لازم است از این موقعیّت مهم، برای ادای وظیفه‌ی دینی و تاریخی استفاده شود. ما در قبال امّت اسلامی، یک وظیفه‌ی دینی بزرگ داریم -همه‌ی ما؛ همه‌ی کسانی که جایگاهی در بخشی از دنیای اسلام دارند؛ شماها از این قبیل [هستید]، ما هم از این قبیل [هستیم]- همه‌ی ما وظیفه‌ی دینی داریم، یعنی اسلام و دین از ما مطالباتی دارند؛ اوّلاً آن را انجام بدهیم.. مقام معظم رهبری دردیدار با رئسای مجالس کشورهای اسلامی 26/10/96
سی ونهمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی فرارسید و چهلمین بهار آن درراه است ؛ جمهوری اسلامی ؛ نظامی کمیاب
در دنیا است زیراحکومت ارزشهای دینی است؛ اصرار بر تحقق عدالت اجتماعی داردچون حقیقت و هویت اوست. واگر دنبال عدالت اجتماعی نباشد، وجود ماانقلابش پوچ و بیهوده است و جمهوری اسلامی معنی ندارد. باید عدالت اجتماعی را تحقق ببخشیم؛ باید ارزشهای اسلامی را در جامعه پیاده کنیم؛ باید جامعه را، جامعه‌ی دینی و اسلامی کنیم.
مطالبه اول اسلام از مسئولان اجرای دین درجامعه است
ما امروز درفرآیند انقلاب اسلامی در مرحله‌ی دولت سازی اسلامی وجامعه سازی اسلامی قرار داریم؛ باید دولت اسلامی را ایجاد کنیم. باید روح زندگی علوی - یعنی عدالت، تقوا، پارسایی، پاکدامنی، بی پروایىِ در راه خدا و میل و شوق به مجاهدتِ در راه خدا - را در خودمان زنده کنیم؛ باید به سمت اینها برویم؛ این اساسِ کار ماست. در آن صورت کارآمدی جمهوری اسلامی هم مضاعف خواهد شد؛ چون به تعبیر مقام معظم رهبری ؛مشکل اساسی یی که ممکن است برای نظام اسلامی پیش بیاید، کارآمدی در نگاه جهانی است؛ بگویند آیا توانستند این کار را بکنند، توانستند آن کار را بکنند؟ اگر ما قدم‌به‌قدم تحول درونی خود را جدی بگیریم و پیش ببریم و پایبندی خود را به ارزشها و اصولِ خود عملاً نشان دهیم، کارایی و توفیقات ما هم بیشتر خواهد شد. البته دشمنان نمیخواهند؛ جنجال و هیاهو میکنند؛ اهمیتی هم ندارد.
بنابر این آنچه مسؤولان احتیاج دارند، این است که کارآمدی خود و نظام را افزایش دهند
. کارآمدی هم باید در جهت تحقق خواستها و اهداف اسلامی باشد؛ در جهت پیاده شدن و عینی شدن ارزشها در جامعه باشد. بخشهای فرهنگی و اقتصادی و سیاسی و امنیتی ما مسؤولند؛ همه مسؤولند. همه باید به مسؤولیت خودشان توجه داشته باشند و خود را در مقابل این مسؤولیتها پاسخگو بدانند؛ این وظیفه‌ی همه‌ی ماست. بدانیم که اگر ما به وظیفه‌ی خود عمل کردیم، با امکاناتی که بحمداللَّه خدای متعال بوفور در اختیار این کشور و این ملت قرار داده است، و با تجربه‌ی پیشرفتی که داریم، پیروزی جمهوری اسلامی و پیروزی حق بر باطل در این میدان قطعی است.
