خاتمی و پیشنهادی كه ناكام ماند

به گزارش نما به نقل از خبرگزاری دانشجو ، حضور روسای جمهور ایران در نشست های سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل، فرصتی بوده تا نظرات ایران اسلامی به گوش جهانیان برسد.

در این میان حضور چهار نماینده ایران در طول 30 سال انقلاب در این مجمع در نوع خود جالب بوده است؛ از گذاشتن پای برهنه رجایی بر روی میز برای نشان دادن وحشی گری نظام طاغوت تا فرار کردن هیات آمریکایی از سخنان افشاگرانه آیت الله خامنه ای و پیشنهاد ناکام گفت و گوی تمدن های سید محمد خاتمی...

در ادامه قسمت اول بازخوانی حضور نمایندگان ایران در مجمع عمومی سازمان ملل را که شامل حضور محمد علی رجایی، آیت الله خامنه ای و سید محمد خاتمی است از نظر می گذرانید.

نخست وزیری که پای برهنه اش را روی میز گذاشت...

همزمان با شروع جنگ تحمیلی در سال 1359 محمد علی رجایی، نخست وزیر وقت جمهوری اسلامی ایران، اولین چهره بلندپایه کشورمان بود که توانست در نشست مجمع عمومی شورای امنیت سازمان ملل حضور یافته و سخنرانی کند.

رجایی اگرچه نخستین سخنران بلندپایه ایران در نیویورک بود، اما تاثیر این سخنرانی در مجامع بین الملل باعث شد که تا هفت سال بعد از آن، این آخرین حضور جمهوری اسلامی ایران در نشست سالانه مجمع عمومی شورای امنیت باشد.

26 مهر سال 1359 شهید رجایی به همراه یک هیئت ایرانی عازم نیویورک شد تا برای اولین بار در نشست مجمع عمومی سخنرانی کند.

وی این فرصت را مغتنم شمرد تا بتواند سخنرانی خود را به ظلمی که سال ها از جانب رژیم پهلوی به ملت ایران روا شده بود و نیز حمایت های دول غربی به خصوص ایالات متحده از این رژیم و در نهایت جنگ تحمیلی عراق علیه ایران اختصاص دهد.

آنچه بیش از همه توانست بر تاثیر سخنان رجایی در سازمان ملل متحد بیفزاید، آثار شکنجه برجا مانده از دوران پهلوی بر روی پاهای نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران بود.

رجایی در برابر دیدگان مجامع بین المللی و هزاران دوربین و تصویر بردار، کفش از پا در آورد و پای شکنجه دیده خود را روی میز گذاشت تا تنها گوشه ای از شکنجه های رژیم پهلوی بر ملت ایران را نمایان سازد.

وی سخنرانی خود را از پشت تریبون سازمان ملل انجام نداد و در حالی که در جایگاه تعبیه شده برای هیئت ایرانی نشسته بود، سخنرانی کرد.

نخست وزیر وقت جمهوری اسلامی ایران سخنرانی خود را با آیه «لا یحب‌الله الجهر بالسوء من‌القول الا من ظلم»، خداوند دوست ندارد کسی سخن درشت را فریاد بکشد مگر وقتی که مورد ستم قرار گرفته باشد، آغاز کرد و این گونه ادامه داد: ما در شرایطی به اینجا آمده‌ایم که کشورمان در میان آتش جنگ برافروخته از سوی دولت بعث و نامردمی عراق می‌سوزد؛ من دیروز مستقیما از جبهه جنگ عازم اینجا شدم و کشته‌ها و مجروحینی را که دیدن آنان دل هر انسانی، هر چند کم احساس را به درد می‌آورد، به چشم خود نظاره کردم.

رجایی با توجه به شرایط جنگ در مرزهای ایران و عراق و درک از واقعیت های پشت پرده این جنگ تحمیلی، بیداری افکار عمومی را هدف قرار داد و افزود: ما وجدان های پاک مردم سراسر جهان به خصوص مسلمانان را که در ارزش های مکتبی با ما هم عقیده‌اند، به قضاوت فرا می‌خوانیم.

ما متعجبیم كه کسانی که خود را پایبند انسانیت می‌دانند، چگونه در مقابل این اعمال وحشیانه و ضد بشری و این تجاوز آشکار سکوت کرده و یا ادعای بی‌طرفی می‌نمایند؟ ملت ها چگونه به نمایندگان خود اجازه می‌دهند، که در محافل بین‌المللی بگویند، ما بی‌طرف هستیم؟

وی با علم بر فضای اختناق در عراق که ثمره حکومت دیکتاتور مابانه صدام بود، عنوان کرد: من صریحا اعلام می‌کنم که ملت ما مصمم است حتی با دنبال کردن یک جنگ طولانی و مردمی، نه تنها متجاوزین را سر جای خود بنشاند، بلکه با این عمل خود، ملت برادر و مسلمان عراق را نیز به ماهیت رژیم ضد مردمی و وابسته صدام هر چه بیشتر آشنا سازد و نیز جوابی دندان‌شکن به امپریالیزم آمریکا دهد که مستقیم و غیرمستقیم به دولت بعث عراق کمک می‌نماید.

