برجام در دولت آینده آمریكا چه سرنوشتی خواهد داشت؟

به گزارش نما به نقل از باشگاه خبرنگاران، وب‌سایت "ریل کلیر ورلد" در مطلبی نوشت: یک سال پس از حصول توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5، اکنون مشکلات اندکی در آن دیده می‌شود.

در این مطلب آمده است: برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) توانسته است در برابر فشارها از جانب کشورهای مختلف دوام بیاورد. این توافق به احتمال زیاد در دولت آینده آمریکا نیز مستحکم باقی خواهد ماند.

مشکلات پیش آمده در اجرای توافق هسته‌ای، بیشتر به دشمنی میان ایران و آمریکا بازمی‌گردد. این دو کشور از سال 1980 میلادی (1358 خورشیدی) روابط دیپلماتیک نداشته اند.

مقامات ایرانی که قصد دارند نشان دهند توافق هسته‌ای بیانگر کاهش دشمنی میان این دو کشور نیست، دست به اقداماتی مانند آزمایش‌های موشکی و تهدید کشتی‌های آمریکایی در خلیج فارس زده اند.

در آمریکا نیز جمهوری‌خواهان و برخی از دموکرات‌ها آماده شدند تا هر اقدامی از جانب ایران را به عنوان نقض برجام معرفی کنند و اظهار کنند توافق هسته‌‌ای ایران شکست خورده است. منتقدان همچنین از گزارشی مبنی بر پرداخت 400 میلیون دلار به ایران پس از آزادی زندانیان آمریکایی از این کشور، برای حمله به برجام استفاده می‌کنند.

نگارنده این مطلب آورده است: در حقیقت، پرداخت 400 میلیون دلار به ایران باج نبوده است. بلکه پرداخت بدهی به ایران برای اسلحه‌هایی بوده است که پیش از انقلاب اسلامی از آمریکا خریداری شده بودند و هرگز به دست ایران نرسیدند. در واقع، زندانیان آمریکایی در ایران با چند ایرانی در آمریکا که به دلیل نقض تحریم‌ها در زندان به سر می‌بردند، مبادله شدند.

در ایران، عده بسیاری از انجام نشدن تعهدات آمریکا در قبال توافق هسته‌ای شکایت می‌‎کنند. این در حالی است که مقامات آمریکایی اعلام کرده اند با لغو تحریم‌های ثانویه – که شرکت‌های خارجی را از فعالیت با ایران منع می‌کردند -- به تمامی تعهدات خود عمل کرده اند. آن‌ها همچنین اظهار کرده اند نمی‌توان کسب‌و‌کارها و بانک‌ها را مجبور به فعالیت در بازاری کرد که همچنان با ریسک زیادی مواجه است.

نگارنده این مطلب در ادامه افزود: در حقیقت، اقتصاد ایران رشد کندی را تجربه می‌کند. با این حال، صادرات نفتی ایران تقریبا به سطح پیش از تحریم‌ها رسیده است. برخی از بانک‌‎های آسیایی و اروپایی همکاری با ایران را از سر گرفته اند. اما برخی از معاملات به دلیل محدودیت استفاده ایران از دلار آمریکا، با مشکل مواجه می‌شوند.

هیلاری کلینتون – نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا – در تبلیغات انتخاباتی خود از سیاست‌های منطقه‌ای ایران انتقاد کرد. این در حالی است که وی از توافق هسته‌ای ایران با قدرت حمایت کرد و نقش خود در حصول آن را پررنگ نشان داد.

با این حال، کلینتون از موضع دموکرات‌ها درباره تمدید قانون تحریم‌های ایران که تا پایان سال جاری میلادی منقضی خواهد شد، دفاع کرده است. این قانون که تحریم‌های ثانویه درباره سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت نفت و گاز ایران را در صورت نقض توافق هسته‌ای تصویب خواهد کرد، اکنون پس از اجرای برجام به حالت تعلیق درآمده است.

دونالد ترامپ – رقیب انتخاباتی جمهوری‌خواه کلینتون – تاکنون موضع خود درباره این قانون را مطرح نکرده است. تهدید وی مبنی بر انجام مجدد مذاکرات هسته‌ای با ایران را نمی‌توان جدی گرفت؛ زیرا توافق هسته‌‎ای ایران به وسیله چند کشور به امضا رسیده است. به همین ترتیب، انکار توافق هسته‌ای ایران به وسیله آمریکا، برای کشورهای دیگر الزام‌آور نخواهد بود.

به نظر می‌رسد اولویت‌های ترامپ، اخراج مهاجران غیرقانونی به آمریکا، محدود کردن مهاجران مسلمان این کشور و مذاکرات مجدد در مورد پیمان‌هایی تجاری است که وی آن‌ها را غیرمنصفانه می‌داند. ترامپ از آغاز تبلیغات انتخاباتی تاکنون، درباره ایران سخن خاصی نگفته است.

به نظر می‌رسد اقداماتی مانند مبارزه با داعش، سامان دادن به روابط با روسیه، آمادگی برای مقابله با پیامد‌های منفی برکسیت – خروج انگلیس از اتحادیه اروپا – و چالش‌های تغییر اقلیم برای این دو نامزد انتخاباتی نسبت به مسئله ایران از اولویت بالاتری برخوردار باشند.

با این‌که مسائل خاورمیانه معمولا برای سیاست خارجی آمریکا به صورت غیرمنتظره تغییر هویت می‌دهند، ایران در این منطقه از ثبات بیشتری برخوردار است. به نظر می‌‎رسد رئیس جمهور آینده آمریکا بیشتر به تنش‌های سیاسی در ترکیه، عربستان و عراق بپردازد.