به گزارش نما به نقل از دانشجو، صندوق ذخیره فرهنگیان خردادماه سال 74 بر اساس مصوبه مجلس شورای اسلامی و در راستای اجرای تبصره 63 قانون برنامه دوم توسعه با هدف حمایت و کمک به تامین مالی فرهنگیان پس از دوران خدمت، تاسیس شد و فعالیت آن بر اساس مواد 147 و 53 قانون برنامههای توسعه سوم و چهارم ادامه پیدا کرد.
اهداف این صندوق حول محور کمک به قشر فرهنگیان بازنشسته است و آنها میتوانند جهت افزایش قدرت مالی خود در دوران بازنشستگی ماهانه حداکثر مبلغ 5 درصد حقوق و مزایای خود را به حساب صندوق واریز کنند از سوی دیگر دولت هم موظف است سال به سال معادل مبلغ فوق را که بههمین منظور در بودجههای سالانه منظور میشود، به صندوق واریز کند لذا این صندوق، سهمالشرکه فرهنگیان، پرداختی عضو و پرداختی دولت به اضافه سود متعلقه را هنگام بازنشستگی و از کارافتادگی یا بازخریدی به آنان و در صورت فوت به وراث آنها مسترد میکند.
بر کسی پوشیده نیست که این صندوق مستقل است و متعلق به وزارت آموزش و پرورش نیست با این حال تعیین اعضای هیات مدیره، مدیرعامل، رئیس هیات مدیره و بازرس در حیطه وظایف و اختیارات هیات امنا میگنجد و رئیس هیات امنا وزیر آموزش و پرورش؛ نائب رییس هیات امنا، معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش و در این میان پنج نفر از فرهنگیان شاغل، بازنشسته و یا متخصصان اقتصادی کشور به انتخاب وزیر آموزش و پرورش به عنوان اعضای هیات امنا برگزیده میشوند، بنابراین تمامی تصمیمات و خط مشی موسسه هم از سوی وزارت آموزش و پرورش و بطور قانونی طراحی میشود همچنین بانک سرمایه به عنوان یکى از شرکتهای زیرمجموعه این صندوق بهشمار مىآید و جالب است که این بانک در سال 94، 1500 میلیارد تومان خسارت و زیان دید و طی دو سال گذشته هم با تغییر 6 مدیرعامل روبهرو شد به این معنا که از فروردین سال 93 تاکنون 7 مدیرعامل یا سرپرست بانک سرمایه را اداره کردند یعنى هر 4 ماه یک مدیرعامل جدید!
باید دانست آنچه ارکان این صندوق ذخیره را مدتها قبل دچار تلاطم کرد اختلاس 8 هزار میلیاردی است که "ش.غ" مدیرعامل این صندوق به همراه همسر و فرزندش به عنوان مدیران مالى صندوق ذخیره فرهنگیان که متهمان اصلی این پرونده به شمار می روند، اسنادى جعلى را تهیه و مبالغ زیادى از صندوق ذخیره برداشت و به حسابهاى شخصى خود واریز کردند. به دنبال این دست اندازی هم حراست و بازرسى وزارت آموزش و پرورش با پیگیرى موضوع، دست اندرکاران را بازداشت کرد و تحویل مقامات قضایى داد و مجلس شورای اسلامی هم طرح تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان را با 200 رای موافق و 4 رای مخالف تصویب کردند.
عواقب اختلاس!
در جریان اختلاس صندوق فرهنگیان، رئیس سابق آن از سوی علی اصغر فانی وزیر آموزش و پروش وقت، عزل و پس از حضور در شعبه اول بازپرسی دادسرای پولی- بانکی (ناحیه ۳۶) و تفهیم اتهام درباره پرونده صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک سرمایه، با قرار بازداشت موقت، روانه زندان شد.
اما داستان بدین جا ختم نشد و طرح استیضاح فانی که پیش از این طی 13 بند از سوی نمایندگان خانه ملت تقدیم هیئت رئیسه شده بود برای کشاندن پای او به تریبون استیضاح قوت بیشتری گرفت هرچند که در این شرایط وزیر آموزش و پرورش از سمت خود استعفا داد و به نوعی از این طریق سین جیم نمایندگان مجلس را به جان نخرید اما برخی اخبار مربوطه حاکی از آن است که برداشت 8 هزار میلیارد از ذخیره فرهنگیان در وزارت آموزش و پرورش راهی برای آقای وزیر جز تقدیم استعفایش به رئیس جمهور باقی نگذاشت.
فرهنگیان مالباخته هم نسبت به احقاق حقوق خود اقدامی جدی به عمل آوردند و با نگارش نامهای سرگشاده خطاب به رئیس جمهور خواستار رسیدگی عاجل و شفاف سازی در این پرونده پرماجرا شدند براین اساس هم هر یک از مسئولان دولت نسبت به جایگاه خود با اعلام پیگیری، واکنش نشان دادند.
حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان کم و کیف این قضیه را وام و بازپرداخت معوق آن میداند و در این باره اعلام میکند "برای برخی بالا و پایین کردن اقتصاد لذت بخش است. دستگاهی وامی داده و بازپرداخت آن به تعویق افتاده اما بدهی معوق را اختلاس می دانند. باید با فساد مقابله کنیم نه اینکه آن را بزرگ کنیم بعضی ها فساد را در جامعه عادی سازی می کنند که ما باید حواسمان جمع باشد تا کار بد شیوع نیابد. این کشور اسلامی است، نگذارید کسانی که به کشور ما خیانت کرده اند به استناد حرفهای نادرست در داخل کشور، کشور و نظام را هو کنند".
مصطفی پور محمدی وزیر دادگستری نیز درباره پرونده صندوق ذخیره فرهنگیان اظهار داشت: عمده تخلفات در حوزه "بانک توسعه" انجام شده که هم معوقات زیادی داشته، وثیقه لازم اخذ نشده همچنین به افرادی که شرایطشان را نداشتند وام پرداخت شده است.
وی افزود: معوقات در کشور ما بالای صد هزار میلیارد تومان است که 7 الی 8 هزار میلیارد تومان آن مربوط به بانک توسعه است.
محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت در این زمینه اعلام کرد: "کارگروه ویژهای به منظور نظارت، مسئولیت پیگیری را بر عهده گرفت و ضمن هماهنگی با سایر دستگاههای نظارتی، گزارش مبسوطی از آنچه در این مجموعه اتفاق افتاد در آینده نزدیک به اطلاع مردم و عموم میرسد".
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور هم با ابراز تاسف از تخلفات صورت گرفته در بنگاه های زیر مجموعه صندوق ذخیره فرهنگیان که به بانک سرمایه مربوط می شود اعلام کرد: "صندوق ذخیره فرهنگیان 46 درصد از بانک سرمایه را در اختیار دارد و در این صندوق نیز هر دو گروه معوقات اتفاق افتاده است و مبلغ معوقات آن حدود 8 هزار میلیارد تومان است. به فرهنگیان عزیز اطمینان می دهیم که موضوع معوقات صندوق ذخیره فرهنگیان را پیگیری خواهیم کرد و تردید نداشته باشند که دولت و قوه قضائیه ضعیف نیست و اراده قوی برای باز پس گرفتن این معوقات دارد. دولت، آموزش و پرورش و قوه قضائیه حفاظت و کنترل لازم را انجام خواهند داد تا پولی از فرهنگیان کشورمان ضایع نشود و همه حقوق فرهنگیان در صندوق ذخیره محفوظ بماند".
همچنین فخرالدین دانش آشتیانی وزیر آموزش و پرورش پس از استقرار بر کرسی وزارت با اشاره به تشکیل کمیته تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی برای بررسی عملکرد مالی صندوق و استقبال از این کمیته گفت: "از مدیرعامل جدید صندوق میخواهم نهایت همکاری را با این کمیته داشته باشند و تمام آمار و ارقام را در اختیار آنان قرار دهند".
حال سوال اینجاست که پس از عزل و بازداشت رئیس سابق صندوق ذخیره فرهنگیان و استعفای وزیر آموزش و پرورش همچنین ابراز نگرانی مسئولان در این مورد، چه سیاست و اقدام تاثیرگذاری برای احقاق حقوق فرهنگیان در نظر گرفته شده و چه سناریویی برای جلوگیری از وقوع موارد این چنینی از سوی دولت پیش بینی شده است؟
منبع: باشگاه خبرنگاران
اینطور به نظر میرسد که دستگاههای متولی به سهم خود روند بررسی به این پرونده را در دستور کار قرار دادند و برخی نتایج حاصل شده را روی پیشخوان رسانهها و مطبوعات قرار دادند چنانکه حسین مقصودی سخنگوی فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی و اداری مجلس در این زمینه اظهار کرد "اعضای کمیته تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان در جلسه کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس مشخص شده تاکنون اسامی 14 فردی که در این اختلاس دست داشتهاند را در اختیار دارم که اسامی 7 نفر آنها افشا شده؛ لذا بازداشت زنجیرهوار مدیران صندوق ذخیره فرهنگیان ادامه خواهد داشت. بهیقین افراد بازداشت شده اعترافهایی داشتهاند؛ درواقع گزارشاتی از وزارت اطلاعات، قوهقضاییه و سازمان بازرسی کل کشور دراین خصوص ارائه و جمعآوری شده است.
