به گزارش نما به نقل از فارس، صنعت خودروسازی در سال‌های قبل از انقلاب توسط شرکت های خارجی عمدتاً آمریکایی، انگلیسی و فرانسوی در ایران شکل گرفت و کاملاً به شرکت های خارجی وابسته بود، به طوری که در آن زمان هیچ خودرویی با برند داخلی در ایران تولید نمی‌شد و دو شرکت بزرگ خودروساز (یعنی ایران خودرو و سایپای فعلی) فقط به مونتاژ خودروهای خارجی صرفاً با قطعات وارداتی مشغول به کار بودند.
این روند تا اوایل دهه ۷۰ ادامه داشت و تا آن زمان صنعت قطعه سازی در ایران وجود نداشت. حال با گذشت بیش از ۲۰ سال از تولد صنعت قطعه سازی در ایران، شاهد فعالیت ۲ هزار کارخانه بزرگ و کوچک در صنعت قطعه سازی کشور هستیم.
در چنین شرایطی توسعه خطوط تولید بدون توسعه محصول یکی از چالش‌های مهم صنعت خودرو محسوب می‌شود. آغاز تولید محصولات پژو با داخلی سازی ۲۰ درصدی در ایران موضوعی است که مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان صنعت خودرو قرار گرفته و با وجود مغایرت آن با الزام وزارت صنعت مبنی بر شروع تولید خودروهای خارجی در ایران با داخلی سازی ۴۰ درصدی، این روزها شاهد دفاع مسئولان وزارت صنعت از برنامه تولید محصولات پژو در کشور هستیم،البته نباید جایگاه معاون صنایع وزیر صنعت در رأس هیآت مدیره ایران خودرو را فراموش کرد، صالحی‌نیا به صراحت از مونتاژ محصولات پژو در ایران دفاع کرده و می‌گوید داخلی سازی این تولیدات طی شش ماه به رقم ۴۰ درصد خواهد رسید.
تجربه سال‌های گذشته در صنعت خودرو نشان می‌دهد که یکی از عوامل بسیار مهم در عدم توسعه محصول، وابستگی و تبعیت از بزرگترین شریک خارجی صنعت خودرو ایران یعنی پژو بوده است.
به عنوان مثال پژو ۲۰۶ صندوق‌دار بر روی پلت‌فرم پژو ۲۰۶ توسط طرف ایرانی طراحی و تولید شده اما مالکیت معنوی آن به فرانسوی‌ها اختصاص دارد،به طوری که شرکت ایران خودرو حتی نتوانست آرم خود را بر روی آن نصب کند. به عبارت دیگر با پول و سرمایه ایرانی، یک محصول به محصولات پژو اضافه شد بدون اینکه نامی از ایران در طراحی و تولید این محصول باشد.
هم اکنون نیز اگر واقع بینانه به قرارداد جدید ایران خودرو با پژو نگاه کنیم، نوعی استعمار جدید در آن دیده می‌شود.
استعمار جدید خودروسازی ایران توسط فرانسوی‌ها
شرکت پژو در مواجهه با تلاش ایرانی‌ها برای دستیابی به خودکفایی در تولید قطعات، همواره بر اساس منافع خود عمل کرده و در زمینه داخلی سازی قطعاتی که تولید آن سود مناسبی به همراه دارد و یا ایجاد خودکفایی در تولید آن نیازمند انتقال دانش فنی بوده است، از هر نوع سنگ اندازی دریغ نکرده است.
پژو فرانسه طی سال‌های اخیر بیش از ۲۰ میلیارد دلار در بازار ایران فروش داشته است. جالب اینجاست که این شرکت حتی یک سنت هم در صنعت خودرو ایران سرمایه‌گذاری نکرده و در اعمال تحریم‌ها علیه ایران، علی‌رغم داشتن روابط تجاری چندین ساله با کشورمان، زودتر از اعمال تحریم‌های مستقیم آمریکا علیه صنعت خودرو ایران، تحریم‌های خود را آغاز کرد و یک شبه ایران را ترک کرد.
در نتیجه با توجه به وابستگی چندین ساله شرکت ایران خودرو به این شرکت فرانسوی، تولید خودروهای پر تیراژ مانند پژو ۲۰۶ متوقف شد و به دلیل هزینه‌های سربار مالی و ... ضرر مالی زیادی متوجه طرف ایرانی شد.
حال نیز شرکت پژو در قرارداد جدیدش با ایران خودرو ادامه همین شرایط زیان‌بار را در پیش گرفته و آن را به ایران خودرو تحمیل کرده است. بر اساس قرارداد ایران خودرو و پژو، مونتاژ ۳ محصول با نام های تجاری ۳۰۱، ۲۰۸ و ۲۰۰۸ پیش‌بینی شده است.
