برای ساختن كدام سدها در كشور ده برابر هزینه شد؟

به گزارش نما جعفر شریف امامی سال‌ها نخست وزیری و ریاست مجلس سنا را در دوره پهلوی بر عهده داشت. وی بعدها خاطراتش را در گفتگو با دانشگاه هاروارد منتشر کرد. در بخشی از خاطرات شریف امامی آمده است:

سازمان برنامه یک گزارشی چاپ کرده بود و برای دستگاه‌های مختلف دولت فرستاده بود. به انگلیسی هم بود که گزارش‌ کارهای لیلینتال[۱] اینها بود؛ یعنی در جنوب چه کارهایی کرده بودند. اقبال یک نسخه به من داد. گفت که ببین. من یک نگاه سرسری کردم، دیدم که مثلا در خوزستان برای سه طرح سه دستگاه نقشه‌برداری هوایی آورده. مثلا برای سد دز علی‌حده، برای کرخه علی‌حده، برای نمی‌دانم یک طرح دیگری باز علی‌حده. خوب، هر کدام می‌آمدند، طیاره باید بیاورند. دستگاه، نفر، فلان از این حرف‌ها. از آن وقت روی کار انجام شده کاست پلاس فی [هزینه به اضافه حق‌الزحمه] می‌گرفتند. هرچه خرج بیشتر می‌شد، حق‌الزحمه آنها بیشتر می‌شد. در خوزستان به لیلینتال تنها بیش از یک میلیارد پول داده شد. یک میلیارد و خورده‌ای میلیون تومان. من رقم را الان حفظ نیستم ولی بیش از یک میلیارد بود.

سؤال: دلار یا تومان؟

دلار، دلار. یک میلیارد دلار به او پول داده شود.

سؤال: برای سد سازی؟

برای کارهایی که قرار بود در خوزستان بشود که اگر بررسی بکنید، یک دهم آن پولی که داده شد، کار نشد. اینها نمی‌دانم با چه انصافی واقعا آمدند و این پول‌ها را گرفتند و بی‌شرمانه کاری در مقابل نکردند؛ یعنی البته یک مقدار کار کردند، تردیدی نیست، اما نه در مقابل این مبلغ مهمی که به آنها داده شد. [۲]

۱- دیوید لیلینتال، متولد ۱۸۹۹، وکیل دادگستری، مدیر سازمان آب و برق ایالت تنسی که به کشورهای در حال توسعه و من جمله ایران کمک فنی می‌کرد.

۲- خاطرات شریف امامی، ویراستار حبیب لاجوردی، تهران؛ چاپ تک، ۱۳۸۰، چاپ دوم، صص ۱۹۶-۱۹۷.