درآمدزايي به شيوه آگهي استخدامركود در بخش اشتغال اگر براي جويندگان كار نان نداشته باشد، براي صاحبان شركت‌ها و نهادهاي دولتي و خصوصي پر از لقمه‌هاي پرچربي است كه تنها با يك فراخوان، به‌راحتي سرو مي‌شود. فرمول پيچيده و سختي ندارد و يكي از بهترين راهكارها براي درآمدزايي ساده‌اي است كه با تمسك به آن مي‌توان بخشي از هزينه‌هاي يك نهاد را تأمين كرد؛ نان شيرين و بي‌زحمتي كه كارگرانش، كارياب‌ها و تحصيلكرده‌هاي كشور هستند. كساني كه سال‌ها در اقصي نقاط كشور تحصيل كردند، طي سال‌هاي اخير همه آگهي‌هاي استخدام را رد كرده و به مرحله آزمون و مصاحبه رسيده‌اند و تعداد اندكشان با هر مصيبتي كه مي‌شود صاحب كار شده‌اند و اغلب متقاضيان سراغ آگهي‌هاي بعدي مي‌روند.
پر طمطراق‌ترين آگهي‌ها بيشتر مربوط به شركت‌هاي دولتي است كه پسوند نفت و پتروشيمي و صنعت و... را دارند و چنان در نگاه نخست شيرين است كه همه كارياب‌ها در رؤياي خود به آن فكر مي‌كنند.
براي شركت در آزمون ثبت‌نام مي‌كنند و از شهرهاي خود راهي محل آزمون مي‌شوند و در نهايت هم از نمد آن برايشان خاطره‌اي مي‌ماند و بس. برنده اينگونه آگهي‌ها، صادركنندگانش هستند كه نه‌تنها قدرت انتخاب دارند بلكه به سود بالايي هم دست پيدا مي‌كنند. به اين مثال توجه كنيد:
شركت پالايش نفت لاوان كه يك شركت پالايشي كوچك و ضررده است براي جذب 60 نفر آگهي استخدام منتشر مي‌كند؛ حدود 6 هزار نفر -100برابر افراد مورد نياز- براي حضور در آزمون استخدامي 35 هزار تومان واريز مي‌كنند و خود را از شهرهاي مختلف به بندرعباس مي‌رسانند. صبح آزمون مي‌دهند و عصر راهي شهرهاي خود مي‌شوند. همه زحمتي كه براي صاحبان آگهي دارد حضور در يك سالن آزمون است و بس. اداره آموزش بخش لاوان هم برگه‌ها را تصحيح مي‌كند و مديران لاوان با بخش امور مالي خود به بررسي عايدات اين آزمون مي‌پردازند.
بنا به گفته شركت‌كنندگان در اين آزمون، حدود 6 هزار نفر مبلغ 35 هزار تومان به حساب پالايشگاه لاوان صادر كردند، يعني 210 ميليون تومان درآمد. هزينه‌هاي برگزاري چنين آزمون‌هايي هم در خوش‌بينانه‌ترين حالت بيشتر از 30 ميليون تومان نمي‌شود، اعم از اجاره سالن، پذيرايي - آب معدني و بيسكويت-و مراقبان.
نتايج قرار است چند هفته ديگر اعلام شود و در نهايت 60 نفر استخدام شوند، ولي پرسش اصلي اينجاست دليل اخذ 35 هزار تومان از متقاضيان براي حضور در يك آزمون استخدامي و در شهري دوردست چيست؟ البته اين رقم در ميان آگهي‌هاي مختلف منطقي است اما اگر هدف از برگزاري چنين آزمون‌هايي غربال بهترين‌هاست چاشني «سودزايي» از قبل آن چه معنايي دارد؟ در چنين روندي، هزينه‌ها با كارياب‌هاست و نتيجه و محصول كار در جيب شركت‌هاي آگهي‌دهنده. اين يك مثال ساده از درآمدهاي ساده و بي‌زحمتي است كه از جيب طبقه ضعيف جامعه به جيب مديران سرازير مي‌شود. يك اصلاح جدي در اين ميان ضرورتي انكارناپذير است كه مي‌توان با تفريق درآمدها از هزينه‌ها، سود پول را در به حساب واريزكنندگان برگرداند كه با توجه به امكانات بانكداري الكترونيكي، در دسترس است.
درآمدزایی به شیوه آگهی استخدام
وحید حاجی‌پور
۱۳۹۵/۶/۱۶
