«بچه‌مهندس» و خاطره‌بازی با دهه 60

به گزارش نما، مرکز سیما‌فیلم برای شبکه پنج، ساخت سریالی را سفارش داده که فعلا بچه مهندس نام دارد و سعید سعدی، تهیه‌کنندگی و علی غفاری، کارگردانی آن را به‌عهده دارند.

تولد یک قصه

گرچه نام بچه مهندس، ممکن است یک اثر فانتزی یا طنز را در ذهن تداعی کند، اما این سریال یک درام اجتماعی است و داستان زندگی پسری را کمی بعد از تولد در نیمه دوم دهه 60 تا امروز به نمایش می‌گذارد. بنابراین طبیعی است که این اسم خیلی زود عوض شود و سال آینده با نام دیگری از شبکه پنج به نمایش درآید.

سعید سعدی که تهیه‌کننده استخوان‌دار سینما و تلویزیون است، درباره روند تولید بچه مهندس به جام‌جم می‌گوید: فیلمنامه به قلم سجاد ابوالحسنی نوشته می‌شود و شامل چهار فاز است که دوره نوزادی، کودکی، نوجوانی و جوانی شخصیت اصلی قصه را روایت می‌کند. در کنار شخصیت اصلی، قصه چند کودک دیگر را هم در این سریال می‌بینیم که روزهای تلخ و شیرین زندگی را با هم می‌گذرانند، چشم به راه پدر و مادر هستند و غم و شادی‌های زیادی را در کنار هم تجربه می‌کنند.

به گفته این تهیه‌کننده، طرح اصلی سریال بچه‌مهندس به طور کامل نوشته شده و فیلمنامه فاز اول و دوم به اتمام رسیده است. همزمان فصل‌های بعدی نوشته می‌شود و احتمالا تعداد قسمت‌های سریال به 60 خواهد رسید.

سعدی درباره روند تولید این سریال توضیح می‌دهد: بعد از انتخاب آقای علی غفاری به عنوان کارگردان، از مرداد ماه انتخاب لوکیشن، عوامل و بازیگران آغاز شد. ساختمانی را در بوستان ولایت برای تصویربرداری فاز اول و دوم انتخاب کردیم و دو ماه به طراحی و بازسازی این ساختمان گذشت تا این‌که از 21 آبان تصویربرداری سریال کلید خورد. طبق اظهارات تهیه‌کننده، حدود 25 درصد این سریال تصویربرداری شده و برای افزایش سرعت تولید، جواد کاسه‌ساز در کارگردانی این سریال علی غفاری را یاری می‌دهد.

سعدی می‌گوید: این سریال در تهران، شهرک دفاع مقدس، بوستان ولایت و لوکیشن‌های متعدد تصویربرداری می‌شود و تدوینش همزمان با تصویربرداری در حال انجام است. تصویربرداری بخش‌های مربوط به دوران خردسالی شخصیت‌های محوری بچه مهندس انجام شده و دوران کودکی آنها نیز در حال تولید است. تصویربرداری تا اواخر تابستان سال آینده ادامه خواهد داشت و احتمالا اوایل پاییز آماده نمایش خواهد بود.

خاطره‌بازی با دهه 60

بچه مهندس را کارگردان فیلم سینمایی «استرداد» می‌سازد. وقتی کارگردانی این سریال به علی غفاری پیشنهاد شد، نوستالژی دهه 60 و فصول مشترک قصه با تجربیات و خاطرات دهه شصتی‌ها سبب شد غفاری تردید نکند و با اشتیاق، کارگردانی این سریال دشوار را بپذیرد.

غفاری در این خصوص می‌گوید: ساخت سریالی درباره دهه 60 دشوار است، اما قصه برای من شبیه یک رمان متاثر از رخدادهای تاریخی است؛ اتفاقاتی مانند جنگ تحمیلی، سال‌های موشک‌باران، جمع شدن در پناهگاه‌ها، رحلت امام خمینی (ره)، بازگشت اسرا و بسیاری از اتفاقات تلخ و شیرین که همراه نوستالژی دهه 60 به زیبایی در جای جای قصه گنجانده شده است.

