خواب 12 ساله قانون ازدواج

نرگس رضایی- تا همین چند قبل ازدواج موضوعی شیرین و درعین حال لذت‌بخش بود، همان سال‌ها که دیگ‌های غذای عروسی و بساط شادی در خانه‌ها برپا می‌شد و در نهایت عروس با جهیزیه‌ای ساده راهی خانه بخت شده و داماد ضمانت خوشبختی‌اش را در عین سادگی می‌داد، آن روزها دوام زندگی و تعهد مشترک بیش از هر زمان دیگری زلفش را به زلف این سادگی و عدم توقع گره زده بود.

اما این روز‌ها بیشتر از دهه‌های گذشته جوانان مجردی در جامعه دیده می‌شوند که سن ازدواج اکثریت آنان نیز سر رسیده است. غالب جوانانی که در سن طلایی ازدواج هستند، امکانات و شرایط لازم برای ازدواج آنان فراهم نیست، این شرایط البته تنها به توقع نابه جا از زندگی بر نمی‌گردد، با توجه به افزایش جمعیت کشور در دهه 60 و به دنبال آن افزایش جوانان در دهه 80 مجلس شورای اسلامی به منظور جلوگیری از بروز مشکل ازدواج این قشر و تسهیل شرایط ازدواج آنان، لایحه‌ای با عنوان «قانون تسهیل ازدواج جوانان» را ارائه کرد.

قانون تسهیل ازدواج جوانان در آذر ماه سال 84 در قالب 13 ماده به منظور حمایت مالی از جوانان و ارائه تسهیلات لازم برای ازدواج تدوین شد. این لایحه که از سوی مجلس هفتم ارائه شد، حال با گذشت 12 سال از تصویب آن، قانون مذکور همچنان در مجلس مسکوت مانده و دولتها به بهانه‌های مختلف آن را پشت گوش انداخته‌اند. گویا پوشیدن رخت دامادی و عروسی حالا به یمن این رفتارها و تصمیمات بیش از بیش شبیه یک رویای دست نیافتنی شده است. اما با نگاهی به این لایحه می‌توان رویا بودن آن را اثبات کرد مهم‌ترین موضوع در لایحه مذکور ایجاد «صندوق اندوخته ازدواج جوانان» بود که قرار بود با گذشت سه ماه از تصویب این قانون از سوی دولت، این صندوق ایجاد شود اما حال با گذشت 12 سال از این طرح هنوز اقدامی در این باره انجام نشده است. این صندوق قرار بود در حوزه اشتغال، مسکن و برخی از هزینه‌های حوزه ازدواج فعالیت کند. در ماده 2 این قانون دولت مکلف است علاوه‌ بر استفاده از منابع بودجه سنواتی پیش‌بینی شده، از‌محل «صندوق اندوخته ازدواج جوانان» به مزدوجین نیازمند به اجاره مسکن، حسب تشخیص کمیته سامان ازدواج با توجه به امکانات صندوق، وام ودیعه مسکن پرداخت کند. در نخستین سال در بودجه سال 85 برای این صندوق حدود 320 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شد. پس از حدود 2سال از تصویب قانون، هیات وزیران و شورای‌عالی اداری در قالب مصوبه‌ای ادغام این صندوق و تشکیل صندوق جدیدی به‌نام «مهر امام رضا (ع)» را تصویب کردند و در واقع پشتوانه مالی این صندوق از بین رفت و این طرح همچنان در انزوا قرار گرفت. هم چنین قرار بود که از محل این صندوق حداکثر به مدت 2 سال هزینه زندگی به زوج‌هایی که منبع درآمدی نداشته باشند، پرداخت شود که تا کنون هیچ کدام عملی نشده است.

از دیگر مواد این طرح که می‌توانست کمک موثری به ازدواج جوانان بکند، احداث واحدهای ساختمانی به عنوان «مسکن موقت» و در اختیار قرار دادن آن‌ها به زوج‌های جوان با اجاره مناسب بود. هم چنین بر اساس ماده 4 این لایحه تمامی دستگاه‌های دولتی، نهادهای عمومی و شهرداری‌های دارای تسهیلات رفاهی، فرهنگسرا و تالار، باشگاه و اردوگاه موظف شدند با هماهنگی کمیته سامان ازدواج، فضاهای ذکر شده را برای برگزاری جشن و مراسم ازدواج در اختیار زوج‌های واجد شرایط قرار دهند. در سال 96 هم عزمی از سوی دولت دوزادهم برای این مهم دیده نشده است و شاهد پاس‌کاری این مسئله به قوه قضائیه هستیم و مطابق نقلی از سیاوشی نماینده اصلاح‌طلب اعتدالگرای مجلس به دلیل نیازمندی به بودجه کلان این طرح باز مسکوت می‌ماند این درحالی است که لایحه بودجه 97 یکی از جنجالی‌ترین لوایح بودجه بوده و ردیف بودجه نهادهایی مثل معاونت زنان و... تعجب برانگیز است، مبالغی که می‌توان با آن به سادگی زندگی چندین جوان را سر و سامان داد اکنون مشخص نیست قرار است صرف چه چیزی بشود؟