اعمال شب قدر و فضیلت آن

به گزارش نما به نقل از میزان، شب قدر از شب‌های مقدس و متبرک اسلامی است. خداوند در قرآن مجید از آن به بزرگی یاد کرده و سوره‌ای نیز به نام «سوره قدر» نازل فرموده است.

در تمام سال، شبی به خوبی و فضیلت شب قدر نمی‌رسد. این شب، شب نزول قرآن، شب فرود آمدن ملائکه و روح نیز نام گرفته است. عبادت در شب قدر برتر از عبادت هزار ماه است. در این شب، مقدرات یک سال انسان‌ها و روزی‌ها، عمر‌ها و امور دیگر مشخص می‌شود. ملائکه در این شب بر زمین فرود می‌آیند، نزد امام زمان (عج) می‌روند و آنچه را برای بندگان مقدر شده بر ایشان عرضه می‌دارند. شب‌زنده‌داری و تلاوت قرآن و مناجات و عبادت در این شب، بسیار توصیه و تأکید شده است.

عظمت و فضیلت این شب بر سایر شب‌ها را از این امور می‌توان به دست آورد:

۱) آمرزش گناهان: پیامبر خدا (ص) در تفسیر سوره «قدر» فرمودند:

«هر کس شب قدر را احیا بدارد و مؤمن باشد و به روز جزا اعتقاد داشته باشد، تمامی گناهانش آمرزیده میشود.»

۲) قلب رمضان: امام صادق (ع) فرمودند:

«از کتاب خدا استفاده می‌شود که شماره ماههای سال نزد خداوند، دوازده ماه است و سرآمد ماه‌ها ماه رمضان است و قلب ماه رمضان لیلة القدر است.»

۳) نزول قرآن: طبق روایات، مجموع قرآن در شب قدر دفعی و یکباره بر پیامبر (ص) نازل شده است. این نزول دفعی و یکباره قرآن است، اما نزول تدریجی قرآن طی ۲۳ سال دوران نبوت پیامبر گرامی (ص) به صورت الفاظ نازل شده است.

۴) برتر از هزار ماه: نزول همه‌ی ملائکه و روح در شب قدر بر زمین و سلام دادن بر بندگان خدا نشانه شرافت آن بر هزار ماه است. امام باقر (ع) فرمودند:

«عمل صالح در شب قدر از قبیل: نماز، زکات و کارهای نیک دیگر بهتر است از عمل در هزار ماهی که در آن شب قدر نباشد.»

اعمال شب‌های قدر بر دو نوع است:

اعمالی که در هر سه شب انجام می‌شود و به اعمال مشترک معروف است و اعمالی که مخصوص هر یک از شب‌های مبارک نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم است.

اعمال مشترک شبهای قدر

۱ - غسل کردن که بهتر است مقارن غروب آفتاب غسل کرده و نماز عشا با غسل خوانده شود.

۲ - خواندن ۲ رکعت نماز که در هر رکعت بعد از حمد، ۷ مرتبه سوره توحید را خوانده و بعد از نماز ۷۰ مرتبه گفته شود: اَستَغفُرِاللهَ وَ اَتوبُ اِلَیهِ.

۳ - قرآن به سر گرفتن و خدا را به ۱۴ معصوم (ع) سوگند دادن.

۴ - زیارت امام حسین (ع).

۵ - احیا داشتن (بیدار ماندن و عبادت کردن) در این شب‌ها. در روایات بسیاری از پیامبر (ص) و معصومین (ع) نقل شده است هر کس شب قدر را احیا کند، گناهان او آمرزیده شود.

۶ - فضیلت و پاداش بسیار دارد که ۱۰۰ رکعت نماز خوانده شود و بهتر است که در هر رکعت بعد از سوره مبارک حمد، ۱۰ مرتبه سوره توحید خوانده شود.

۷ - دعایی از امام زین العابدین (ع) که در مفاتیح الجنان آمده است. اللهم انی امسیت لک عبداً...

۸ - قرائت دعای جوشن کبیر.

۹ - طلب آمرزش از خدای متعال و درخواست از خدا جهت نیازهای دنیا و آخرت.

۱۰ - ذکر گفتن و صلوات بر محمد وآل محمد علیهم السلام.

در این شب‌های مبارک، اعمال زیر نیز سفارش شده است:

۱) خواندن ۲ رکعت نماز برای سلامتی امام زمان (عج) و تعجیل در ظهور آن حضرت

۲) خواندن ۲ رکعت نماز برای شادی روح همه درگذشتگان و اسیران خاک و ۲۵ بار گفتن ذکر "اللهم اغفرلی لجمیع المومنین و المومنات و المسلمین و المسلمات"

۳) خواندن ۲ رکعت نماز تقدیم به اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله) و خواندن دعای توسل

۴) خواندن ۲ رکعت نماز حضرت زهرا (سلام الله علیها): در رکعت اول بعد از حمد ۱۰۰ مرتبه سوره قدر و در رکعت دوم بعد از حمد ۱۰۰ مرتبه سوره توحید

۵) خواندن سوره‌های مبارک دخان و قدر

اعمال مخصوص شب نوزدهم

۱ - صد بار ذکر " استغفرالله ربی واتوب الیه ".

۲ - صد بار ذکر " اللهم العن قتلة امیرالمومنین"

۳ - دعای اللهم اجعل فیما تقضی و تقدر من الامر المحتوم ...

اعمال مخصوص شب بیست و یکم

۱ - دعای اللهم صل علی محمد وال محمد و اقسم لی حلما یسد عنی باب الجهل ....

۲ - لعن بر قاتل امیرالمومنین. صد بار ذکر "اللهم العن قتلة امیرالمومنین"

۳ - زیارت امام علی علیه السلام.

اعمال مخصوص شب بیست و سوم

۱ - تلاوت سوره‌های عنکبوت و روم که امام صادق (ع) فرمود: تلاوت کننده این دو سوره در این شب از اهل بهشت است.

۲ - قرائت سوره‌های مبارک عنکبوت، روم و دخان.

۳ - قرائت ۱۰۰۰ مرتبه سوره قدر.

۴ - خواندن و تکرار دعای سلامتی امام زمان (عج) اللهم کن لولیک حجة ابن الحسن ....

۵ - دعای اللهم امددلی فی عمری واوسع لی فی رزقی ....

۶ - تلاوت قرآن کریم به هر مقدار که توانستی.

۷ - خواندن دعای "یا باطنا فی ظهوره و یا ظاهراً فی بطونه ....

مرحوم کلینی در کافی از امام باقر (ع) نقل می‌کند که آن حضرت در جواب معنای آیه «انا انزلناه فی لیلة مبارکة» فرمودند: «آری شب قدر، شبی است که همه ساله در ماه رمضان و در دهه آخر آن، تجدید می‌شود. شبی که قرآن جز در آن شب نازل نشده و آن شبی است که خدای تعالی درباره اش فرمود: ه است: «فی‌ها یفرق کل امر حکیم؛ در آن شب، هر امری با حکمت، متعین و ممتاز می‌گردد». آنگاه فرمود: «در شب قدر، هر حادثه‌ای که باید در طول آن سال واقع گردد، تقدیر می‌شود، خیر و شر، طاعت و معصیت و فرزندی که قرار است متولد شود یا اجلی که قرار است فرارسد یا رزقی که قرار است برسد و …».

.........................................................................................
منابع:

http://roshd.ir
http://www.beytoote.com