راه‌هایی برای دور زدن انتقال آب

به گزارش نما - ایسنا نوشت: باتوجه به هزینه های بالای انتقال آب بسیاری از کارشناسان و مسوولان آبی بر این باورند که بهتر است به جای تحمیل هزینه‌های میلیاردی برای انتقال آب به فکر افزایش بهره‌وری بود.

برای پروژه های انتقال آب نقدهای متفاوتی عنوان می‌شود حتی مسوولان وزارت نیرو نیز به این دست پروژه‌ها نگاه چندان مثبتی ندارند که می‌توان این موضوع را مربوط به هزینه‌های میلیاردی طرح های انتقال آب دانست.

علیرضا دائمی معاون وزیر نیرو معتقد است که سالیانه 1.2 میلیارد مترمکعب آب در پایتخت توزیع می شود که با تنها پنج درصد صرفه جویی در مصرف آب، بدون تقبل هرگونه هزینه کلر زنی و سایر هزینه ها و اصلاح ساده شبکه توزیع می توان سالیانه 60 میلیون مترمکعب مصرف را مدیریت کرد.

به گفته وی با 10 درصد صرفه جویی مصرف آب در تهران، می توان به اندازه سالیانه 120 میلیون مترمکعب از مصرف آب اضافی خودداری کرد که معادل حجم سد «ماملو» است. انجام این مهم همچنین از صرف وقت و هزینه های اضافی برای تامین نیازها جلوگیری می کند.

وی با بیان اینکه میانگین سالیانه افزایش تقاضا در بخش های آب و برق پنج درصد است،اظهار کرد: امروز اینکه بخواهیم آب را از مناطق دوردست به مراکز جمعیتی منتقل کنیم به صرفه نیست و باید با منابع آب موجود و ارتقای بهره وری مصرف، به افزایش تقاضاها پاسخ دهیم.

از سوی دیگر برخی از کارشناسان حوزه آبی بر این باورند چون ضررهای طرح‌های انتقال آب بین حوزه‌ای بیشتر از فواید آن است نباید به اینگونه طرح ها بهای زیادی داد و باید طرح های دیگری را جایگزین این موضوع کرد.

درویش مدیرکل دفتر مشارکت‌های سازمان حفاظت محیط زیست طرح بازچرخانی،توسعه نرم‌افزری بخش کشاورزی کشور و رشد کسب و کار سبز را بهترین جایگزین طرح انتقال آب دانست و گفت:در کشور ما به موضوع بازچرخانی آب توجه نشده و این درحالیست که در برخی کشورها تا 18 بار فرآیند باز چرخانی صورت می‌گیرد. علاوه بر این در حال حاضر حدود 30 تا 35 میلیارد متر مکعب آب به صورت پسآب‌های کشاورزی و صنعت در حال از بین رفتن است، در حالی که این آب‌ها با تجهیزات فنی و ملاحظات محیط زیستی می‌تواند در چرخه مصرف قرار گیرد که این چرخه تا 18 بار قابل تکرار است.

وی با اشاره به اینکه 35 میلیارد متر مکعب آب، معادل پنج برابر نیاز یک ساله 80 میلیون ایرانی به آب شرب است، اظهار کرد: در نتیجه نبود سیستم بازچرخانی در کشور پنج برابر آب شرب کشور را از چرخه تولید حذف می‌کنیم و درعوض با خرج میلیون‌ها دلار، طرح‌های انتقال آب از سر شاخه‌های کارون به سمت اصفهان، کرمان، یزد و رفسنجان اجرا را کرده و تنش‌های اجتماعی را دامن می‌زنیم.

درویش با تاکید بر اینکه برای حرکت به سمت بهبود وضعیت کشاورزی یک پیشنهاد کاربردی می‌تواند جایگزین طرح‌های انتقال آب شود، گفت: حدود 30 درصد محصولات کشاورزی کشور نابود می‌شود که شش برابر میانگین جهانی است و حدود 27 میلیارد مترمکعب آب برای تولید این محصولات هزینه می‌شود در حالیکه هیچ وقت به دست مصرف کنندگان نمی‌رسد چون تکنیک‌های بسته‌بندی و حمل و نقل مشکل دارد و به طور کلی بخش کشاورزی ارتقای نرم افزاری پیدا نکرده است.

این مقام مسئول در سازمان محیط زیست با بیان اینکه بهتراست به جای ساخت سد و اجرای طرح‌های انتقال آب به سمت ارتقای نرم‌افزاری بخش کشاورزی و کاهش ضایعات محصولات حرکت کنیم و به جای افزایش تنش‌های اجتماعی به سمت افزایش راندمان کشاورزی حرکت کنیم، افزود: رفتن به سمت کسب و کار سبز که کمترین وابستگی معیشتی را به آب و خاک دارد و استحصال انرژی‌های نو چون انرژی‌های خورشیدی، زمین‌گرمایی، بادی، جزر و مدی که پتانسیل‌های آن در کشور وجود دارد از دیگر پیشنهادات جایگزین اجرای طرح‌های انتقال آب است.

نمی توان منکر هزینه بالای طرح های انتقال آب و دردسرهای متفاوت آن شد اما در مجموع نیز نمیتوان دور پروژه های انتقال آب را به طور کامل خط کشید چرا که در برخی از نقاط کشور چاره ای جز انتقال آب وجود ندارد اما آنچه مبرهن است اهمیت الویت گذاری وزارت نیرو برای اجرای پروژه های انتقال آب و به کارگیری از تمام راه کار های یاد شده است.