نخست وزیر وقت جمهوری اسلامی ایران از بزرگترین مجمع جهانی، خطاب به ملت های جهان گفت: ما صریحا اعلام می‌کنیم که پایان عادلانه این جنگ نظیر هر جنگ دیگر جز با سرکوب و مجازات تجاوزگر امکان‌پذیر نخواهد بود و این آخرین و اصلی‌ترین حرف ماست؛ زیرا قبول آتش‌بس از سوی کشوری که سرزمین و مردمش زیر چکمه‌ها و رگبارهای دشمن است، تثبیت وضع متجاوز و تحمیل تجاوز به کشور مظلوم است.

رجايي علت حضور خود در سازمان ملل را رساندن ندای مظلومیت ملت مسلمان بپاخاسته ایران به گوش مردم چهان و بیان واقعیات حاکم بر ایران دانست و ادامه داد: شورای امنیت با پذیرش حق وتو برای زورمندان و دارا بودن وابستگی‌های دیگر عملا قادر به خدمت جدی به ملل محروم و مستضعف جهان نیست و تاریخ گذشته این شورا مبین این واقعیت است.

وي در کلام آخر خود خطاب به مجامع بین المللی عنوان کرد که رأی شورا هر چه باشد، ملت به یاری خداوند،‌ صدام و رژیم متجاوزش را به دست توانای خود سرکوب خواهد کرد.

سخنرانی آتشین رجایی آنچنان تاثیری در مجامع بین المللی داشت که موجب شد پس از آن تا هفت سال ایران از حضور در نشست مجمع سازمان ملل محروم شود.

وقتی رئیس جمهور ایران آمریکایی ها را فراری داد

31 شهریور سال 66 در حالی که ایران همچنان در کش و قوس جنگ تحمیلی بود، دومین مقام عالی رتبه ایران در سازمان ملل سخنرانی کرد.

حضرت آيت الله خامنه‌اي، به نمايندگي از ملت ايران و در کسوت رئيس جمهور پيام انقلاب ايران را از تریبون سازمان ملل براي جهانيان بازگو کرد.

سفر آیت الله خامنه ای به نیویورک در شرایطی انجام گرفت که ناوهای آمریکایی در خلیج فارس به یک کشتی تجاری حمله کرده بودند و این مسئله خود موضوع و محور بخشی از سخنرانی های رئیس جمهور ایران در سازمان ملل را به خود اختصاص داد.

البته هیات آمریکایی تاب شنیدن سخنان بر حق آیت الله خامنه ای را نداشت و خیلی زودتر از آنچه انتظار می رفت سالن را ترک کرد.

رئیس جمهور اسلامی ایران از تریبون سازمان ملل خود را رئیس جمهور کشوری خواند که در يکي از بلندترين و حساسترين دوران هاي تاريخ، مهد تمدن و کانون فرهنگ بشريت بوده و قلمرويي نظامي است که بر همان پيشينه‌ استوار بنا شده است و برای اول بار واژه بیداری اسلامی را به کار برده و گفت: من از کشوری هستم که به پشتوانه‌ فرهنگ بي‌نظيری که به برکت بيداري اسلامي غناي بيشتري يافته - تکيه کرده است.

وي به تشریح و تبیین ابعاد مختلف انقلاب اسلامی پرداخت و با درک ضرورت معرفی همه جانبه این انقلاب به جهانیان آن هم از یک تریبون بین المللی، عنوان کرد: درباره‌ ما و انقلابمان و اصول و نقطه نظرهايمان بيش از معمول سخن مغرضانه يا جاهلانه گفته شده است؛ اما در حقیقت انقلاب ما ثابت کرد که مي‌توان قدرت هاي سلطه‌گر را به خود راه نداد و قلدري آنان را جدي نگرفت و به آنان باج نداد.

آیت الله خامنه ای فرصت سخنرانی در سازمان ملل و در برابر دیدگان هزاران مقام بلند پایه جهان را مغتنم شمرد و از این منظر ماهیت دول مدعی حقوق بشر و شورای امنیت سازمان ملل را در بی تفاوتی نسبت به جنگ تحمیلی علیه ایران و تجاورزگری عامل اصلی این جنگ یعنی صدام حسین زیر سوال برد!

حمله ناو آمریکایی به کشتی تجاری ایرانی در خلیج فارس و بر ملا کردن شانتاژ های رسانه ای غرب و آمریکا در این ماجرا محور دیگری از سخنان رئیس جمهور اسلامی ایران در سازمان ملل بود که نشان می داد حضور نظامي آمريکا و ديگر کشورهايي که به دنبال شيطان بزرگ و بنا به اصرار و فشار او وارد منطقه خلیج فارس شدند، منطقه را تبديل به انبار باروتي خطرناک کرده است.

