذف می شوند به خزانه واریز نگردد بلکه به شکل دیگری به خود آن ها برگردد که در این راستا می توان به اجرای طرح تحول سلامت اشاره کرد که ده درصد از منابع اجرای این طرح از اجرای طرح حذف یارانه نقدی صورت گرفت.
آیا سال آینده قیمت سوخت به خصوص بنزین افزایش پیدا می کند؟
شاید نرخ بنزین همین عدد باشد اما در رابطه با نفت سفید و گازوئیل همچنان جای افزایش قیمت وجود دارد البته دولت هیچ تصمیمی تا کنون برای افزایش آن ها ندارد. همچنین با توجه به اینکه در آستانه نوروز قرار داریم بحث تنظیم بازار شب عید را نیز مطرح کنیم. دولت اجازه نخواهد داد در روزهای پایانی سال به مردم اجحاف شود و در همین جهت تلاش هایی از پیش در جهت تنظیم بازار شب صورت گرفته است.
میزان افزایش حقوق كارمندان و كارگران در سال آینده
محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت شب گذشته مهمان برنامه نگاه یك در شبكه یك سیما بود تا به صورت مفصل گوشه های دیگری از برنامه ها و دیدگاه های دولت در خصوص مسائل اقتصادی را تشریح كند.
۱۳۹۴/۱۲/۱۶