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار کارگزاران نظام 06/08/83
کارآمدی نظام با کارآمدی دستگاههای اجرایی تفاوت دارد
امروز ما در یک چالش عظیم قرار داریم با مراکز قدرتی که فکر آنها این است که اگر این نظام کارآمدی خود را به‌طور کامل اثبات کند، عرصه برای آنها تنگ خواهد شد؛ کمااین‌که همین الان هم آنها میبینند در مقابل نظام جمهوری اسلامی کم‌کاری کرده‌اند که نظام ما توانسته به پیشرفتهایی که همه اذعان دارند، نایل آید. البته به شما عرض بکنم؛ پیشرفتها در بخشهای مختلف، بیش از اینهاست.البته . در بخشهایی که خلأ وجود دارد، هرچه میتوانید، کمک کنید تا خلأ برطرف شود. اما کاری نکنید که مخالفان شما این تردید را دامن بزنند که آیا نظام اسلامی میتواند؟ آیا نظامی اسلامی توانسته؟ البته که میتواند؛ البته که توانسته! مدعی دستگاههای مختلف از لحاظ کارآمدی، خودِ بنده هستم. من دائماً نسبت به کارآمدی، از اینها سؤال و مطالبه میکنم؛ اما بنده اعتقادم این است که نظام اسلامی از همه‌ی دولتهایی که در دوران استعمار و دوران نزدیک به استعمار در کشور ما وجود داشته، قویتر عمل کرده است. بدون تردید نظام جمهوری اسلامی در همه‌ی بخشها قوی عمل کرده است. عناصر مؤمن و کارآمد در نظام وجود داشته‌اند؛ پشتوانه‌ی مردمی هم به آنها کمک کرده است. در بخشهایی ما با قدرت وارد میدان شده‌ایم که فکرش را نمیتوانستیم بکنیم. در همه‌ی بخشها این‌طور است. الان جای توضیح و بیان آمار نیست. البته اقتضای این دوره‌ی از نظام جمهوری اسلامی، اقتضای کار بیشتر، انقلابی‌تر، مؤمنانه‌تر و همه‌ی امکانات را بیش از این به میدان آوردن است؛ این را قبول داریم. البته کم‌کاری وجود دارد، اما ناکارآمدی وجود ندارد؛ بین اینها باید تفکیک قائل شد. ناکارآمدی نظام نیست؛ نظام اسلامی کارایی دارد.. کارآمدی نظام غیر از کارآمدی این دستگاه یا آن دستگاه است؛ نظام، نظام کارآمدی است. البته کارآمدی نظام، مجموعه‌ی عملکرد مثبت و منفی ای است که دستگاههای نظام دارند؛ اما این برآیند مثبت است.10/8/83
ضعف کارآمدی کارگزاران اجرائی موجب نارضایتی مردم شده
دشمن میخواهد باورها را تغییر بدهد؛ باور به اسلام را، باور به کارآمدی نظام اسلامی را، باور به کارآمدی را، باور به امکان تداوم نظام اسلامی را. 11/1/95
آیة‌الله امام خامنه‌ای با تحلیل جامعی از نظام مطلوب مردمسالار دینی و ذکر مزیتهای آن به نسبت دموکراسیهای غربی، در شهریور سال 1380 طی بیانات مبسوطی در جمع رئیس‌جمهوری و هیئت وزیران دیدگاههای خود را در مورد شاخصه‌های کارآمدی و ناکارآمدی نظام اسلامی و وظایف و ویژگیهای الزامی آن بیان نمودند.
ایشان دولت در نظام اسلامی را دولت کریمه دانسته و شرایط تحقق چنین دولتی را؛ عزت، سربلندی، اعتقاد راسخ به راه اسلام و انقلاب، نفوذناپذیری و پایداری، قدر دانستن متاع گرانقدر انقلاب، و بیان آرمانها و حرفهای نو برای جامعه بشری از جمله مردمسالاری دینی، اعلام داشته و با تأکید بر لزوم کارآمدی دولت تصریح کردند، فلسفه وجودی دولت در نظام اسلامی، تبدیل حرفهای خوب به اقدامات خوب و اعمال صالح است و برای تحقق این مهم باید دولت را دولت کار و عمل قرار داد. از نظر مقام رهبری، عوامل مؤثر در افزایش کارآمدی دولت به شرح زیر است:
1- مغتنم شمردن فرصتها و استفاده کامل از آنها توسط دولت؛
2- انتخاب عناصر کاردان و کارشناس به عنوان باورهای اجرایی وزیران؛
3- تحت نظر داشتن دائم مدیران و نظارت دقیق بر آنها؛
4- پیگیری مستمر و قاطعانه مسائل و بازرسی دقیق امور؛
5- تمرکز بر مسائل مهم و برنامه‌ریزی مؤلفه‌های مهمی مانند: ایجاد اشتغال و رفع بیکاری، نوسازی صنعت، پیوند دانشگاه و صنعت، و خودکفایی دولت در مواد غذایی اصلی از جمله گندم، برنج و روغن.
