پیر غلامی كه خادم مادحین بود

به گزارش نما به نقل از جام نیـوز، بسیاری از كارشناسان و ستایشگران اهل بیت(ع) معتقدند مرحوم علی آهی نه فقط یك پیرغلام و شاعر آئینی كه یك دانشمند و در عین حال خدمتگزار مداحان كشور در عرصه های مختلف بود.

یك سال از درگذشت مجاهد و دانشمندی می گذرد كه رهبر معظم انقلاب از او به عنوان یك متعهد و علاقه مند به ویژه نسبت به جامعه مداحان یاد كردند كه دارای احساس تعهد و مسئولیت بود.
سال گذشته حضرت آیت الله خامنه ای چند روز پس از رحلت علی آهی در جمع شاعران و مداحان كه همه ساله به مناسبت سالروز میلاد حضرت زهرا(س) برگزار می شود، فرمود:‌ بنده مرحوم آهی را از سال های اوایل دهه ۴۰ می‌شناسم. در مشهد یك جمعی از مادحان اهل‌بیت آمده بودند و ایشان فعّال بود؛ سال های متمادی ایشان را از دور می‌شناختیم؛ بعد هم از نزدیك خدمت ایشان رسیده بودیم. خدا ان‌شاءالله درجاتش را عالی كند.

مدافع فرمایشات رهبری در عرصه شعر آیینی و مداحی
حجت الاسلام سیدمهدی خاموشی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی به ولایتمداری مرحوم علی آهی اشاره كرد و گفت: این پیشكسوت مداحی، همواره از فرمایشات رهبر معظم انقلاب در عرصه شعر آیینی، مدیحه سرایی و تعظیم شعائر دفاع می كرد.


وی افزود: بنده توفیق حضور در بعضی از جلسات خانه مداحان و استفاده از سخنان مرحوم آهی را داشتم و آنچه در این جلسات برای من ظهور و بروز داشت، ولایتمداری وی به ویژه دفاع از فرمایشات مقام معظم رهبری در عرصه شعر آیینی، مدیحه سرایی و تعظیم شعائر بود


خاموشی اضافه كرد: مرحوم آهی در شعر و مدیحه سرایی سابقه ای طولانی داشت و می توان گفت آن بزرگوار یكی از پیشكسوتان موثر در حوزه شعر آیینی و مدیحه سرایی بود و در سال های اخیر نیز تلاش های بسیاری برای ساماندهی خانه مداحان داشت.
وی با اشاره به خدمات مرحوم آهی در بنیاد دعبل خزاعی گفت: ما شاهد آثار و بركات خوبی از ایشان بودیم كه به عنوان نمونه می توان گفت در بنیاد دعبل برای حمایت از مداحان از جنبه رفاهی تلاش های فراوانی داشت و خانه مداحان با تلاش های وی و حمایت نهادهای دیگر در تهران شكل گرفت.

سخت كوشی و تلاش درس آموز
محسن طاهری مدیرعامل خانه مداحان یكی از مهم ترین ویژگی های مرحوم علی آهی را تلاش و سخت كوشی در مسیر نوكری اهل بیت(ع) دانست و گفت: اراده مصمم وی درسی بزرگ برای جوانان است.
وی افزود: مرحوم آهی به رغم این كه از ضعف مزاجی و كهولت سن رنج می برد ولی خود را به خانه مداحان می رساند و مصمم بود كه این راه را ادامه دهد و تلاش های مرحوم آهی در خانه مداحان به گونه ای بود كه باعث شرمندگی جوانان می شد.
این مداح اهل بیت(ع) اضافه كرد:‌ زمانی كه جوانان می دیدند مرحوم آهی چگونه با آن شرایط جسمانی شب و روز فعالیت می كند، همه از او درس گرفته و كارهای خود را به صورت تمام و كمال انجام می دادند.


