خطر جنگ تهران و ریاض بالاست

به گزارش نما به نقل از آفتاب‌‌نیوز: همزمان با تنش در روابط ایران و عربستان سعودی،‌نشریه «نشنال اینترست» در مقاله‌ای تحلیلی به قلم 5 دلیلی که نشان می‌دهند خطر رویارویی و جنگ تهران و ریاض بالاست.

«دینااسفندیاری»، پژوهشگر در مرکز مطالعات علوم و امنیت در کینگز کالج لندن و «آریان طباطبایی» استاد مدعو در انشگاه جورج تاون اشاره می‌کند آن‌قدر که ایران برای عربستان سعودی اهمیت دارد، برای ایران، ریاض در صدر اولویت‌ها قرار ندارد.

این دو تحلیلگر مسائل خاورمیانه در این‌باره می‌نویسند: «اغلب گفته می‌شود که عربستان سعودی تهدیدی بزرگ برای ایران است؛ همان‌گونه که ریاض به تهران به دیده تهدیدی جدی می‌نگرد. اما واقعیت آن است که عربستان سعودی تهدید اصلی سیاست خارجی ایران نیست و استدلال پیشتر ذکرشده غیرواقعی است. برای تهران، ریاض کمی بیش از یک چاره‌اندیشی موقت است. این در حالی است که ترس از هژمونی ایران در منطقه در حوزه‌های سیاسی، مذهبی، فرهنگی و قومیتی همواره باعث هراس عربستان سعودی و کشورهای عربی دیگر بوده است. هراس عربستان سعودی از ایران آن است که تهران مشروعیت خاندان آل سعود را به طور مداوم زیر سوال می‌برد.

واقعیت اما آن است که تمرکز اصلی سیاست خارجی ایران، روابط با بازیگران بزرگی چون چین، روسیه و اتحادیه اروپا است. ایران خود را رهبر طبیعی منطقه می‌داند و معتقد است که دیگران در منطقه باید به منافع‌اش احترام بگذارند. فارغ از نارضایتی عربستان‌سعودی، ایران در تمام کشورهای منطقه حضور دارد. ایران همچنین معتقد است که تاریخ و فرهنگی که دارد نقطه‌قوتش در مقابل عربستان‌سعودی که فاقد تاریخ غنی و قابلیت‌های بومیست و تنها درصدد جبران این کاستی‌ها با پول است، می‌‌باشد. از دید ایران، عربستان سعودی تنها با وابستگی به غرب و تکیه به سلاح‌های غربی است که خود را سرپا نگهداشته، در نتیجه ریاض از دید تهران حریف نالایقی است.»

نویسندگان این مقاله اشاره می‌کنند که یمن یک استثنا است و در این‌باره می‌افزایند: «یمن دارای اهمیت استراتژیک برای تهران است اما اهمیت زیادی برای عربستان سعودی دارد. این کم‌دیدن عربستان سعودی از سوی ایران می‌تواند خبر خوبی باشد چرا که حل و فصل اختلافات را راحت‌تر می‌کند.»

نشریه «نیوزویک» اما نظری متفاوت دارد و با انتشار مقاله‌ای تحلیلی اشاره می‌کند که امکان رویارویی مستقیم نظامی میان ایران و عربستان‌سعودی در‌ حال حاضر بیش از هر زمان دیگری است و در این‌باره به وجود پنج مورد اشاره می‌کند که این گمانه‌زنی را تقویت می‌کند.

این نشریه در ادامه به پنج مورد می‌پردازد:

۱-نقاط اشتعال

تا زمانی که قیام‌های عربی سال ۲۰۱۱ میلادی در جریان بودند ایران و عربستان سعودی برای افزایش نفوذ در عراق، لبنان و بحرین با یکدیگر رقابت می‌کردند. امروز اما عربستان سعودی و ایران در منازعه‌ای بسیار خطرناک‌تر در سوریه و یمن، در وضعیت قفل‌شده به‌سر می‌برند. در سوریه عربستان‌سعودی از معارضان حمایت کرده و دولت ایران از اسد. این یک میدان جنگ واقعی است که حزب‌الله هم در آن حضور دارد. در یمن ایران از انصارالله حمایت کرده است و عربستان سعودی از دولت یمن. همچنین تصمیم عربستان سعودی برای مانور در خلیج‌فارس نیز اقدامی تحریک‌کننده محسوب می‌شود که می‌تواند تنش در روابط ایران و عربستان سعودی را تشدید کند.

۲-رهبری سیاسی جدید

در عربستان رهبری سیاسی جوانی روی‌کارآمده که سیاست خارجی قاطعانه تر و تهاجمی‌تری را نسبت به گذشته دنبال می‌کند و ایران را به مثابه تهدیدی وجودی علیه خود قلمداد می‌کند. این حکام جدید حسورانه‌تر علیه ایران در منطقه عمل می‌کنند.

۳-سیاست نامشخص ایلات متحده

متحدان سنتی آمریکا در منطقه متقاعد شده‌اند که آمریکا سیاست قاطعی در قبال منطقه و حمایت از آنان ندارد. این موضوع سبب می‌شود تا آنان خود وارد عمل شوند

۴-روسیه

عامل چهارم روسیه است که یک بازیگر بزرگ امنیتی در خاورمیانه محسوب می‌شود. ایران به روسیه به عنوان یک شریک مهم امنیتی و نظامی می‌نگرد. تقویت محور ایران و روسیه می‌تواند رویکرد آنان را تهاجمی‌تر سازد.

۵-قابلیت‌های تهاجمی ایران

در نهایت قابلیت‌های موشکی ایران به شدت بهبود یافته‌اند. این موضوع می‌تواند اعتماد به نفس ایران برای رویارویی با عربستان سعودی را افزایش دهد.

این نشریه در پایان اشاره می‌کند که به دلیل جدی‌بودن تهدیدی رویارویی مستقیم ایران و عربستان است که رییس‌جمهوری بعدی آمریکا باید کاهش تنش در روابط دو کشور را در دستور کار خود قرار هد.