مزایا و معایب استفاده از شبكه‌های اجتماعی در "افغانستان"

به گزارش نما به نقل از خبرگزاری میزان، شبکه‌های اجتماعی در افغانستان می‌تواند کارکرد دوگانه داشته باشد از یک سو با فشار به دولت برای مطالبات سیاسی و جلوگیری از فساد اداری نقش مثبت ایفا کرده و از سوی دیگر بی‌اعتمادی در فضای خانواده، تعصب و قوم‌گرایی را افزایش داده است.

پدیده‌ای است که بدلیل رشد فناوری وارد جامعه بشری شده و در مدت زمان کوتاه توانسته مخاطبان و کاربران زیادی را در سطح جهان و افغانستان به خود جذب کند.

در این اواخر، آمار کاربران شبکه‌های اجتماعی در افغانستان افزایش چشمگیری داشته و هم‌اکنون از پیر و جوان، از زن و مرد دارای حساب‌های کاربری در یک یا چند شبکه اجتماعی هستند.

شبکه‌های اجتماعی پدیده جدید و تجربه نشده در افغانستان به شمار می‌رود، برای بررسی مزایا و ضررهای ناشی از استفاده این شبکه‌ها با برخی سیاسیون و فعالان فرهنگی و اجتماعی گفت‌وگو کرده که در زیر باهم می‌خوانیم.

مریم صدیقه سادات عضو شورای ولایتی کابل در گفت‌وگو با خبرنگار ما، با بیان اینکه افغانستان به عنوان کشور جهان سومی دارای سطح سواد پایین است، گفت: با نبود دانش کافی نباید انتظار داشت که از پدیده‌های جدید، مدرن و تکنولوژی روز استفاده درست کرد.

سادات افزود: استفاده جوانان از اینترنت وشبکه‌های اجتماعی با آنکه مشکلات خود را دارد و در برخی موارد مورد استفاده نادرست جوانان کم‌سواد و یا بی‌سواد قرار می‌گیرد، اما نمی‌توان مزایای شبکه‌های اجتماعی را در افغانستان انکار کرد.

وی تصریح کرد: تعداد زیادی از جوانان با استفاده درست از شبکه‌های اجتماعی بویژه فیسبوک، اطلاع‌رسانی سریع کرده و رسالت اجتماعی خود را انجام می‌دهند.

عضو شورای ولایتی کابل اظهار داشت: در برخی حالات شاهد تحت فشار قرار گرفتن مسئولان دولتی از طریق شبکه‌های اجتماعی هستیم که این خود بیانگر استفاده درست از آن است.

مریم صدیقه سادات ابراز داشت: اکنون با پیشرفت تکنولوژی، جهان به یک دهکده کوچک تبدیل شده، امیدواریم جوانان ما به دنبال استفاده درست از تکنولوژی باشند.

در همین حال سیدآقا سادات استاد دانشگاه البیرونی با بیان اینکه استفاده از شبکه‌های اجتماعی در افغانستان همانند سایر کشور‌ها نیست، گفت: استفاده از این شبکه‌ها در افغانستان با دنیای حقیقی آن متفاوت است.

سادات افزود: اکثر کاربران شبکه‌های اجتماعی مطالب سیاسی منتشر می‌کنند و کمتر مطالب علمی، تحقیقی و فرهنگی در این پدیده نوظهور منتشر می‌شود.

وی با ابراز اینکه در افغانستان شبکه‌های اجتماعی به غیرحقیقی بودن خلاصه می‌شود، تصریح کرد: زمانیکه این شبکه‌ها را بررسی کنیم، مملو از تعصبات قومی، مذهبی، زبانی، سمتی، توهین و تحقیر است.

استاد دانشگاه البیرونی اظهار داشت: این عملکرد‌ها ناشی از عقده‌های شخصی بوده که برخی‌ها به هر دلیلی نمی‌توانند تعصبات را دامن بزنند، اما در دنیای مجازی با نام‌های مستعار، با کمال بی‌شرمی تخم نفاق می‌پاشند.

سیدآقا سادات با تأکید بر اینکه استفاده درست از شبکه‌های اجتماعی بیانگر شخصیت فرد است، گفت: جوانان افغانستان باید بکوشند تا روش درست استفاده از این شبکه‌ها را بیاموزند.