وی در ادامه گفت: مرحوم آهی زمانی در فرماندهی نیروی انتظامی سیستان و بلوچستان و سپس در فرماندهی كمیته انقلاب اسلامی در منطقه آبعلی خدمت كرد ولی هرجا بود، مدیریتی دقیق و جدی داشت.


سفارش برای انس با علمای دین
جواد حیدری مدیرعامل مجمع شاعران اهل بیت(ع) گفت: مرحوم آهی به شدت با علماء مانوس بود و حتی اجازه نقل روایت و حدیث از چند مجتهد مسلم داشت و لذا همیشه به مداحان سفارش می كرد كه با علماء مانوس باشند.
وی افزود: مرحوم آهی رابط آیت الله میلانی بزرگ با حضرت امام خمینی(ره) بود و یكی از امتیازات وی این بود كه محضر بسیاری از علما و بزرگان دین را درك كرده بود.
این شاعر آیینی همچنین گفت: اگرچه وی از بزرگان جامعه مداحی بود و تمام بزرگان مداحی دست وی را می بوسیدند ولی یكی از خصوصیات مرحوم آهی خدمتگزاری به مردم و به ویژه جامعه مداحان بود.
وی در ادامه گفت: آن مرحوم خدمات بسیاری از نظر فرهنگی، آموزشی و رفاهی به جامعه به ویژه مداحان و ستایشگران اهل بیت(ع) داشتند كه به عنوان نمونه می توان به بنیاد دعبل اشاره كرد و مرحوم آهی پس از چند سال نامه نگاری و پیگیری توانست مجوز تاسیس این بنیاد را از رهبر معظم انقلاب دریافت كند.

شخصیتی چندوجهی
حیدری از مرحوم آهی به عنوان یك شخصیت چند وجهی یاد كرد كه در زمینه های مختلف همچون ادبیات، شعر، علوم حوزوی و مداحی خدمات بسیاری را ارائه كرد و هیچگاه به دنبال اسم و رسم نبود ولی اخلاص او به گونه ای بود كه مسجد امیرمومنان(ع) در میان مداحان و مردم معروف به مسجد آهی شده بود.
وی با اشاره به خدمات آهی در زمینه رفاهی مانند بیمه مداحان و پیرغلامان اهل بیت(ع) گفت: خدمتگزاری وی در عرصه فرهنگی و آموزش بسیار بود. به گونه ای كه مرحوم حاج مهدی تعجبی متخلص به آواره همدانی كه خود یك پیرغلام بود، همواره می گفت زمانی كه جوان بوده اشعار خود را به مرحوم آهی می داده تا از نظر اعتقادی تصحیح كند.
مدیرعامل موسسه قدیم الاحسان همچنین به فعالیت های مرحوم آهی در دوران پیروزی انقلاب اشاره كرد و گفت: وی هیچ گاه از اعتقادات خود كوتاه نمی آمد و در دیوان اشعار خود كه به نام انوار معرفت منتشر شده، اشعاری زیبا و خواندنی درباره اهل بیت(ع) سروده است.
حیدری افزود: آن مرحوم در عرصه ادبیات نیز یكی از بهترین ادیبان به شمار می رفت و كتابی درباره قافیه در سن 82 سالگی نوشت و پسر وی به نام حسین آهی كه از شعرا و ادبای طراز اول كشور است، می گوید تاكنون چنین كتابی درباره قافیه نوشته نشده است.

