سوال از رئیس جمهور یکی از حقوقی است که قانون برای نمایندگان مجلس شورای اسلامی تعیین و ایشان حق دارند در مواقع لزوم از این حق بهره ببرند، سوال از رئیس جمهور به معنای تضعیف نیست بلکه یک وظیفه برای تببین موضوعات مختلف و مطرح در کشور است، هرگاه در خصوص کار ووظایف رئیس جمهور یا هریک از وزرا برای مجلس ابهاماتی پیش آید یا مجلس نیاز به تنویر مسائلی داشته باشد قانونا چهارراه عمده در پیش دارد تا از ابهام درآمده و قانع شود که این چهار راه عبارت ازتذکر، سوال، استیضاح و تحقیق و تفحص است.
در این میان سوال زمانی است که یک یا چند نمایندۀ مجلس در خصوص امور داخلی یا خارجی و هر موضوعی که لازم بدانند از وزیر یا وزیران یا رئیس جمهور سوال میکنند که این مقامات نیز موظفند به سوالات نمایندگان جواب داده و آنان را قانع نمایند.
در اصل 88 قانون اساسی که منبع اصلی حق مجلس در طرح سوال از رئیس جمهور است، آمده است: در هر موردی که حد اقل یک چهارم کل نمایندگان مجلس شورای اسلامی از رئیس جمهور و یا هریک از نمایندگان از وزیر مسول در بارۀ یکی از وظایف آنان سوال کنند ، رئیس جمهور یا وزیر موظف است در مجلس حاضر شود و به سوال جواب دهد و این جواب نباید در مورد رئیس جمهور بیش از یک ماه و در مورد وزیر بیش از ده روز به تاخیر افتد مگر با غذر موجه که به تشخیص مجلس شورای اسلامی است.
شائبه سیاسی بودن طرح سوال از رئیس جمهور برای نخستین بار در مجلس هشتم مطرح شد، زمانی که سوال کنندگان این طرح سوال را تا بعد از دور اول انتخابات مجلس نهم و روزهای پایانی سال به تعویق انداختند و شاید اگر برخی اشخاص رای لازم برای ورود به مجلس را کسب می کردند، هرگز این سوال در صحن مجلس مطرح نمی شد کما اینکه بیش از یک سال موضوع سوال از رئیس جمهور مطرح و هر بار به بهانه ای به تعویق می افتاد.
شاید بد نیست اگر سوالات مطرح شده در مجلس هشتم از رئیس جمهور را مرور کنیم، سوال در مورد موضوع اختصاص بودجه به مترو که مربوط به بیش از یک سال قبل از زمان طرح سوال بود، سوال در مورد اظهار نظر رئیس جمهور درباره در راس امور نبودن مجلس که مربوط به بیش از دو سال قبل از زمان طرح سوال بود، طرح سوال در مورد بی حجابی که موضوع مربوط به قبل از دولت احمدی نژاد بوده است، طرح سوال در مورد بحث مکتب ایرانی که موضوع مربوط به بیش از یک سال قبل بوده است، جدای از نحوه غلط پاسخ گویی رئیس جمهور به مجلس که مورد نقد است، مرور سوالات نمایندگان خود این سوال را در ذهن ایجاد می کند که چرا این سوالات در همان مقطع که می باید اواخر سال 90 می بود مطرح نشده است؟
چه ضرورتی ایجاب کرده است که سوالات نمایندگان مانند خشابی در سلاح تبلیغاتی یک جریان خاص بماند تا درست وقتی در مرحله اول انتخابات مجلس نتایج خوبی بدست نیاوردند، بتوانند روی چنین اقدامی مانور کنند و با همین ابزار تبلیغاتی آرای خود را افزایش دهند.
این بار هم در ایامی که مباحث انتخابات ریاست جمهوری مطرح و رقابت گفتمانی برخی کاندیداها آغاز هم شده ، مشکلات و معضلات اقتصادی بهانه سوال از رئیس جمهور شده است، این در حالی است که رهبر معظم انقلاب ممانعت از تنش بین قوا را به مسولین گوش زد کرده اند و مجلس هم می تواند به جای طرح سوال از رئیس جمهور در مورد مسائل اقتصادی از مسئول این امر در کابینه که وزیر اقتصاد و امور دارائی است، سوال یا حتی او را استیضاح کند.
