براي دفاع مقدس هشت ساله مردم ايران در برابر تهاجم گسترده و همه جانبه رژيم بعثي حاكم بر عراق كه از حمايت همه قدرت‌هاي مطرح جهان در آن دوران برخوردار بود، فهرست بلندي از دستاوردها را مي‌توان برشمرد، به گونه‌اي كه اگر آثار و پيامدهاي منفي و ناخواسته يك جنگ خانمانسوز را، در پي نداشت، اطلاق موهبت الهي براي آن پذيرفتني است. در اين زمينه بيانات تاريخي حضرت امام خميني در مورد دفاع مقدس هشت ساله مردم ايران در برابر تهاجم ددمنشانه رژيم بعثي و حاميان غربي، عبري و عربي‌اش نشانگر انديشه بلند آن راحل عظيم‌الشأن در تبديل تهديد جنگ به فرصت اعتلاي انقلاب بود آنگاه كه مي‌فرمود:
* ما در جنگ پرده از چهره تزوير جهانخواران كنار زديم.
* ما در جنگ به اين نتيجه رسيديم كه بايد روي پاي خود بايستيم
* ما مظلوميت خويش و ستم ستمكاران را در جنگ ثابت نموده‌ايم.
* ما انقلابمان را در جنگ به جهان صادر نموده‌ايم.
* ما در جنگ ريشه‌هاي انقلاب پر بار اسلاميمان را محكم كرديم.
* جنگ ما موجب شد كه تمامي سردمداران نظام‌هاي فاسد، در مقابل اسلام احساس ذلت كنند.
* جنگ ما جنگ فقر و غنا بود، جنگ ما جنگ ايمان و رذالت بود و اين جنگ از آدم تا ختم زندگي وجود دارد.
يكي از دستاوردهاي روشن دفاع مقدس ما، تأثير مستقيم آن در تأمين امنيت پايدار براي كشور ايران در برابر تهديدات مختلف نظامي، امنيتي و حتي سياسي و اقتصادي دشمنان بود و سبب شد كه در طول سال‌هاي پس از پايان جنگ تحميلي، به رغم تشديد فشارها و تحريم‌ها و پيچيده‌تر و صريح‌تر شدن شكل تهديدها قدرت بازدارندگي ايران كه برگرفته از آموزه‌ها و تجربيات دفاع مقدس است همواره چراغ راه كشور در مواجهه با تهديدات پيش رو باشد.
بر اساس معيارهاي مادي، جنگ تحميلي عراق عليه ايران بايد در همان ماه‌هاي اول جنگ به نفع رژيم بعثي عراق به پايان مي‌رسيد و دشمن بعثي مي‌توانست به آساني به اهداف اوليه خود براي جداسازي خوزستان دست يابد و به زعم خود و به تبع آن به نيابت از دو قدرت شرق و غرب جهان تومار نظام اسلامي را در هم بپيچد، چرا كه در آن دوران همه قدرت‌هاي مطرح و غيرمطرح جهان كه 42 كشور را بالغ مي‌شدند، همه توان مادي و غيرمادي و تجربيات نظامي و انساني خود را براي رسيدن به اين هدف در اختيار صدام قرار داده بودند. اما تجلي مولفه‌هاي الهي و اسلامي و حضور مردم ايران در صحنه دفاع مقدس، نه تنها دشمنان را ناكام گذاشت، بلكه خود به الگويي براي جنگ‌هاي آينده و ايجاد قدرت بازدارندگي براي ايران اسلامي در برابر تهديدات مشابه تبديل شد.
مؤلفه‌هاي بسياري را براي ترسيم اين عرصه مي‌توان برشمرد كه مشابه آن را در ديگر جنگ‌ها نمي‌توان يافت. مؤلفه‌هايي كه ريشه در فرهنگ ايراني و اسلامي انقلاب ايران دارد: ايمان محوري به جاي تجهيزات محوري، فرهنگ عاشورايي، تفكر و روحيه انقلابي، مديريت جهادي، اتكا به نيروهاي مردمي و بهره‌گيري از فرماندهي و رهبري الهي، تنها برخي از شاخصه‌هاي ممتاز دفاع مقدس است.
هنگامي‌كه رژيم بعثي حاكم بر عراق تهاجم همه جانبه خود را عليه ايران اسلامي آغاز و تلاش كرد تا با ايجاد رعب و وحشت عملاً در يك جنگ رواني حساب شده پيروزي خود را قطعي كند، اين صلابت و ايستادگي امام عظيم‌الشأن بود كه با بيان تاريخي خود مبني بر اينكه ديوانه‌اي سنگي را به طرف ما پرتاب كرده و ما آن را به سوي خودش بر مي‌گردانيم، (نقل به مضمون) عملاً به مردم اطمينان بخشيد و آنگاه بود كه سيل بنيان‌برانداز نيروهاي مردمي تمام محاسبات دشمن را بر هم ريخت و معياري جديد در جنگ‌هاي نظامي ايجاد كرد.
اين حضور و آن استقامت در پيوند با نوآوري‌ها و مديريت جهادي نسل جديد فرماندهان، آن چنان قدرت و تواني را ايجاد كرد كه در عين شكست و هزيمت نيروهاي متجاوز بعثي، عملاً به توان و قدرتي ديرپا براي ايران تبديل شد كه اكنون و بعد از گذشت سه دهه، نسل‌هاي بعدي از خوان با بركت آن از يك امنيت پايدار برخوردارند.
قدرت و ظرفيت و زايندگي اين توان را اين روزها در عرصه‌هاي مبارزه نيروهاي مقاومت در ميدان‌هاي عراق، لبنان، سوريه، يمن و ... به روشني مي‌توان ديد، عرصه‌هايي كه همچون دفاع مقدس جبهه مشترك تروريست ها، حكام منطقه و حاميان غربي آن را در برابر نيروهاي مقاومت، تاب تواني باقي نمانده و به رغم همه گونه برنامه ريزي و ارسال تجهيزات شكست‌هاي رنجيره‌اي پادوهاي ميداني خود را شاهد هستند.
اين ظرفيت امنيت پايدار، در عين حال ديگر راهبردهاي دشمنان در عرصه‌هاي تحريم‌هاي فلج‌كننده اقتصادي، تلاش براي ايجاد انزواي سياسي و سناريوهاي نفوذ و جنگ نرم دشمن را نيز بر ملا كرده است، به گونه‌اي كه در كنار حفظ امنيت و سلامت نظام، دشمن در مقابل دچار يك خلأ استراتژيك شده و به رفتار ماليخوليايي دچار شده است كه مصداق بارز آن را مي‌توان در رفتار كنوني ترامپ شاهد بود. به گونه‌اي كه در اين مواجهه، اندك اعتبار باقي مانده امريكايي‌ها در جهان متزلزل گشته است.
نقش دفاع مقدس در امنیت پایدار ایران
عباس حاجی نجاری
۱۳۹۶/۷/۴