مداحان قدردان تلاش های او باشند
غلامرضا سازگار پیشكسوت شعر آیینی با بیان این كه ستایشگران و مداحان اهل بیت(ع) باید قدردان زحمات و تلاش های مرحوم آهی باشند، اظهار داشت:‌ بسیاری از بزرگان به جامعه خدمت كردند ولی من كه بیش از 40 سال در خدمت او بودم، كمتر شخصیتی همچون مرحوم آهی دیدم .
وی از خدمات و تلاش های آهی در زمینه بیمه مداحان، تاسیس خانه مداحان و همچنین رسیدگی به وضعیت مداحان از كارافتاده یاد كرد و گفت: این خدمات، فقط گوشه ای از تلاش های وی بود و این مداح اهل بیت(ع) در واقع یك دانشمند دینی بود و از شاگردان مراجعی همچون آیت الله العظمی شیخ جواد خراسانی و آیت الله العظمی میلانی بود.
این شاعر اهل بیت(ع) در ادامه ضمن بیان خاطره ای گفت: روزهایی كه به همراه مداحان در سالروز ولادت حضرت زهرا(س) خدمت رهبر معظم انقلاب می رسیدیم، آقای آهی قبل از مدیحه سرایی مداحان به سخنرانی پرداخته و اطاعت مداحان را از مقام معظم رهبری اعلام می كرد.


سازگار كه به میثم متخلص است، به یاد این پیشكسوت عرصه ستایشگری و مداحی شعری سروده كه:
«آهی» درود بر تو كه یار ولایتی/ از ظل اهل بیت(ع) فروغ هدایتی
لبریز از محبت و لطف و عنایتی/ سر تا قدم كتاب و حدیث و روایتی
هشتاد سال بنده خلف سرمدی/ هشتاد سال خادم آل محمدی
هشتاد سال تشنه لب جام كوثری/ امروز نیز چرخ ادب را تو محوری
عمری برای نشر حقایق تو زیستی/ عمری برای آل پیمبر(ص) گریستی

شخصیت و خدماتش ناشناخته است
ماشاء الله عابدی مداح اهل بیت (ع)، با اشاره به تلاش ها و فعالیت های مرحوم علی آهی برای جامعه مداحان كشور گفت: وی كارهای بسیاری در جامعه انجام داده ولی شخصیت و خدمات او در جامعه ناشناخته مانده است.
این پیشكسوت عرصه مداحی با اشاره به تلاش های مرحوم آهی برای تاسیس بنیاد دعبل نیز گفت: این پیرغلام، كارهای بسیاری برای مداحان انجام داده كه در جامعه همچنان ناشناخته مانده است.


وی ضمن برشمردن برخی مسئولیت های فرهنگی و سیاسی مرحوم آهی در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی گفت: مرحوم آهی به رغم این كه سن بالایی داشت ولی در عرصه مدیریت، انسانی توانا بود و بنده در حدود 10 سال از نزدیك در كنار او بودم و مدیریت او را می دیدم.
عابدی از تقوا و علم مرحوم آهی یاد كرد و افزود: وی غیر از مداحی و شاعری دارای فضل و علم و تلاش در تحصیلات حوزوی بود و اگرچه در كسوت مداحی بود ولی یك فاضل درس خوانده و روحانی بدون عمامه بود و انسانی باسواد و با فضیلت به شمار می رفت.


وی با اشاره به نظم این استاد اخلاق برای حضور در جلسات گفت: اگرچه وی تا هفته های آخر از بیماری رنج می برد، نه تنها در جلسات حاضر می شد بلكه از اولین نفرات شركت كننده بود، در حالی كه عذر وی كاملا موجه بود.


پناهگاه محرومان و واسطه فیض طلاب بود
حجت الاسلام علی ثمری كارشناس مذهبی از مرحوم آهی به عنوان پناهگاه محرومان یاد كرد و گفت: مرحوم آهی واسطه ای برای حضور برخی طلاب دینی در حوزه علمیه بود.
وی افزود: بخش بزرگی از ساماندهی مردم منطقه فقیرنشین خیابان های گلستان، كرمان و سرآسیاب دولاب به عهده مرحوم آهی و ذبیح الله فصیحی تهرانی بود.
این كارشناس مذهبی از عالم عامل به عنوان بهترین تعبیر برای معرفی مرحوم آهی یاد كرد و گفت: وی از نظر دروس حوزه در سطح عالی قرار داشت. چون تا مقطع خارج در حوزه علمیه درس خوانده بود و از مراجع بزرگ تقلید همچون حضرت امام خمینی(ره)، آیت الله خویی و گلپایگانی و میلانی اجازه های مختلفی داشت.
وی افزود: مرحوم آهی محضر اساتید برجسته ای مانند آیت الله شاه آبادی و حكیم را درك كرده بود ولی بر اساس تكلیفی كه داشت در كسوت شعر و شاعری و ساماندهی به امور ذاكرین و مادحین اهل بیت(ع) اهتمام می كرد و در این راه نیز موفق بود.


