واردات بنزین چرا افزایش پیدا كرد؟

به گزارش نما اقتصادنیوز نوشت: در سال گذشته میزان وزنی واردات بنزین نسبت به سال 93 بیش از دو برابر شد و میزان ارزشی این واردات به بیش از یک میلیارد دلار رسید.

آمارهای جدید حاکی از این هستند که واردات بنزین در اولین ماه سال جاری با رشد 50 درصدی همراه شده و این موضوع پیام‌دهنده این است که افزایش قیمت این فرآورده استراتژیک نفتی هم سبب کاهش میل به مصرف نشده است. از سوی دیگر حجم واردات بنزین در حالی طی فروردین ماه سال 95 از حدود 9 میلیون لیتر در سال 94 به 15 میلیون لیتر رسیده که پیش از این نیز در سال گذشته میزان واردات بنزین نسبت به سال 93 بیش از دو برابر (معادل 3.2 میلیارد لیتر) شده بود.

اما چرا سونامی واردات بنزین جریان گرفت؟ بررسی‌ها حاکی از آن است که در سال‌های 75 تا 85 میزان مصرف بنزین کشور به دلایل مختلفی که شاید یکی از آنها افزایش قابل توجه تعداد خودروهای سبک بود، از 32.9 میلیون لیتر در روز در سال 75 به 73.6 میلیون لیتر در سال 85 رسید پس از آن با اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین از تیرماه سال 86 و فاز اول هدفمندی یارانه‌ها در آذرماه سال 89، این روند به روال سابق بازگشت و از 73.6 میلیون لیتر در سال 85 به 59.9 میلیون لیتر در روز در سال 90 تنزل پیدا کرد.

این در حالی است که پس از آن با توجه به تاخیر در زمان اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها و نهایتا افزایش نامناسب قیمت بنزین در فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها در اردیبهشت ماه 93 و تک نرخی شدن بنزین در فاز سوم هدفمندی یارانه‌ها در خردادماه سال 94، مصرف بنزین کشور بار دیگر افزایش پیدا کرد و از 59.9 میلیون لیتر در روز در سال 90 به 71 میلیون لیتر در روز در سال 94 رسید.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده،بیش از 3.2 میلیارد لیتر بنزین به ارزش حدود یک میلیارد دلار در سال 94 وارد کشور شده تا با گذشت یک دهه از آغاز سهمیه‌بندی بنزین، رکورد جدیدی برای واردات این فرآورده نفتی به ثبت برسد.

آن طور که آمارهای رسمی سال گذشته نشان می‌دهد متوسط مصرف روزانه بنزین ایران با ثبت رشدی حدود دو درصدی به 71 میلیون لیتر در روز رسیده اما با وجود افزایش دو درصدی مصرف، حجم واردات این محصول پرطرفدار نفتی حدود دو برابر افزایش یافته است.

بر اساس گزارش مهر، سال گذشته به طور متوسط روزانه 9 میلیون لیتر و در مجموع بالغ بر سه میلیارد و 285 میلیون لیتر بنزین وارد کشور شد، این در حالی است که در سال 1393 حجم واردات بنزین ایران حدود یک میلیارد و 650 میلیون لیتر بوده است. بر این اساس میزان ارزش واردات بنزین در سال گذشته یک میلیارد دلار بوده است.

آن گونه که مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی در آخرین نشست خبری خود در سال گذشته اعلام کرده در تمامی فرآورده‌های نفتی به‌ جز بنزین مازاد بر میزان مصرف، تولید داریم و این تولید مازاد را به بخش صادرات اختصاص داده شده است.

بنا بر گفته سجادی، در سال 94 به‌طور متوسط روزانه 70.6 میلیون لیتر مصرف بنزین در کشور داشتیم که از این رقم به‌طور متوسط 9 میلیون لیتر در روز را وارد کرده‌ایم؛ در حالی که میزان متوسط واردات روزانه بنزین در سال 93 حدود 4.5 میلیون لیتر بوده است.

اینکه واردات بنزین طی سال‌های اخیر و در دولت یازدهم افزایش پیدا کرده نشان می‌دهد همچنان نیاز کشور به واردات بنزین برطرف نشده است. این در حالی است که در دولت‌های نهم و دهم تولید بنزین سیر صعودی به خود گرفته بود و واردات بنزین به شدت کاهش پیدا کرده بود، به طوری که ظرفیت تولید بنزین پایان فعالیت دولت نهم به 51.5 میلیون لیتر در روز و در پایان سال 1391 به 60 میلیون و 220 هزار لیتر در روز رسید.

این در حالی است که اگر دولت یازدهم به سراغ واردات بنزین رفت به این خاطر بود که گزارش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ثابت کرده بود در دوران ریاست جمهوری احمدی‌نژاد به دلیل توزیع بنزین موسوم به پتروشیمی در جایگاه‌های سوخت شهر آلودگی هوای تهران تشدید پیدا کرده بود. حال باید دید با وارد شدن یک ردیف از پالایشگاه ستاره خلیج فارس که به تولید بنزین در کشور حدود 12 میلیون لیتر افزوده می‌شود، چه میزان از نیاز به بنزین وارداتی طی سال جاری و آینده کاهش خواهد یافت؟