به گزارش نما به نقل از راه دانا در روزهای ابتدایی تأخیر دولت از اعلام قیمت خرید تضمینی گندم، برخی گمانه‌زنی‌ها از دلیل تأخیر دولت در اعلام نرخ‌های جدید خرید تضمینی حاکی از این بود که دولت امسال به دلیل کمبودهای بودجه‌ای نمی‌تواند آنطور که باید نرخ‌های خرید تضمینی را متناسب با بازار و به نسبت سال گذشته افزایش دهد و می‌خواهد با تأخیر در اعلام، کشاورزان را در عمل انجام شده قرار دهد.
شواهد و اظهار نظرهای بی‌مورد درباره خرید تضمینی نشان‌دهنده این است که این تحلیل خیلی هم بی‌راه نبوده و شاید هدف از تأخیر در اعلام قیمت خرید تضمینی گندم غافلگیری کشاورزان بوده باشد. گرچه بر اساس قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی مسئولان در اعلام نرخ‌های خرید تضمینی ۱۳۰ روز تاکنون تاخیر کرده‌اند و این قانون را اجرا نکرده‌اند، در کنار موضوع فوق می تواند گفت شاید هم یکی از عوامل این تاخیر ادامه داشتن چانه‌زنی حجتی در بررسی و تصویب نهایی این نرخ‌هاست.
بر اساس قانون تضمین خرید محصولات کشاورزی، دولت موظف است که نرخ‌های پیشنهاد شده وزارت جهاد کشاورزی را تا پایان شهریور هر سال یعنی قبل از آغاز فصل کشت جدید در رسانه‌های عمومی ابلاغ کند تا کشاورزان پیش از آغاز تولید و کشت محصولات، تکلیف خود را بدانند. اما طی چند ماه گذشته که فصل کشت محصولات کشاورزی آغاز شده است علیرغم تاکید بسیاری از کارشناسان و مسئولان تشکل‌های خصوصی بخش کشاورزی مبنی بر تصویب و ابلاغ سریع‌تر نرخ‌های خرید تضمینی محصولات کشاورزی، این نرخ‌ها همچنان ابلاغ نشده است.
علاوه بر عدم اعلام قیمت خرید تضمینی به صورت رسمی از سوی دولت یکی از موارد که گلایه صاحب نظران در این زمینه را به همراه داشت اقدام شورای اقتصاد در خصوص تعیین نرخ ۱۳۰۰ تومانی هر کیلوگرم گندم بود.
اعلام این نرخ از سوی شورای اقتصاد تنها اعتراض گندمکاران را به دنبال نداشت، بلکه باعث واکنش نمایندگان مجلس نیز نسبت به افزایش اندک نرخ خرید تضمینی شد. تعداد زیادی از کارشناسان این حوزه و کشاورزان پیرامون پیشنهاد قیمت خرید تضمینی اظهار نظرهای مختلفی کردند و در بسیاری از موارد با انتقاد از این پیشنهاد دولت نسبت به تأثیر گذاری در قیمت خودکفایی گندم هشدار دادند.
مجلسی ها نیز پس از اعلام این نرخ واکنش های مختلفی داشتند که در زیر بخشی از آن ها اشاره شده است. در این هیاهویی که صاحب نظران به دنبال تصویب نرخ خرید تضمینی گندم بودند، مجری طرح گندم در اقدامی حساب نشده خرید تضمینی ۱۳۸۰ تومانی را سخاوتمندی دولت خواند. از سوی دیگر حجتی، وزیر جهاد کشاورزی که انتظار می رود بیشتر از دیگران نسبت به وضعیت کشاورزان آگاهی و دلسوزی داشته باشد در اقدامی عجیب به جای اینکه این ابزار را کمترین نوع حمایت از کشاورزان بخواند بدترین نوع حمایت دانست.
* کف خرید تضمینی گندم حداقل کیلویی ۱۴۰۰ تومان باشد
عباس پاپی زاده، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس در واکنش به اظهارات مجری طرح گندم مبنی بر اینکه خرید تضمینی ۱۳۸۰ سخاوتمندی دولت است گفت: کف خرید تضمینی گندم حداقل کیلویی ۱۴۰۰ تومان است تا بتوان در این راستا حداقل هزینه های کشاورز را برای تولید گندم پوشش داد، اما ما اعتقاد داریم برای بهبود شرایط اقتصادی گندمکاران این میزان باید بیشتر افزایش یابد.
پاپی زاده با تأکید بر اینکه تأخیر در قیمت رسمی خرید تضمینی گندم، خلاف قانون است گفت:دولت باید قیمت تمام‌شده را حساب کند که ما این قیمت را بالای ۱۳۰۰ تومان محاسبه می‌کنیم. کشاورز هم حاشیه سودی دارد تا انگیزه‌ای برای پایداری تولید به وجود بیاید. دولت با تأخیر عمل می‌کند و این خلاف قانون است.