نظیفه یوسفی فعال مدنی و دانشجوی دانشکده اقتصاد دانشگاه غرجستان نیز با بیان اینکه رسانه‌های اجتماعی بویژه فیسبوک برای ارتقای آگاهی مردم ارزنده است، گفت: ورود شبکه‌های اجتماعی به افغانستان سبب شد تا تعداد زیادی از شهروندان کوچک بودن دنیا را تجربه کنند.

یوسفی افزود: 5 سال از گسترش این شبکه‌ها بویژه فیسبوک در افغانستان می‌گذرد که جوانان زیادی را به خود مشغول ساخته و وسیله خوبی برای سرگرمی و برقراری ارتباط با دوستان آنها شده است.

وی تصریح کرد: رسانه‌های اجتماعی در کشور‌های پیشرفته نقش مهمی را بازی کرده، اما در افغانستان بیشتر افراد به صورت نادرست از این شبکه‌ها استفاده می‌کنند.

دانشجوی افغانستانی، تبادل نظریات، صدا، تصویر، نوشتار و نزدیکی افراد از فاصله‌های دور را از مزایای شبکه‌های اجتماعی خواند و گفت: گذاشتن نام‌های مستعار توسط برخی از جوانان، اشتراک‌گذاری، ارسال درخواست دوستی بیهوده از نابسامانی‌های موجود در شبکه‌های اجتماعی بوده که به وسیله برخی جوانان و شهروندان افغانستانی راه‌ندازی شده است.

نظیفه یوسفی با اشاره به کاربرد مثبت شبکه های اجتماعی توسط برخی جوانان نخبه و روشنفکر گفت: برخی‌ها در این شبکه‌ها دیگری را به دوستی پذیرفته و با شناخت مثبت از وی، به تبادل نظر می‌پردازند.

یوسفی با بیان اینکه برخی کاربران توانسته با تبادل نظر کتابخانه‌ای ایجاد کنند، افزود: خودم یکی از اشخاصی هستم که با چند کاربر جوان فیسبوک یکجا، کتابخانه‌ای را ساختیم.

وی تصریح کرد: هدف از ایجاد این کتابخانه، ترویج فرهنگ کتابخوانی بوده و می‌خواهیم در هر ماه یک کتاب را از طریق فیسبوک به جوانان منتشر کنیم تا آنها از مزایای آن بهره‌مند شوند.

این دانشجوی افغانستانی تأکید کرد: این حرکت ما سبب راه‌اندازی یک رقابت بین جوانان شد، زیرا در آینده نزدیک هزار جوان به عنوان هزار چهره کتاب‌خوان معرفی خواهند شد.

یوسفی خطاب به جوانان گفت: عضویت بانوان در فیسبوک جرم نیست، بیایید دست به دست هم داده و فرهنگ استفاده درست از شبکه‌های اجتماعی را در جامعه افغانستان پیاده کنیم.


در همین حال لطیفه بهادری دانشجوی دانشکده خبرنگاری گفت: شبکه‌های اجتماعی بویژه فیسبوک با قابلیت و توانایی بسیار، می‌تواند در کمترین زمان اطلاعات را در دسترس مردم قرار دهد.

بهادری افزود: به دلیل بی‌سوادی استفاده از فیسبوک پایه‌های برخی خانواده‌ها را متزلزل ساخته و عامل به میان آمدن نابسامانی‌ها در آن خانواده‌ها شده است.

وی با بیان اینکه اکنون فیسبوک سبب بی‌اعتمادی در خانواده‌ها شده، ابراز داشت: استفاده نادرست از شبکه‌های اجتماعی بویژه فیسبوک در افغانستان نگاه‌های اعضای خانواده به همدیگر را تغییر داده و چالش بی‌اعتمادی را در بین آنان به میان آورده است.

دانشجوی افغانستانی با تأکید بر اینکه فرهنگ و نوع استفاده از شبکه‌های اجتماعی در افغانستان ترویج شود، اظهار داشت: اکنون استفاده از فیسبوک در افغانستان تبدیل به ابزار بروز تبعیضات، نفاق و تعصبات قومی و مذهبی شده است.

لطیفه بهادری تأکید کرد: تا زمانیکه مردم افغانستان بویژه جوانان استفاده درست از شبکه‌های اجتماعی را در عمل پیاده نکنند، افزایش آمار کاربران آن سبب افزایش چالش‌ها در کشور خواهد شد.