وی مجمع عمومي سازمان ملل و افکار عمومي ملت آمريکا را نسبت به اقدام اين كشور در خلیج فارس به خطر بسيار بزرگ و بسيار نزديکي هشدار داد که نه فقط منطقه بلکه همه‌ي دنيا را تهديد مي‌کند.

البته در جریان این سخنرانی، آیت الله خامنه ای پرده از شانتاژهای رسانه ای غرب برداشت و این گونه افشاگری کرد که ديروز ناوهاي آمريکايي يک کشتي تجاري ايراني به نام «ايران ‌اجر» را مورد حمله قرار دادند که در اثر آن پنج کشته و چهار مجروح به جاي نهاد و متجاوزان کشتي را تصرف و تعدادي را دستگير کرده و به گروگان گرفتند.

در حالی که ديروز تلوزيون آمريکا اين را به عنوان «زدن يک قايق در حال مين‌ريزي» پخش کرد و طبق معمول به افکار عمومي دنيا دروغ گفت! اما من اينک اعلام مي‌کنم که اين يک کشتي تجاري و موسوم به «ايران‌ اجر» بوده است و نه يک قايق تندرو جنگي.

آیت الله خامنه ای در مجمع عمومی سازمان ملل، حادثه کشتار مسلمانان در مکه را که نسبت به حجاج بي‌دفاع و مظلوم در سرزمين مقدس مکه و در حرم امن الهي ايجاد شد و در آن نزديک به چهارصد ايراني و غيرايراني به شهادت رسيدنده و چندين برابر مجروح و مصدوم و مضروب شدند را نمونه دیگری از طومار خصومت‌هاي آمريکا با ملتمان دانست.

وی البته در جریان سخنرانی خود حادثه‌ مکه را سیاست هماهنگ آمريکا با ارتجاع عرب دانست که از پنهان‌کاري هاي اين دو در منطقه‌ خليج‌فارس پرده بر مي‌داشته و دارای داراي ابعاد جهاني است.

رئیس جمهور اسلامی ایران از تریبون رسمی سازمان ملل خطاب به ملت ها و دولت هایی که می خواهند مستقل و بی اعتنا به خواست و اراده‌ سلطه‌هاي بزرگ جهاني، بمانند توصیه کرد که از آنان نترسند و به خود و ملت خود اعتماد کنند.

آیت الله خامنه ای خطاب به دول و قدرت های بزرگ جهان نیز توصیه کرد که در خانه‌هاي خودتان بنشينيد و دنيا را به همه‌ مردم دنيا بسپريد؛ شما قيّم آنها نيستيد.

خاتمی و پیشنهادی که ناکام ماند

سی ام شهریور سال ۱۳۷۷ سومین مقام عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران در نشست مجمع عمومی سازمان ملل حضور یافت و به سخنرانی پرداخت.

این بار نماینده ایران، سید محمد خاتمی بود که به عنوان رئیس جمهور اسلامی کشورمان در راس هیئتی عازم نیویورک شد و از رسمی ترین تریبون بین المللی، با سران و مقامات کشورهای جهان و افکار عمومی ملل مختلف سخن گفت.

خاتمی در این سخنرانی مبارزه جدی با تروریسم به اشکال مختلف را اقتضای شرايط دینی، اخلاقی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران دانست و خطاب به کشورهای همسایه در منطقه خلیج فارس پیشنهاد کرد که به عنوان نخستین گام به ایجاد یک نظام امنیتي و همکاری در منطقه خلیج فارس اقدام کنند.

وی همچنین در این سخنرانی برای اولین بار از واژه «گفت و گوی تمدن ها» استفاده کرد و به سازمان ملل متحد پیشنهاد داد که سال 2001 را به نام سال گفت و گوی تمدن ها نامگذاری کند.

گرچه آن سال با هیاهوی فراوان به نام گفت و گوی تمدن ها نامگذاری شد ولی این طرح در سال های آینده مورد بی توجهی قرار گرفت و ناکام ماند.

نشست مجمع عمومی سازمان ملل در سال 2001 در حالی برگزار شد که آمریکا چند روز قبل به بهانه حمله تروریستی به برج های دوقلو و طالبان به افغانستان حمله کرد؛ خاتمی هم در سخنرانی خود تریبون سازمان ملل را مغتنم شمرد تا در باب خشونت ترور و تولید مواد مخدر که در افغانستان به یک پایگاه مهم دست یافته بود، بپردازد و به سازمان ملل متحد پیشنهاد دهد تا به کمک سازمان کنفرانس اسلامی همه طرف های درگیر در این کشور را پای میز مذاکره کشانده و زمینه را برای انتخاب آزاد مردم افغانستان فراهم آورد.