آنچه برای مردم از اهمیت بالایی برخوردار است برطرف شدن و رفع مشکلات اقتصادی است، به نظر می رسد استیضاح وزرا و سوال از رئیس جمهور نه تنها مشکلات را برطرف نخواهد کرد، فضای بین دولت و مجلس را نیز دچار تنش بیشتر و به اختلاف بین قوا دامن خواهد زد و بهتر است مجلس برای برطرف کردن این مشکل دنبال راه حل هایی از راه گفت و گو و نشست با دولتمردان تا روشهای تنش زا باشد.
محمد دامادی نماینده مردم ساری در مجلس می گوید: طرح سوال از رئیسجمهور تقدیم هیئترئیسه مجلس شده و این طرح را با 102 امضا به آقای باهنر، نائب رئیس دوم مجلس تحویل دادیم.
سید رمضان شجاعی کیاسری سخنگوی فراکسیون رهروان ولایت(بخوانید حامیان لاریجانی) می گوید: هیأت رئیسه فراکسیونهای رهروان ولایت و اصولگرایان مجلس در روزهای آینده جلسه مشترکی به منظور رسیدن به اشتراکات در بحث سؤال از رئیس جمهور برگزار خواهند کرد.
در همین حال 96 نماینده عضو فراکسیون اصولگرایان در جلسه ای که برای بررسی اوضاع اقتصادی کشور برگزار کردندمخالفت خود با استیضاح وزرا و سوال از رئیسجمهور را اعلام کردند.
محمد رجایی باغسیایی نماینده مردم گناباد و بجستان می گوید: اعضا با توجه به عمر کم دولت سؤال از رئیس جمهور و استیضاح وزیر را راهحل مناسبی برای برونرفت از مشکلات اقتصادی موجود ندانسته و تشکیل جلسات مشترک و بحث و تبادل نظر در این ارتباط را راهحل مناسب معرفی کردند.
از سوی دیگر بعد از اینکه مانور تبلیغی و رسانهای روی موضوع سوال از رئیس جمهور انجام شده است، غلامرضا کاتب سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی می گوید: سؤال از رئیس جمهور به کمیسیون برنامه و بودجه ارجاع شده است که طبق قانون آقای رئیس جمهور باید نماینده خود را به کمیسیون برنامه و بودجه بفرستند اگر نمایندگان قانع شوند موضوع منتفی خواهد شد اما اگر نمایندگان از پاسخ نماینده رئیس جمهور قانع نشود موضوع به صحن علنی مجلس و حضور آقای رئیس جمهور کشیده خواهد شد.
مهدی فضائلی کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با شما درباره طرح سوال از رئیس جمهور در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه نمایندگان مجلس شورای اسلامی حقوقی دارند، گفت: یکی از حقوق مطرح برای نمایندگان بحث نظارت است که یکی از محورهای مطرح آن موضوع سوال از وزیر و شخص رئیس جمهور است.
کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اینکه طرح سوال از رئیس جمهور تا به امروز فقط یک بار در مجلس مطرح شده است، تصریح کرد: از بحث حقوق و اختیارات مجلس و نمایندگان که بگذریم، اگرچه اشکالات و ایرادات در بخش اقتصادی به دولت وارد است و باید در قبال این مشکلات پاسخگو باشد، اما آنچه امروز در مجلس اتفاق افتاده است به شائبه های سیاسی مخلوط و مصالح کشور را دنبال نمی کند.
فضائلی ادامه داد: جهت گیری سیاسی در برخی طراحان و پیگیران طرح سوال از رئیس جمهور غالب است، یعنی یک فرصت و بهانه ای پیداکرده اند که هجمه ای نسبت به دولت داشته باشند، حتما دولت قصور و تقصیرهایی در مساله اقتصادی دارد که باید پاسخگو و مسئولیت پذیر باشد.
کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اینکه طرح سوال از رئیس جمهور مشکلی را از مسائل اقتصادی حل نمی کتد، افرود: این اقدام مشکلاتی را از جمله تشدید اختلافات داخل کشور را اضافه می کند و در جمع به زیان مصالح و منافع عمومی مردم است.
فضائلی با تاکید بر اینکه طرح سوال از رئیس جمهور موجب خوشایند و شادمانی دشمنان انقلاب می شود، خاطرنشان کرد: این اقدام یک خوراک تبلیغاتی و رسانه ای خیلی خوبی را برای بیگانگان تهیه می کند.
منبع روزنامه شما
متضرر این سوال چه كسانی هستند؟
فضائلی با تاكید بر اینكه طرح سوال از رئیس جمهور موجب خوشایند و شادمانی دشمنان انقلاب می شود، خاطرنشان كرد: این اقدام یك خوراك تبلیغاتی و رسانه ای خیلی خوبی را برای بیگانگان تهیه می كند.
۱۳۹۱/۷/۲۵