خواب بی‌تعبیری به نام راه‌اندازی بورس نفت

به گزارش نما، "نفت خام را در بورس عرضه خواهیم کرد/ بخش‌خصوصی نفت بخرد و صادر کند". این موضوع را تازگی ها اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور اعلام کرده و گفته نفت خام ایران در بورس داخلی عرضه خواهد شد و بخش خصوصی، شفاف نفت بخرد صادر کند. ضمن این که به میزانی که نیاز داشته باشیم، بخش خصوصی در تناژهای مختلف وارد عرصه شده است.

در پی این اظهار نظر نیز مدیر عامل بورس انرژی اظهار داشت: تا به حال نفت خام در بورس انرژی عرضه نشده و فقط در مقطعی در سال 93 در حجم های بسیار کم برای پالایشگاه های کوچک(مینی ریفایندرها) داخل کشور که عددش بسیار کم بود صورت گرفته بود.

به گفته علی حسینی، روش کار تعیین قیمت نفت خام در بورس به این صورت است که براساس بازار جهانی، عرضه کننده نفت خام قیمت پایه را تعیین می کند، ولی قیمت نهایی براساس رقابتی که در بورس شکل می گیرد تعیین می شود. بنابراین پیش بینی می کنم عرضه نفت خام در بورس در ابتدا با حجم های محدود شروع شده و بعد از تجربه ساز و کارهای مختلف خریدار و فروشنده نیز وارد بازار می شوند.

به باور این مقام مسئول، فروش نفت خام در انحصار شرکت ملی نفت است و تمام خریداران حقوقی که تائیدیه های اول خود را از شرکت ملی نفت دریافت کنند و کد معاملاتی بگیرند می توانند وارد معاملات نفت خام شوند. تمام خریداران خارجی نیز باید مطابق رویه ذکر شده تائیدیه اولیه خود را از شرکت ملی نفت بگیرند و بعد از دریافت کد معاملاتی در خرید و فروش شرکت کنند.

مدیرعامل بورس انرژی خاطرنشان کرد: بورس این ظرفیت را دارد که نفت را عرضه کند و به این صورت راههای جدیدی برای عرضه نفت خام بدست بیاورد و امیدواریم دولت با عزم راسخ این اقدام را دنبال کند.

این اظهار امیدواری‌ و خوشبینی‌ها در خصوص راه‌اندازی بورس نفت در حالی توسط معاون اول رئیس جمهور مطرح می‌شود که عضو شورای عالی بورس معتقد است شرایط مناسبی برای راه‌اندازی بورس نفت برقرار نیست، چرا که بورس نفت و انرژی ماهیت بین المللی دارد و اصولا هم در بورس‌های کالایی مانند بورس نفت، بورس انرژی، فولاد، برق و ... مردم عادی نمی‌توانند ورود کنند. ضمن این که در این بازارهای سرمایه، معمولا کسانی درگیر می‌شوند که در این کسب‌وکارها حضور دارند و رقم‌های بالایی در دستشان است. همچنین مردم عادی شناختی از بورس‌های کالایی ندارند و بیشتر درگیر بورس اوراق بهادار می‌شوند و ما هم به مردم توصیه نمی‌کنیم که وارد بورس کالا و بورس انرژی شوند.

با باور عبده‌تبریزی بورس نفت را باید در یکی از مناطق آزاد با دسترسی به مقررات وسیع‌تر نسبت به مقررات جاری کشور راه‌اندازی کنیم و طبیعی است که بورس نفتی باید در شرایط اقتصادی و روابط بین المللی مناسب‌تر ایجاد شود.

عضو شورای عالی بورس همچنین با تاکید بر اینکه امروز بهترین زمان برای ایجاد بورس نفت نیست، گفته، به هر حال تشخیص دولت این است که شاید راه‌اندازی بورس نفت بتواند در فروش نفت کشورمان موثر باشد اما برای فروش نفت از طریق بازار سرمایه حداقل باید بازار منطقه‌ای برای آن ایجاد کنیم که عده‌ای از خارج از کشور بتوانند نفت ایران را خریداری کنند.