شاعری با بیش از ۷۰قصیده در مدح هر یك از معصومان(ع)

روز دوم مهر مصادف است با درگذشت شاعر آیینی‌سرای معاصر کشورمان علی اکبر خوشدل تهرانی در سال 1365.

استاد علی اکبر خوشدل تهرانی در سال 1293 در تهران به دنیا آمد. او پس از اتمام تحصیلات متوسطه، به فراگیری علوم قدیمه پرداخت و صرف، نحو، فقه، اصول، معانی، بیان، بدیع، حکمت و منطق را آموخت. خوشدل سپس به سیر و سیاحت روی آورد و به مدت سی سالِ تمام، ایران، عراق، مصر، ترکیه، حجاز، افغانستان، پاکستان و هندوستان را به پای شوق طی نمود و چهار بار به زیارت خانه خدا رفت. وی از آن پس در تهران ماندگار شد و به شعر و شاعری پرداخت. علی اکبر خوشدل، در غزل و قصیده و قطعه و مثنوی، شعر می‏سرود و در غزل به شیوه صائب معتقد بود. خوشدل بیشتر به عنوان یک شاعر مذهبی و مدیحه‏سرا شناخته شده است. چنان که مدایح و مراثی فراوانی که در حق اهل بیت(ع) سروده، معروف است و در محافل و مجالس مذهبی خوانده می‏شوند. خوشدل سعی بر آن داشت که در زمینه مدیحه سرایی و مرثیه گویی، نوآوری‏هایی داشته باشد و نوحه را تبدیل به سرود مذهبی نماید.

در این میان مرثیه معروف «فلسفه بزرگ نهضت حسین» از معروف‏ترین آثار اوست. همچنین علاوه بر دیوان کامل وی که چند روز قبل از فوتش منتشر شد؛ گلشن خوشدل، عمدةالاسرار و دیوان غزلیات از جمله آثار اوست. وی سرانجام در دوم مهرماه 1365 ش در 72 سالگی درگذشت و در آستانه شیخ صدوق در ری مدفون شد.

چند شعر به یاد ماندنی از خوشدل تهرانی/با خون شویند مسلمین، خون را

در خاطرات شیخ حسین لنکرانی آمده است که او برای مبارزه مستمر با صهیونیزم و افشای هویت جعلی رژیم صهیونیستی قصیده‌ای 112 بیتی - به کمک مرحوم خوشدل تهرانی، شاعر مشهور - در شرح دسائس و جنایات یهود، سرود این قصیده این چنین شروع می‌شود:

گویید ز ما صلیب صهیون را

با خون شویند مسلمین، خون را

در جامه صلح، جنگ و خونریزی

دور اندازید-برگ زیتون را...

گهی دیوانه می‌خنـدد گهی شـــوریده می‌گرید

خوشدل همچنین در سرودن قصاید توحیدی، قطعات اخلاقی و مدیحه سرایی دستی توانا داشته است که یکی از معروف‌ترین قطعات او به شرح زیر است.

چـنــان از قــطـع پــیــوند عزیزان دیـــده می‌گرید

کـــه تـــاک پاکــدل از شـــاخه‌ ببـریده می‌گرید

بـخار ســینه‌ جوشـــان دریـا می‌شــود بـاران

بلی می‌سوزد اول دل، پس آن‌گه دیده می‌گرید

دلم با یاد وصلش شاد و از هجرش بود غمگین

گهی دیوانه می‌خنـدد گهی شـــوریده می‌گرید

بیش از 70 قصیده در مدح هر یک از معصومان

این شاعر زبر دست همچنین دست پری در مدح امامان معصوم علیهم السلام داشت به طوری که وی در مدیحت هر یک از ائمه معصومان شاید بیش از هفتاد قصیده و قطعه سروده و در اختیار ارباب معرفت قرار داده است.

نازم حسین را که چو در خون خود تپید

شیواترین حماسه عالم بیافرید

فکری بزرگ باید و عقلی بزرگ‌تر

تا پی برد به نهضت آن خسرو رشید

برگی بود ز دفتر خونین کربلا

هر لاله و گلی که به طرف چمن دمید

او تشنه عدالت و احیای خلق بود

گر العطش ز سینه پرسوز می‌کشید

خوشبخت امتی که از این نهضت بزرگ

گردد ز راه معرفت و عشق مستفید...

خوشدل» آن روز تو خوشدل باشی

همچنین یکی از زیباترین اشعار خوشدل که او هم هنر خود و هم دریافت عالی خود را از مضامین عرفانی با روایتی داستانی بیان کرده، «وصال عاشق» نام دارد و به شرح زیر است:

«اسمعی»گفت به دیوار حرم

دیدم این بیت یکی کرده رقم

چه کند عاشق دلداده زار؟

که بر او مهر نورزد دلدار

زیر آن بیت نوشتم به جواب

که پی چاره رود از هر باب

صبح فردا من از آن عاشق کیش

یافتم بیت دگر پاسخ خویش

چه کند آنکه پس از جهد تمام

دلبرش باز نمی گردد رام ؟!

زیر آن بیت نوشتم چو نخست

که کند صبر !! شود کار درست

باز دیدم که نوشته ست جواب

چه کند عاشق اگر شد بیتاب؟

زین جوابش چو برآشفتم سخت

بنوشتم که بمیرد! بدبخت

صبح فردا چو رسیدم آنجا

چه بگویم که چه دیدم آنجا

دیدم افتاده جوانی مدهوش

پاسخم داده و گردیده خموش

که ره عشق به پایان بردم

گفته بودی که بمیرم ، مردم

عاشقی را که وصالست محال!!

مگرش مرگ رساند به وصال

«خوشدل» آن روز تو خوشدل باشی

که بر این مرحله نائل باشی