به گزارش نما، عبدالقدیر خان، عنوان "پدر بمب هسته‌ای پاکستان" را یدک می‌کشد و برای اینکه کشورش را در عرصه هسته‌ای همتراز هند هسته‌ای کرد، مورد ستایش قرار می‌گیرد اما او وارد جنجال انتقال غیر قانونی فناوری هسته‌ای به کشورهای دیگر شد.
این دانشمند هسته‌ای پاکستان پس از اذعان در سال ۲۰۰۴ به راه‌اندازی شبکه‌ای برای کمک به چند کشور، در اسلام‌آباد حبس خانگی شد. در سال ۲۰۰۶ او به سرطان پروستات مبتلا شد و تحت درمان قرار گرفت. در فوریه ۲۰۰۹ دادگاهی به حبس خانگی او پایان داد اما خان باید مقام‌ها را در جریان کوچکترین تحرکاتش قرار می‌داد.
عبدالقدیر خان در سال ۱۹۳۶ در بوپال هند، از یک خانواده پشتون‌تبار اردو زبان متولد شد و خانواده‌اش حین جنگ خونین ۱۹۴۷ به پاکستان مهاجرت کردند و او در سال ۱۹۶۰ موفق شد مدرک تحصیلی خود در رشته فیزیک گرایش فیزیک جامدات را کسب کند. او توانست در سال ۱۹۶۱ برای تحصیل در رشته مهندسی متالورژی به آلمان برود و در دانشگاه فنی برلین مشغول مطالعه و تحصیل شود اما در سال ۱۹۶۵ به دانشگاه دلفت هلند منتقل و مدرک کارشناسی ارشد مهندسی تکنولوژی را در سال ۱۹۶۷ دریافت نمود و برای تحصیلات دکتری به دانشگاه کاتولیک لوون بلژیک پیوست.
این فیزیکدان هسته‌ای و مهندس متالورژی ۸۲ ساله پاکستانی بنیانگذار برنامه غنی‌سازی اورانیوم کشورش محسوب می‌شود. یکی بزرگترین برنامه‌های او، برنامه غنی‌سازی اورانیوم برای پروژه ساخت بمب اتمی پاکستان بود. او اما به سرقت فناوری از هلند حین کار در کنسرسیوم مهندسی هسته‌ای انگلیس-هلند-آلمانی یورنکو و وارد کردن آن در سال ۱۹۷۶ به پاکستان متهم شد.
با پیشرفت فناوری هسته‌ای پاکستان، اسلام‌آباد در ۱۹۹۸ آزمایش هسته‌ای انجام داد که پاسخ آن تحریم‌ها بین‌المللی بود و اقتصاد آن به دردسر افتاد. دوران اوج خان در مارس ۲۰۰۱ رو به افول گذاشت؛ زمانی که پرویز مشرف، رئیس‌جمهوری وقت پاکستان تحت فشار آمریکا او را از ریاست لابراتوری تحقیقات کاهوتا برداشت و او را مشاور ویژه کرد. اما نهاد هسته‌ای پاکستان هرگز تصویر نمی‌کرد قهرمان ویژه آن هرگز تحت بازجویی قرار بگیرد. این اقدام به درخواست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام شد و اتهام او فروش اطلاعات هسته‌ای بود.
این فیزیکدان، دفاع اتمی را بهترین بازدارندگی می‌داند. پس از آنکه اسلام‌آباد در ۱۹۹۸ آزمایشاتی اتمی در پاسخ به آزمایش‌های هند داشت، خان گفت پاکستان هرگز نمی‌خواست تسلیحات هسته‌ای بسازد اما مجبور شد. او شش سال پیش در سال ۲۰۱۲ شانس خودش را با تاسیس حزب تحریک تحافظ پاکستان (جنبش حفظ پاکستان) در عرصه سیاسی آزمود و آرایی را بر پایه احترامی که هنوز در پاکستان برایش قائل هستند، به دست آورد. اما یکسال بعد که هیچکدام از ۱۱۱ نامزد آن نتوانستند در انتخابات پارلمانی کرسی به دست آوردند، حزب منحل شد.
او همچنین شش سال پیش با بیان اینکه فناوی هسته‌ای را در دوران نخست‌وزیری بی‌نظیر بوتو به دو کشور دیگر منتقل کرده است، جنجال به پا کرد. او نامی از آن دو کشور نبرد و نگفت که آیا بوتو به او مجوز چنین کاری داده بود یا خیر. با این حال، حزب بوتو تمامی ادعاها را "بی‌پایه و اساس" دانست. هیچکدام از این جنجال‌ها نتوانست از محبوبیت خان طی سال‌های گذشته بکاهد.
قهرمان پاكستان، تبهكار غرب شمرده می شود
عبدالقدیر خان، دانشمند اتمی پاكستان بابت تبدیل كشورش به اولین قدرت هسته‌ای اسلامی در جهان در وطنش مورد ستایش قرار گرفته اما از نظر غرب او "خائنی خطرناك" است.
۱۳۹۷/۴/۹