وی در توضیح ارتباط یک تهیهکننده با صندوق ذخیره فرهنگیان، گفت: تهیهکنندگان یک سریال به صندوق ذخیره فرهنگیان مقروض بودند. طی بررسیها نیز مشخص است که آنها بدهی خود را از طریق واگذاری یک زمین پرداخت کرده اما طبق مدارک موجود مبلغ ریالی زمین واگذارشده از بدهی آنها پایینتر است درواقع باید دلیل بازداشت آقای الف را تا این لحظه "نحوه پرداخت بدهی خود به صندوق" بدانیم. تخلفات منتسب به صندوق ذخیره فرهنگیان بارها از سوی وزیر سابق آموزش و پرورش تکذیب شد، ضمن آنکه وی به درخواستهای استعفا نیز توجه نکرد اما در نهایت مجبور به پذیرفتن درخواست فراکسیون امید در این زمینه شد، فانی باید در کوتاهترین مدت و بیتأمل با موضوع اختلاس در صندوق ذخیره فرهنگیان برخورد میکرد اما بجای برخورد، گزینه «کتمان» را انتخاب کرد".
همچنین بنابر اظهارات حجتالاسلام محسنیاژهای سخنگوی دستگاه قضا، عمده تخلفات در سال 94 و 95 اتفاق افتاده با این حال پرونده در حال بررسی است کمااینکه برخی افراد از صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک سرمایه تحت تعقیب قرار گرفتهاند، برخی در بازداشت به سر میبرند و برخی نیز با قرار وثیقه آزاد هستند، ضمن اینکه انصافا رسیدگی به این طور پروندهها قدری زمانبر است.
وی درباره پرونده صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک سرمایه اعلام کرد "در این پرونده هر چه جلوتر میرویم با تخلفات بسیار گستردهای روبهرو میشویم، جا دارد که دولت و بانک مرکزی یک آسیبشناسی جدی کنند که چرا این مسائل اتفاق افتاده و چکار باید کرد تا از آن جلوگیری شود. دستگاه قضا با هزار زحمت و دردسر متهم را دستگیر میکند، اما وقتی آسیبشناسی و پیشگیری صورت نگیرد این اتفاقات دوباره میافتد، این پرونده جای بسی عبرت دارد.
متاسفانه چندین هزار میلیارد تومان در اختیار افراد معدودی قرار گرفته بدون اینکه آنها تضمینی برای وصول داشته باشند، تقریبا همه اتفاقات این پرونده بر خلاف قانون انجام گرفته، وجوه را بالاتر از سطح مجاز دریافت کرده و آنها را در جای دیگری خرج کردند. تاکنون این مقدار تخلف را یک جا در یک پرونده ندیده بودم، حتی تعیین مدیرعامل بر اساس مقررات نبوده و مدیرعامل طبق حمایت پشتیبانی و نفوذ انتخاب شده در حدود 10 سال، 13 سرپرست و مدیرعامل تغییر کرده، حتی در یک سال بیش از یک نفر مدیرعامل عوض شده که خود این مسئله، نوعی آسیب است همچنین سرمایهای که افراد صاحب سهام باید داشته باشند مطابق با قوانین نبوده، البته میزان ارائه تسهیلات طبق قانون نبوده و بالاتر از سقف مجاز به افرادی ارائه شده که در بانکهای دیگر معوقی داشتهاند. تضمین مناسب و اقتباس سنگین در این پرونده صورت نگرفته و هیچ گونه نظارتی نبوده است، اگر قوه قهریه به کمک نیاید، امکان وصول نخواهد بود".
عضویت هزار فرهنگی در صندوق ذخیره فرهنگیان
جبار کوچکینژاد رئیس کمیته تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به جلسه اعضای کمیته تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان با مدیرعامل صندوق مذکور گفت: در این جلسه از رئیس صندوق درباره لغو ابلاغ فعالیت برخی از نیروهای متدین این مجموعه انتقاد شد.
وی تصریح کرد: شاید برخی فکر میکنند با لغو ابلاغ فعالیت نیروهای متدین در صندوق میتوانند مسیر تحقیق و تفحص را تغییر دهند که ما در این زمینه به وزیر مربوطه تذکر دادیم که اگر این رویه ادامه پیدا کند ما هم جواب قاطعی به این مسئله خواهیم داد.
رئیس کمیته تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان در ادامه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا فرهنگیان اقدام به برداشت پولهای خود از صندوق کردهاند یا خیر گفت: تقریبا 1000 فرهنگی در این صندوق عضو هستند که پولهایشان را از صندوق بیرون نبردند.
کوچکینژاد در ادامه با اشاره به بازداشتهای صورت گرفته در راستای پرونده صندوق ذخیره فرهنگیان بیان داشت: در حال حاضر هشت نفری که طبق دستور قاضی دستگیر شدهاند در بازگشت به سر میبرند و از موضوع قرار وثیقه برای این افراد فعلا خبری نداریم.
این نماینده مجلس در پایان خاطرنشان کرد: در رابطه با این پرونده مدام برخی از افراد را به دادگاه احضار میکنند که امیدواریم تمامی این موارد منجر به نتایج مطلوب در این پرونده شود.
ماجرای صندوقی كه ذخیره افراد دیگر شد
پس از ماجرای اختلاس از صندوق ذخیره فرهنگیان، شناسایی عوامل و بررسی زوایای مختلف آن در دستور كار قوای سه گانه قرار گرفت.
۱۳۹۵/۱۱/۲۴