ثمری كه طلبه شدن خود را مدیون مرحوم آهی می داند، اضافه كرد: بسیاری از طلبه هایی كه از این منطقه به حوزه های علمیه رفتند به واسطه تشویق و دلگرمی آهی بود و طلابی كه از محله سرآسیاب دولاب، مسجد امام محمد تقی(ع) و مسجد حسین بن علی(ع) در حوزه مرحوم آیت الله احمد مجتهدی مشغول به تحصیل علوم دینی شدند با تلاش های مرحوم آهی صورت گرفت.


این پژوهشگر مذهبی افزود: مرحوم آهی ضمن شناسایی و گلچین كردن نوجوانان علاقه مند به تحصیل علوم دینی آنان را به مدرسه مجتهدی می برد و به آیت الله مجتهدی نیز سفارش می كرد ، درعین حال كه آیت الله به طلبه های معرفی شده از سوی مرحوم آهی علاقه خاصی داشت.



مروری بر زندگی مرحوم آهی
علی آهی در سال 1307 هجری شمسی در تهران و در یك خانواده مذهبی قدم به دنیا آمد و پس از گذراندن دوره ابتدایی، ضمن اشتغال به كسب، به تحصیل علوم حوزوی پرداخت و دروس ادبیات صرف و نحو، منطق و فقه، اصول، تفسیر، علم كلام، رجال، علم حدیث را از محضر اساتیدی همچون حجج اسلام مرحوم حاج سیدعلی اصغر میردامادی، احمد مجتهدی، حاج سید محمد ضیاء آبادی فرا گرفت.


وی از سن 10 سالگی به تشویق مادر خود شروع به مداحی اهل بیت(ع) نمود و از سال 1336 نیز سرودن شعر را آغاز كرد.
مرحوم آهی در شكل گیری انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) نقشی فعال داشت و به عنوان یكی از اعضای جمعیت فدائیان اسلام به رهبری شهید حجت الاسلام سید مجتبی نواب صفوی فعالیت می كرد و بارها از سوی ماموران ساواك و اطلاعات شهربانی دستگیر و بازداشت شد.




آهی پس از پیروزی انقلاب، مسوولیت های متعددی داشت و علاوه بر حضور در جبهه های جنگ تحمیلی، در كمیته انقلاب اسلامی تا سطح فرماندهی استان طبق موازین شرعی خدمات شایانی داشت.


وی در طول تلاش های مذهبی و علمی خویش موسس محافل، مساجد و حسینیه های متعددی بوده كه از آن جمله تشكیل بنیاد دعبل خزاعی، چند كتابخانه و چند مسجد در تهران و آبعلی و تاسیس صندوق قرض الحسنه الغدیر آبعلی است.


تالیفات بسیاری در حوزه ستایشگری اهل بیت و مداحی از وی منتشر شده كه می توان به كتاب های دیوان آهی در دو جلد، دیوان آئینه نور در دو جلد، فرهنگ اصلاحات قافیه، توصیف صنایع شعر كهن فارسی و پیرایش آن با كلك بدیع، فلسفه قیام امام حسین (ع) از دیدگاه عقل و همچنین كتاب شعر و شاعری از نظرگاه قرآن و عترت و سنت اشاره كرد.
مرحوم آهی در 16 فروردین سال 94 و در سن 87 سالگی به دیار باقی شتافت و در روضه الحسین(ع) یعنی قطعه 301 بهشت زهرا(س) به خاك سپرده شد.