برنامه‌ریزی پژو برای از رده خارج کردن پلت‌فرم پژو ۲۰۶ تا ۳ سال دیگر
طبق گفته کارشناسان صنعت خودرو، این ۳ خودرو دارای یک پلت‌فرم مشترک و قدیمی هستند. تولید این پلت‌فرم از سال ۱۹۹۸ با پژو ۲۰۶ آغاز شد و بر اساس برنامه‌ریزی پژو تا سال ۲۰۱۹ از رده خارج خواهد شد.
بنابراین به نظر می رسد این شرکت فرانسوی همان روش واگذاری تولید پژو ۴۰۵ به ایران خودرو را برای قراردادهای جدید نیز در پیش گرفته و تولید محصولی را در کشورمان آغاز خواهد کرد که از خطوط تولید خودش خارج خواهد شد.
به این نکته نیز باید توجه کرد که تاکنون هیچ کدام از این خودروها مجوز صادرات به کشور آمریکا را دریافت نکرده‌اند که این موضوع نشان دهنده سطح پایین استانداردهای ایمنی و عدم تطابق آن با استانداردهای بالای حمل و نقل است.
پژو ۳۰۱ برای عرضه با پایین‌ترین قیمت در شرکت پژو طراحی شده که به دلیل پایین بودن سطح ایمنی، فرانسوی‌ها حق فروش آن را در اتحادیه اروپا ندارند. در سال ۲۰۱۴ نیز حدود ۱۹۵ هزار دستگاه از این خودرو تولید شد که تنها ۱۰۰ هزار دستگاه در آن سال به فروش رفت.
به این ترتیب به نظر می رسد که شرکت پژو، ایران را بهترین بازار برای فروش این خودرو می‌داند.
یک کارشناس صنعت خودرو در این مورد به فارس می‌گوید: دنا به عنوان یک خودروی ملی از نظر طراحی، شکل ظاهری و ترکیب داخلی به مراتب بهتر و مشتری پسندتر از خودرو ۳۰۱ است.
وی ادامه می‌دهد: حتی ترکیب خودرو پژو پارس نیز از پژو ۳۰۱ بهتر است.
به گفته وی، به نظر می رسد برای قوای محرکه پژو ۳۰۱ سه نوع موتور ۲ لیتری بنزینی و ۱.۶ لیتری دیزلی در نظر گرفته شده است که هر سه نوع موتور به لحاظ کارایی، عقب افتاده و دارای مصرف سوخت بالایی هستند.
گفته می‌شود که تولید پژو ۳۰۱ به مدیران سابق ایران خودرو نیز پیشنهاد شده بود ولی به دلایل فنی مورد قبول واقع نشد.
فرانسوی‌ها پژو ۲۰۷ شکست خورده را به پژو ۲۰۸ تبدیل کردند
این کارشناس صنعت خودرو ادامه می‌دهد: وضعیت خودرو پژو ۲۰۸ نیز که جایگزین خودرو ۲۰۷ در شرکت پژو شده است، به همین ترتیب است.
وی می‌گوید: پژو ۲۰۷ به لحاظ تجاری پروژه‌ای شکست خورده محسوب می‌شود و مدیران پژو مجبور شدند با تغییراتی آن را به پژو ۲۰۸ تبدیل کنند.
به گفته وی، این خودرو با کلاس بسیار معمولی، زمانی که در ایران تولید خواهد شد تقریباً از رده خارج خواهد شد.
وی ادامه می‌دهد: طبق مصاحبه‌های قبلی مسئولان ایران خودرو، قرار بود که محصولات پژو روی دو پلت‌فرم متفاوت در ایران تولید شوند، در حالی که طبق اطلاعات رسیده در قرارداد جدید، تنها همان پلت‌فرم ۲۰۶ به ایران خودرو پیشنهاد شده است.
به گفته وی، اگر چه صنعت خودرو ایران نیازی به عقد قرارداد مونتاژ خودرو ندارد، حتی به نظر می‌رسد که مونتاژ پژو ۳۰۸ از نظر بالا بودن سطح ایمنی و استانداردها و همچنین دارا بودن پلت‌فرم جدید و به روز، به جای خودروهای مورد توافق به مراتب بهتر بود.
در چنین شرایطی، در مورد پژو ۲۰۰۸ نیز باید گفت که این خودرو حدود ۵ سال پیش به تولید رسیده و اصولاً محصول جدیدی برای عرضه محسوب نمی شود.
به این ترتیب، خطوط تولید بزرگترین شرکت خودروسازی کشور در حالی برای تولید خودروهای از رده خارج فرانسوی آماده می‌شود که این همکاری باز هم دستاورد قابل توجهی برای خودروسازی ایران ندارد و صنعت خودرو ایران همچنان گاو شیرده فرانسوی‌ها باقی خواهد ماند.
جزئیات جدید از تولید ۳ محصول از رده خارج پژو
تولید محصولات پژو با داخلی سازی ۲۰ درصدی در حالی قرار است در ایران انجام شود كه با وجود این مونتاژكاری و همچنین تولید محصولات از رده خارج پژو، صنعت خودرو ایران همچنان گاو شیرده فرانسوی‌ها باقی خواهد ماند.
۱۳۹۵/۶/۲۷
