محروميت دارندگان واحدهاي عادي صندوقهاي سرمايهگذاري براي حضور در مجامع اين صندوقها در حالي قابل تأمل است كه بررسيها نشان ميدهد عمده منابع مالي صندوقهاي سرمايهگذاري متعلق به مردم است و مؤسسان صندوق كه داراي سهام ممتاز هستند و حق انحصاري حضور در مجمع را دارا ميباشند در اقليت به سرميبرند.
صندوقهاي سرمايهگذاري جزو نهادهاي مالي جديد در كشور به شمار ميروند كه هشت سال از عمر پيدايش آنها در بازار سرمايه ميگذرد.
صندوقهاي سرمايهگذاري با مجوز سازمان بورس اوراق بهادار تأسيس ميشوند كه هماكنون تعداد آنها گويا فراتر از 100صندوق است.
صندوقهاي سرمايهگذاري را عمدتاً شركتهاي كارگزاري بورس تأسيس ميكنند، ولي شركتهاي تأمين سرمايه و سرمايهگذاري هم بخشي از اين صندوقها را تأسيس كردهاند.
ساختار اين صندوقها داراي مؤسس و اركان است و اين نهادهاي مالي داراي ضامن نقدشوندگي و حسابرس هستند، مؤسسان و اركان صندوقهاي سرمايهگذاري داراي «سهام ممتاز» هستند. اين مؤسسان با ارائه آگهي در رسانهها از مردم خواهش ميكنند تا واحدهاي عادي صندوق را خريداري كنند اما از نكات قابل تأمل آن است كه افرادي كه واحدهاي عادي صندوقها را خريداري ميكنند، حق حضور و اعمال رأي در مجامع را ندارند. در حقيقت با وجودي كه اين صندوقها بخش قابل ملاحظهاي از منابع خود را از طريق پذيرهنويسي و منابع و آوردههاي مردمي تأمين ميكنند و به مردم «واحدهاي عادي صندوق» را ميفروشند، اما در كمال تعجب مردم به عنوان صاحبان بخش قابل ملاحظهاي از منابع صندوق از حق حضور در مجامع اين صندوقها محروم هستند.
گفتني است مردم از طريق بانكها، تأمين سرمايهها و كارگزاريهاي بورس اكثريت واحدهاي عادي صندوقهاي سرمايهگذاري را خريداري ميكنند و مؤسسان صندوق پس از مدتي در اقليت قرار ميگيرند اما با اين وجود طبق «اميدنامه» صندوقهاي سرمايهگذاري، چون مؤسسان صندوق داراي «سهام ممتاز» هستند، حق حضور در مجمع را دارا ميباشند و مردم كه اكثريت منابع صندوق متعلق به آنهاست چون داراي واحدهاي عادي هستند، از حق حضور در مجامع محروم ميباشند!
از آنجا كه رياست جديد و فعلي سازمان بورس اوراق بهادار، شاپور محمدي، فردي تحصيلكرده و باتجربه است انتظار ميرود در سالي كه از سوي مقام معظم رهبري با عنوان «اقتصاد مقاومتي، اقدام و عمل» نامگذاري شده است، امتياز تبعيضآميز و ناعادلانهاي كه صندوقهاي سرمايهگذاري به جهت برخورداري از سهام ممتاز براي خود قائل شدهاند و دارندگان واحدهاي عادي صندوق را از حق حضور در مجمع محروم كردهاند تغيير دهد و موانع حضور صاحبان واحدهاي عادي صندوقها را در مجامع از ميان بردارد.
مسئولان سازمان بورس به مردم عادي و بياطلاع به سازوكارهاي بازار بورس توصيه ميكنند تا واحدهاي عادي صندوقهاي سرمايهگذاري را خريداري كنند زيرا در اين صندوقها كارشناسان زبدهاي وجود دارند كه به خريد و فروش سهام اشتغال دارند و واحدهاي سرمايهگذاري صندوق خود را به مردم ميفروشند كه سودي تقريباً معادل سود بانكي نصيب دارندگان واحدهاي سرمايهگذاري صندوقها ميكند. نبايد فراموش كرد كه مردم به اعتبار و دعوت دولت و مسئولاني كه در سازمان بورس اوراق بهادار به نمايندگي از دولت بر كرسي رياست و هيئت مديره تكيه زدهاند، وارد بازار سرمايه شده و پساندازهاي خود را تبديل به واحدهاي عادي صندوقهاي سرمايهگذاري ميكنند، بدين ترتيب رياست سازمان بورس اوراق بهادار بايد اين آپارتايدي كه در بخشي از بازار سرمايه همچون صندوقهاي سرمايهگذاري شكل گرفته است را از بين ببرد.
بيشك اگر امتيازي كه مؤسسان صندوقهاي سرمايهگذاري براي خود به واسطه برخورداري از سهام ممتاز برخوردارند از ميان برداشته شود و مردم نيز به عنوان دارندگان سهام عادي حق حضور در مجامع عادي داشته باشند، از اين طريق فرهنگ سهامداري در كشور اشاعه مييابد و مردم نيز اطلاعاتشان را در رابطه با بازار سرمايه افزايش ميدهند. از سوي ديگر از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي نيز درخواست ميشود در صورت سر باز زدن رياست جديد سازمان بورس براي رفع آپارتايد در صندوقهاي سرمايهگذاري كه عمده منابع ماليشان متعلق به مردم است، دست به كار شده و اقدامهاي لازم را براي حضور دارندگان واحدهاي عادي صندوقهاي سرمايهگذاري در مجامع انجام دهند.
بورس به آپارتاید در صندوقهای سرمایهگذاری پایان دهد
هادی غلامحسینی
۱۳۹۵/۵/۲۱