6- جلوگیری از طولانی شدن اجرای طرحها و تأکید بر ضرورت برنامه‌ریزی کاهش زمان اجرای آنها؛
7- اولویت کامل مسئله عدالت در همه سیاستگذاریها و برنامه‌ریزیها و اجرای پروژه‌ها؛
8- پرهیز مسئولان از اشرافی‌گری و ممانعت از تجمل‌گرایی آنان در راستای تحقق عدالت و نفی پیامدهای منفی این پدیده مذموم در فرهنگ عمومی؛
9- رعایت امانت و درستکاری توسط مسئولان و حفظ کامل و دقیق بیت‌المال و رعایت اولویتها در هزینه کردن اعتبارات به عنوان مصادیق امانتداری دولت و کارگزاران آن؛
10- مبارزه قاطع با مفاسد مالی و اقتصادی و هر نوع فساد و اسراف و تبعیض در دوایر مختلف و تحت هر نام و توجیه و ضرورت رعایت مفاد نامه 8 ماده‌ای به سران قوه در این باره؛
11- پرهیز تمامی دولتمردان و مسئولان کشور از گفتارها و کردارهای تشنج‌آفرین و موجد تهییج سیاسی؛
12- عدم تبدیل دولت و دستگاههای تابعه به مکان و فعالیت و تبلیغ احزاب و گروههای سیاسی و ممانعت از پرداختن وزراء به کارهای حزبی، نفی سیاسی‌بازی و تقویت کار سیاسی متدینانه؛
13- ضرورت هماهنگی و همنواختی بیشتر بین اجزای مختلف دولت و همچنین میان دولت و سایر دستگاهها؛
14- تقویت و استقرار معنویت و اخلاق و افزایش تدین مردم به عنوان مهم‌ترین وظیفه دولت؛
15- جلوگیری از شیوع فساد و مقابله با تظاهر به بی‌دینی و مظاهر فساد؛
16- نظارت بر عملکرد دستگاهها؛
17- ضرورت پاسخگو بودن دولت، به معنای داشتن استدلال قانع‌کننده و تفکر منطقی برای طرح و برنامه و اقدام توسط دولت.
متاسفانه دولتها ی تشکیل شده در جمهوری اسلامی هنوز با این شاخصها فاصله دارند ؛ لذا به کارآمدی نظام اسلامی درحل مشکلات مردم آسیب زده اند . وبعضا ساده اندیشان بجای اینکه ناکارآمدی را ازمجریان بدانند آنرا به اسلام و نظام نسبت میدهند.
به نظرات مقام معظم رهبری در باره این تفکیک توجه نمایید:
«حاکم اسلامی در قبال مسائل مهمّ جامعه، در مقابل فقر مردم، در مقابل تبعیض و شکافهای اجتماعی، در مقابل اخلاق و معنویت مردم، در قبال حفظ استقلال کشور و حفظ آزادی مردم - در آن حدودی که اسلام مقرّر کرده است - مسؤول است. اینها مسؤولیتهاست و چون اسلام این را خواسته و این به مردم تعلیم داده شده است و مردم ما به اسلام اعتقاد دارند، لذا توقّعشان از مسؤولان امر در کشور در هر رده‌ای این است که به این مسؤولیتها عمل کنند و آنچه را که به عنوان وظیفه بر عهده‌ی آنهاست، انجام دهند. کارآمدی حکومت به این معناست».13/12/81
«مشروعیت همه ما بسته به انجام وظیفه و کارآیی در انجام وظیفه است. بنده روی این اصرار و تکیه دارم که بر روی کارآییها و کارآمدی مسؤولان طبق همان ضوابطی که قوانین ما متخذ از شرع و قانون اساسی است، بایست تکیه شود. هرجا کارآمدی نباشد، مشروعیت از بین خواهد رفت».31/6/83
«علت اصلی همه‌ی فشارهای سیاسی و اقتصادی و حتی تهدیدهای نظامی، نگرانی دشمنان از عزم ملت ایران برای ادامه‌ی حرکت پرشتاب در مسیر آرمانها و ارزشهای انقلاب و تکیه بر اعتماد به نفس ملی است، زیرا روشن شدن کارآیی انقلاب اسلامی موجب به خطر افتادن موجودیت استکبار در میان کشورهای اسلامی خواهد شد»28/11/86
«آنچه که برای مردم در انتخابات و همه‌ی گزینشهای ملی و انتخاباتها مهم است، این است که سطح کارآمدی نظام روزبه روز ارتقا پیدا کند؛ این اساس مسأله است. اگر مردم دنبال رئیس جمهور یا دنبال نماینده ی مجلس می گردند یا دنبال دیگر کسانی هستند که می خواهند آنها را با انتخاب تعیین کنند، در پی آن هستند که انسانهای کارآمدی را بر اریکه ی مسؤولیت بنشانند تا آنها بتوانند سطح کارآمدی نظام را افزایش بدهند و مشکلات مادی و معنوی مردم را حل کنند؛ این خواست مردم است»24/8/83