* خرید گندم ۱۳۸۰ تومانی از کشاورزان زحمتکش سخاوت نیست
علی وقف چی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان اینکه پایین اعلام کردن قیمت خرید تضمینی ظلم به کشاورزان است گفت: کجای قیمت ۱۳۸۰ تومانی خرید تضمینی سخاوت است؟
وی ادامه داد: این چنین نگاهی دولتی است. کدام سخاوت؟ به زحمت کش ترین قشر جامعه که استراتژیک ترین محصول را تولید می کند، مبلغی پرداخت می شود. چطور ممکن است تعیین نرخ ۱۳۸۰ تومانی سخاوت دولت باشد؟
* تحقق اقتصاد مقاومتی پایه اصلی حمایت از کشاورزان است
عزت‌الله یوسفیان‌ملا ، عضوکمیسیون برنامه و بودجه مجلس با تأکید بر اینکه قیمت خرید تضمینی باید متناسب با قیمت تولید باشد گفت: یکی از پایه های تحقق اقتصاد مقاومتی حمایت از کشاورزی است که باید در این عرصه تلاش شود.
وی ادامه داد: خرید تضمینی باید متناسب با قیمت تمام شده برای کشاورزان باشد. بنابراین افزایش ناچیز نرخ خرید تضمینی گندم نه تنها تاثیر مثبتی نداشته بلکه بحث خود کفایی را تحت شعاع قرار می دهد. تحقق اقتصاد مقاومتی برکات و دستاوردهای ارزشمندی دارد که باید در راستای نهادینه سازی آن اقدامات شایسته ای انجام شود.
* خودکفایی تحت الشعاع قیمت تضمینی پایین
سیدجواد حسینی کیا، عضو کمیسیون صنایع مجلس با اشاره به ضرورت لحاظ کردن قیمت تمام شده محصولات کشاورزی در خرید تضمینی گفت: دولت به جای اینکه هزینه واردات بپردازد بهتراست با قیمت مناسب تری گندم را خریداری کند تا نیازمند واردات نباشیم.
عضو کمیسیون صنایع مجلس با بیان اینکه پیشنهاد ۱۳۰۰ تومانی دولت پایین تر از نرخ تورم و قیمت تمام شده محصولات کشاورزی است افزود: هزینه کود، آب، برق و کارگر در تولید گندم در صورتی که استخراج شود، مشخص می شود هر کیلو گرم گندم بیشتر از نرخی که دولت قیمت گذاری کرده هزینه دارد، در نتیجه کشاورزان بی رونق می شود.
* دولت هزینه واردات گندم به دلار را محاسبه و بر اساس آن خرید تضمینی را قیمت‌گذاری کند
حبیب‌الله نیکزادی‌پناه، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با اشاره به اینکه دولت باید قیمتی را تعیین کند که برای کشاورزان توجیه اقتصادی داشته باشد گفت: در صورتی که قیمت محصولات کشاورزی توجیه اقتصادی برای این قشر نداشته باشد خودکفایی محصولات استراتژیک تحت شعاع قرار می گیرد.
نیکزادی پناه بیان کرد: سال های قبل اگر در بحث تولید گندم به خودکفایی رسیدیم به این معنی است که دولت در آن دوره به قیمت خرید تضمینی توجه داشته است. مسئولان هزینه های کشاورزان از جمله خرید تراکتور،قیمت نهاد های تولید ، هزینه آبیاری ، هزینه‌های کارگری و… که اگر تمام این مسائل سنجیده شود، به صورت طبیعی دولت متوجه می شود تا چه اندازه باید از بخش کشاورزی حمایت کند.
نیکزادی پناه با بیان اینکه دولت باید از حق و حقوق کشاورزان دفاع کند اظهار داشت: دولت هنوز قیمت رسمی خرید تضمینی را اعلام نکرده است بهتر است دولت قیمتی را برای خرید تضمینی تعیین کند که توجیه اقتصادی برای کشور داشته باشد. در غیر این صورت کشاورز گندم نمی کارد به سراغ محصولی می رود که توجیه اقتصادی دارد.
* خجالت دولت از اعلام رسمی نرخ خرید تضمینی
علی محمد شاعری، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان اینکه با افزایش ۲ درصدی نرخ خرید تضمینی در تولید سیاست های اقتصادی مقاومتی را محقق نمی کند دولت میزان خرید تضمینی را اینقدر کم اعلام کرده است که خجالت می کشد به صورت رسمی این نرخ را اعلام کند.
وی در واکنش به اظهارات مجری طرح گندم مبنی بر تصویب نرخ ۱۳۰۰ تومانی سخاوتمندی دولت است گفت: مسئول پاسخ گویی به وی نیستم اما تنها دلیل دولت برای اعلام نکردن رسمی نرخ خرید تضمینی افزایش ناچیز قیمت از سوی دولت است.ا گر این نرخ را دوماه قبل اعلام می کرد سطح زیر کشت گندم به شدت کاهش می یافت، قیمتی که اعلام کرده است دور از انتظار کشاورزان بود.