جذابیت قصه و ارتباطی که غفاری با آن برقرار کرد،باعث شد بعد از سال‌ها او دوباره به تلویزیون برگردد و این سریال را برای شبکه پنج بسازد.

براساس توضیحات این کارگردان، سریال بچه‌مهندس در فازهای بعدی داستان دوستی، رفاقت، شروع کار و زندگی مشترک شخصیت اصلی و دوستانش را روایت می‌کند و به دهه 90 و دنیای امروز می‌رسد. بنابراین یکی از دشواری‌های کارگردان، انتخاب بازیگرانی است که از نظر چهره به بازیگران کودک شباهت داشته باشند و بتوانند دوران نوجوانی و جوانی آنها را بازی کنند.

راویان قصه‌ دیروز و امروز

قهرمان یا شخصیت اصلی سریال بچه مهندس پسری به نام جواد است که یونا تدین، نقش دوران کودکی او را بازی می‌کند. نیوشا علی‌پور در نقش مژگان، آریا برج‌آبادی و آرمان مقدم دیگر بازیگران کودک این سریال هستند که در فاز سوم و چهارم شاهد قصه دوران نوجوانی و جوانی آنها خواهیم بود.

از جمله بازیگران این سریال که در فاز اول و دوم آن هنرنمایی کرده‌اند، می‌توان به برزو ارجمند در نقش قدرت که یکی از کارکنان پرورشگاه است، ساناز سعیدی در نقش صدیقه همسر قدرت و بهناز جعفری در نقش خانم جاهد، مدیر پرورشگاه اشاره کرد. اندیشه فولادوند، بهاره رهنما، نفیسه روشن، سیاوش چراغی‌پور، مهرناز بیات، سوگل طهماسبی، عباس جمشیدی، سلمان فرخنده، فرخنده مافی‌زاده، هاله گرجی، مریم خدارحمی و افشین نخعی از دیگر بازیگران این سریال هستند و بتدریج هنرپیشه‌های دیگری هم به این سریال اضافه خواهند شد.

علی غفاری، انتخاب بازیگران این سریال را یکی از چالش‌های جدی آن می‌داند و توضیح می‌دهد: باید برای دوران نوجوانی و جوانی شخصیت‌های قصه، بازیگر انتخاب کنیم. البته تمهیداتی اندیشیده‌ایم که بتوانیم بین بازیگران دوره نوجوانی و جوانی با کودکانی که امروز شخصیت‌ها را بازی می‌کنند، شباهت‌هایی ایجاد کنیم. ولی با همه اینها کار سختی در پیش داریم و امیدوارم بهترین گزینه‌ها فرصت همکاری با ما را داشته باشند.

دشوار اما لذتبخش

علی غفاری مثل بسیاری از کارگردان‌های تلویزیون تائید می‌کند که بازسازی دهه 60 برای یک سریال کار دشواری است، چون شهر، کوچه، خیابان و محله‌های ما نه به قدری عوض شده‌اند که نیاز به ساخت و طراحی دکور باشد و نه به قدری دست‌نخورده مانده‌اند که بتوان براحتی دهه 60 را به تصویر کشید.

خوشبختانه غفاری در این زمینه بی‌تجربه نیست و در ساخت چند سریال تاریخی از جمله «نردبام آسمان» و «چشم باد» که بخشی از داستانش در دهه 50 و 60 روایت می‌شد، همکاری داشته است. این کارگردان برای مصون ماندن سریال بچه مهندس از اشتباهات تصویری و تاریخی، بخش‌ زیادی از قصه را که در دهه 60 روایت می‌شود، در یک فضای بازسازی شده تصویربرداری می‌کند.

غفاری درباره استفاده از جلوه‌های بصری نیز می‌گوید: سعی می‌کنیم تا جایی که می‌شود، فضای مورد نظرمان را در دنیای واقعی پیدا کنیم اما احتمالا به تروکاژ و جلوه‌های کامپیوتری هم نیاز داریم.