«القاء ناکارآمدی نظام، متوجّه مسؤولین کشور است. در قوای مجریّه، قضاییّه، مقنّنه، در نیروهای مسلّح، نهادهای انقلابی و همه مؤسساتی که کاری از کشور را برعهده دارند، مدیران باید خود را برای مدیریت کارآمد و لایق، آماده و مجهّز کرده و برای مردم کار کنند. وقتی از نهضت خدمت‌رسانی حرف میزنم، به این جهت است. وقتی میگویم برای خدمت به مردم مسابقه بگذارید، به این دلیل است. تأکید من بر مبارزه با فساد هم به همین علّت است؛ زیرا اگر مدیری خدای نخواسته فاسد شد، دیگر نمیتواند به مردم خدمت کند و برای آنها مفید باشد. پس اوّل باید کارآمدی نظام را نشان داد»1/1/82
نظام اسلامی کارآمد است
توجه به مفهوم "کارآمدی " و مؤلّفههای آن و در نظر گرفتن دستاوردهای انقلاب اسلامی در زمینههای گوناگون، مبیّن کارآمدی، و موفقیت نسبی انقلاب اسلامی است که با اتّکا به خداوند و حمایتهای گسترده مردمی، توانسته شرایط و مراحل گوناگون جایگزینی، استقرار، تثبیت اولیه، گذار و ثبات را به خوبی پشت سر بگذارد که در مجموع، در میان تمامی انقلابهای جهان بینظیر است. در عین حال، چالشهای داخلی و خارجی انقلاب اسلامی نیز همواره آرمانها و دستاوردهای انقلاب را با مشکل روبه رو ساختهاند و برخی کاستیهای راهبردی یا ضعفهای مدیریتی موجب ایجاد ناهماهنگیهایی در تنظیم اهداف، نارساییهایی در تخصیص منابع و امکانات، اختلالاتی در روابط اجتماعی و به تبع آنها، نارضایتی در میان گروههایی از جامعه شدهاند که این امر مبیّن درصدی از ضعف و ناکارآمدی کارگزاران نظام جمهوری اسلامی میباشد. از اینرو، دستیابی به اهداف تعیین شده از سوی انقلاب و نظام جمهوری اسلامی و تحقق کامل آرمانهای آن نیازمند نقد واقعبینانه وضع موجود، علتیابی مشکلات و بررسی دلایل عدم تحقق برخی از اهداف و آرمانهای انقلاب با ارائه راهکارها و پیشنهادهای سازنده میباشد.
البته دشمن برخلاف بدیهیّات فوق؛ کار و تبلیغات میکند؛ گاهی علیه یک چیز واضح هم اقدام میکنند و کأنّه با خدعه و با فریب و با چشم‌بندی میخواهند ثابت کنند.که نا کارآمدی از نظام است نه دولت وکارگزاران آن؛ درحالیکه نظام اسلامی از روزی که متولّد شده تا امروز، دائم در معرض حملات سنگین بوده؛ حملات سنگین نظامی و تبلیغاتی و تحریم و امثال اینها و درعین‌حال، نظام اسلامی در این 39 سال رشد کرده؛ یعنی یک روز نبوده است که توقّف پیدا کند؛ از همه‌جهت رشد پیدا کرده، از همه‌جهت قدرت پیدا کرده و عظمت پیدا کرده.
رهبر انقلاب اسلامي با نادرست خواندن برخي سخنان که با اشاره به عملکرد بد يک وزارتخانه، نظام اسلامي را ناکارآمد مي خوانند، تاکيد کردند: بزرگترين دليل «کارآمدي نظام»، استمرار و بقاي آن است و اگر نظام اسلامي ناکارآمد بود، تاکنون بلعيده شده بود.
حضرت آيت الله خامنه اي، اعلام موضع صريح و قاطع نظام اسلامي در مقابل قدرت ها را حادثه اي بسيار مهم دانستند و تاکيد کردند: همين موضوع يکي از نشانه هاي آشکار کارآمدي نظام است.18/3/96
د شمن امروز نگاه میکند و میبیند آن نهال باریک و نازکی که اوّل انقلاب به‌وجود آمد، امروز به یک درخت تناور تبدیل شده که «تُؤتی اُکُلَها کُلَّ حینٍ بِاِذنِ رَبِّها»؛ این را دارند جلوی چشمشان میبینند. خب این [نظامی] که این‌قدر استعداد زنده ماندن، استعداد گسترش یافتن و استعداد قوی شدن در او هست، بعد از این هم همین‌جور قویتر خواهد شد، روزبه‌روز قویتر خواهد شد ؛ بنابر این ما میتوانیم پیش برویم. درعین‌حال، دشمن دارد روی باورهای جوانهای ما اثر میگذارد: «آقا چه فایده دارد، نمیشود، فایده‌ای ندارد». اینها آن میدانهایی است که جنگ روانی دشمن در این میدانها است.11/1/95
تحول دركارآمدی دولت؛نیازامروز نظام اسلامی
حمیدرضا ترقی
۱۳۹۶/۱۱/۹
