در دولت یازدهم ، جای تخصّص كجا است؟

دکتر محمدتقی زمانیان- یک بار دیگر ملّت انقلابی و رشید ایران در معرض آزمونی بزرگ قرار گرفته است. انتخابات رئیس جمهور در بیست و نهم اردی‌بهشت ماه برگزار می گردد و برای چندمین بار عظمت و قدرت جمهوری اسلامی به رُخ دوستان و دشمنان کشیده می شود. مردم نیز امیدوارند تا دولتی مقتدر روی کارآید تا بتواند از پس مشکلات امروز جامعه به خوبی برآید. شناخت درست مشکلات و داشتن راه حل درست برای رفع آن ها، تنها از عهده ی دولتی مقتدر بر می آید. دولت مقتدر از چند ویژگی برخور‌دار است. ولایت مداری، تعهد در خدمت به مردم و کشور، تخصّص، شجاعت در انجام وظیفه، مدیریّت جهادی و ساده زیستی؛ ویژگی های اوّلیّه ی یک دولت مقتدر می باشند. هرکدام از این ویژگی ها برای چنین دولتی لازم هستند ضمن این که هیچ کدامشان به تنهایی برای اقتدار دولت کافی نیستند و البتّه هر کدام از آن ها نیز، نیاز به تبیین و توضیح دارند.
اکنون ما در باره ی ویژگی تخصّص می پردازیم و صحبت در مورد سایر ویژگی ها را به زمانی دیگر موکول می نماییم. تخصّص در تمامی شئون دولت یکی از لازمه ها است. بسته به گستردگی و عمق مسؤلیّت هر کارگزار، تخصّص ویژه ای مورد نیاز اوست. هرچه مسؤلیّت یک کارگزار گسترده تر باشد، حسّاسیّت بر روی تخصّص او نیز بیش تر می شود. تصمیم گیری هایی که شامل گروه زیاد تری از مردم می گردند، نیاز به تدبیر و کار کارشناسی بیش تری دارند. کشور ما به دلیل عدم توجّه به این مسئله خسارت های زیادی را تجربه کرده است و صدها اشتباه تاریخی و مثال های فراوانی گواهان این مدّعا هستند. سوگ مندانه هنوز هم به این موضوع توجّه کمی می شود و دولت مردان فکر می کنند که اگر به زعم خودشان فلان دوست، آشنا یا فرد سفارش شده ای مدیرشد، می تواند هر اداره یا سازمان دولتی را راه‌بری کند. در حالی که – به ویژه در سازمان های تخصّصی- لازمه ی چنین مدیریّتی داشتن تخصّص در همان رشته یا رشته ای بسیار نزدیک به آن است.
برخی از تصمیم گیری های بزرگ کشوری، به جای یکی، نیاز به یک مجموعه از تخصّص ها دارد و اگر این موضوع درنظر گرفته نشود و کار از دیدگاه تمامی تخصّص های مرتبط به آن حوزه ی کاری مورد تأیید نباشد، آن گاه پی‌آمدهای ناگواری را ممکن است که به‌دنبال داشته باشد. دو نمونه ی بسیار ملموس آن وضعیّتی است که برای دریاچه ی ارومیه پیش آمده است و این که دولت موضوع مربوط به تغییر اقلیم را به سازمان حفاظت محیط زیست واگذار کرده است. البتّه درک این موضوع و عواقب ناخوش آیندی که از این تصمیمات غیر تخصّصی گرفته می شود، برای هرکسی، کار ساده ای نیست و هر کسی نمی تواند پی آمد های آن را پیش بینی نماید مگر این که ضمن اصالت دادن به تخصّص علاوه بر تعهّد نسبت به کشور، در طول سال های متمادی با توجّه به مسؤلیّت هایی که داشته است، با تکیه بر تجربه تشخیص دهد که سرانجام و پایان کار چگونه خواهد شد.
در رقابت انتخابات این روز های رئیس جمهوری کشور؛ آقای مهندس سیّد مصطفی (آقا) میر سلیم؛ یک استاد دانش‌گاه و یک مرد کار آزموده است که از کوره ی مسؤلیّت های مختلفی که به ویژه در سال های اوّل انقلاب داشته، سربلند بیرون آمده است. در سال های اوّل انقلاب، بیش تر وزارت خانه ها هنوز درست نمی توانستند وظایف مرتبط به خودشان را انجام دهند و این موضوع، برای مسؤلین اوّل انقلاب کار را پیچیده تر می کرد. عضویت در شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی، مسؤلیّت تبلیغات آن حزب، تلاش برای ایجاد نهاد سواد آموزی، معاونت سیاسی و اجتماعی وزارت کشور اوائل انقلاب، سرپرستی شهربانی، ایجاد و به عهده گیری مسؤلیت بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی در شرایطی که هم وطنان ما با حمله ی صدام به کشور؛ شهید داده، آسیب دیده، هستی از دست داده و به اجبار استان خود را ترک نموده و به استان های امن تری مهاجرت می نمودند، سرپرستی نهاد ریاست جمهوری، مشاور پژوهشی رئیس جمهور، وزیر ارشاد؛ مسؤلیّت های شاخصی است که آقای مهندس سیّد مصطفی (آقا) میرسلیم به عهده داشته و با سرفرازی آن ها را به انجام رسانده است. هم چنین استادی دانش‌گاه، جنبه ی محوری دیگری از سابقه ی کاری شخصی است که تخصّص را برای اداره ی کشور ضروی می داند. او به راستی و درستی، می خواهد ایران را سرافراز نماید و به همین دلیل هم کاران خود را از بین کسانی انتخاب می نماید که علاوه بر این که ویژگی های بارز و شاخص ولایت مداری، تعهد در خدمت به مردم و کشور، شجاعت در انجام وظیفه، مدیریّت جهادی و ساده زیستی را دارند؛ دارای تخصّص در حوزه ی مسؤلیت خود بوده و به این ترتیب تشکیل دولتی قدرت مند را خواهد داد که در راه اعتلای نام جمهوری اسلامی ایران موفقّ خواهد بود، إن شاءالله.
* عضو هیئت علمی دانشگاه و عضو سابق کمیته مشترک علمی سازمان هواشناسی جهانی