* افزایش نرخ ۱۳۰۰ تومان سخاوتمندی دولت نیست
نظر افضلی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی درباره نرخ خرید تضمینی گندم گفت: دولت می بایست نرخ خرید تضمینی را مطابق نرخ تورم افزایش می یابد، تعیین نرخ به میزان ۱۳۰۰ تومان هزینه های کشاورزان را پوشش نمی دهد.
افضلی در واکنش به اظهارات مجری طرح گندم مبنی بر اینکه تعیین نرخ ۱۳۰۰ تومانی خرید تضمینی سخاوتمندی دولت است گفت: میزان این نرخ سخاوتمندی نیست، توجیه دولت برای میزان نرخ ۱۳۰۰ تومانی است.
وی ادامه داد: هزینه های کشاورزان حدود ۱۴۰۰ تومان است اما دولت به دلیل اینکه کمبود منابع دارد نمی تواند این پول را تأمین کند. به همین دلیل ازافزایش نرخ خرید تضمینی به میزان تورم خودداری می کند.
*ژاپن ۱۱برابر قیمت جهانی هزینه محصولات استراتژیک می‌کند
سید راضی نوری، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با بیان اینکه حمایت از کشاورزان در ایران قابل مقایسه با کشورهای دیگر نیست گفت: حداقل قیمتی که برای کشاورز می تواند مطلوب باشد و هزینه هایش را بر اساس هزینه های تولید و تورم سال پوشش دهد ۱۴۵۰ تا۱۵۰۰ تومان است.
نوری افزود:نگاهی به کشورهای دیگر نشان می دهد، دولت هایشان برای تولید محصولات استراتژیک کشور خود و تأمین امنیت غذایی یارانه های بسیاری را به کشاورزان پرداخت می کنند.
وی بیان کرد: کشوری مانند ژاپن برای اینکه بتواند برنج داخلی تولید کنند ۱۱ برابر قیمت جهانی هزینه می کند اما محصولات استراتژیک را خودش تولید می کنند و وابسته به واردات نمی شود.
*غفلت مسئولان از ظرفیت‌های بخش کشاورزی
علی محمد مرادی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس درباره اظهارات مجری طرح گندم مبنی بر اینکه نرخ ۱۳۸۰ تومان گندم سخاوت دولت است گفت: کشاورزی با توجه به ارتباط مستقیم با سلامت انسان، از اهمیت ویژه در زندگی انسان‌ها برخوردار است. در دنیای امروز هر کشوری که در زمینه کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست حرفی برای گفتن داشته باشد، موفق است و آینده خود را تضمین کرده است.
وی بیان کرد: در بخش کشاورزی می‌توان با کمترین سرمایه‌گذاری بیشترین بهره‌گیری را در بحث ایجاد اشتغال داشت چون برای ایجاد یک شغل در بخش صنعت چندین برابر حوزه کشاورزی سرمایه‌گذاری نیاز است. باید از ظرفیت بالای بخش کشاورزی در سراسر استان ها به بهترین شیوه برای رفع مشکل بیکاری و ایجاد اشتغال پایدار استفاده کرد.
*هزینه‌های تولید و فروش محصول با هم نمی‌خواند
حجت‌الاسلام سید ناصر موسوی لارگانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز همچنین درباره نرخ ۱۳۸۰ تومانی گندم گفت: امسال حداقل قیمت گندم برحسب تورم و خشکسالی‌های پی‌در پی در بسیاری از نقاط کشور باید ۱۴۰۰ تومان مصوب شود.
وی افزود: دولت باید به گونه‌ای قیمت تضمینی محصولات کشاورزی را تعیین کند که جوابگوی هزینه تولید و حفظ قدرت خرید کشاورز باشد.
به گزارش اگری پرس، داستان تکراری اما مهم اعلام قیمت‌های خرید تضمینی هر ساله در ابتدای شروع سال زراعی مطرح می‌شود اما امسال این موضوع از این حیث اهمیت بیشتری پیدا کرده که با گذشت ۱۳۰ روز از تاریخ قانونی اعلام این قیمت‌ها گذشته ولی هنوز اقدامی از سوی دولت انجام نشده است. با توجه به اینکه کشت تعدادی از محصولات از جمله گندم شروع شده و باید قبل از این زمان قیمت‌های تضمینی برای ترغیب کشاورزان اعلام شود، اما با وجود واکنش نمایندگان مجلس هنوز اقدامی از سوی دولت و وزارت جهاد کشاورزی انجام نشده و حتی دلیل موجهی نیز از سوی مسئولان اعلام نشده است.
واكنش نمایندگان مجلس به مفت‌خَری گندم توسط دولت
علیرغم واكنش نمایندگان مجلس نسبت به پیشنهاد شورای اقتصاد برای خرید تضمینی گندم همچنان شاهد اظهارات بدون كارشناسی برخی مسئولان وزارت جهاد و كشاورزی هستیم و با وجود گذشت۱۳۰ روز از مهلت قانونی دولت هنوز خبری از اعلام خرید تضمینی گندم به صورت رسمی نیست.
۱۳۹۵/۱۱/۱۶