در یک جهان متفاوت

سال‌ها گزیده‌کاری و سختگیری در دنیای بازیگری برای بهناز جعفری، این نتیجه را به همراه داشت که همه نقش‌های جهان، حتی موجودات و اشیا، منحصر به فرد و دارای ویژگی‌های قابل توجه و تامل هستند. شاید دوره‌ تازه‌ای در بازیگری بهناز جعفری آغاز شده باشد، چرا که او تصریح می‌کند: بعد از سال‌ها که شعارم انتخاب نقش‌های متفاوت با ویژگی‌ و قابلیت‌های خاص بود به این نگاه و نگرش رسیده‌ام که در هر نقش می‌توان ویژگی‌هایی پیدا کرد، حتی نقش‌های یکدست و تک بعدی.

بهناز جعفری به جام‌جم توضیح می‌‌دهد که این روزها نقش خانم جاهد در سریال بچه مهندس را با همین دیدگاه بازی می‌کند. او درباره این نقش می‌گوید: سعی می‌کنم خانم جاهد را براساس آنچه از خصوصیات و شخصیتش درک کرده‌ام و بر اساس راهنمایی و سلیقه کارگردان بازی کنم تا نقشی متفاوت از کار در بیاید. از نظر من آقای غفاری کارگردان حاذق و مجربی است که می‌توانم خودم را به راهنمایی‌های او بسپارم و با انعطاف بیشتر، فرصتی فراهم کنم که محصول کار با نمونه‌های قبلی متفاوت شود.

جعفری که تا امروز بارها نقش معلم یا مدیر مراکز آموزشی را به‌عهده داشته و حتی نقش زنانی در دهه 60 را ایفا کرده است، درباره نقش خانم جاهد عنوان می‌کند: هر کارگردانی ویژگی‌ها و مولفه‌هایی برای شخصیت‌های قصه‌اش طراحی می‌کند و ایده‌هایی دارد که جهان نقش‌ها را شکل می‌دهد و می‌توان براساس آنها نقش‌های متفاوت بازی کرد. به گفته این بازیگر، شاید خانم جاهد با برخی از نقش‌هایش اشتراکاتی داشته باشد اما او در جهانی متفاوت زندگی می‌کند. جعفری توضیح می‌دهد: پرورشگاهی که خانم جاهد مدیریت می‌کند، مانند یک جزیره کوچک در تکاپوست؛ جزیره‌ای که کودکان بی‌سرپرست ناخواسته به آنجا تبعید شده‌اند. او مدیر چنین جایی است و بی‌شک دنیایش منحصر به خود اوست.

روی خط باریک مهربانی

سوگل طهماسبی بازیگر جوان تلویزیون، نقش خاله زینب را در سریال «بچه مهندس» برعهده دارد که یکی از پرستارهای پرورشگاه است. طهماسبی درباره این نقش به ما می‌گوید: خاله زینب یکی از دخترهای مهربان و خانواده‌دوست دهه 60 و 70 است که با بچه‌های پرورشگاه بخصوص با مژگان و جواد ارتباط بسیار خوبی دارد. البته این سریال تا حدی به زندگی شخصی خاله زینب هم می‌پردازد و ما یک قصه عاشقانه را در زندگی او خواهیم دید.

سوگل طهماسبی مهم‌ترین چالش این نقش را ارائه یک شخصیت باورپذیر می‌داند و توضیح می‌دهد: یک دختر خوب و مثبت مانند زینب در دنیای درام خیلی زود ممکن است لوس و نچسب از کار در بیاید. برای همین با راهنمایی کارگردان، شیطنت‌ها و نشاطی در روابطش با همکاران طراحی کرده‌ایم که تصویری قابل قبول داشته باشد.

جدی و منظم

سیاوش چراغی‌پور که این شب‌ها او را در سریال «لیسانسه‌ها» می‌بینیم، در سریال «بچه مهندس» نقش لاهوتی را به عهده دارد که معاون یتیم‌خانه است. چراغی‌پور درباره نقشش در این سریال می‌گوید: لاهوتی مردی منظم و مقید به اصول حرفه‌ای است و در غیاب خانم جاهد با بازی خانم بهناز جعفری، مدیریت پرورشگاه را به عهده دارد. همین امر گاهی باعث غرورش می‌شود و رفتار و برخوردش با پرستاران و کارکنان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.

چراغی‌پور که سابقه بازی در طنزهای تلویزیونی را دارد، در این سریال بازی کاملا واقعگرایانه ارائه می‌کند و لاهوتی را مردی بسیار جدی، منظم و با اعتماد توصیف می‌کند.