امیرعلی اسماعیلی- از قدیم گفتن «خنده بر هر درد بی‌درمان دواست» در روزگاری که خندیدن گوهر گرانبهایی است باید قدر کسانی که گل خنده روی لب دیگران می‌کارند را دانست، حال آن فرد راننده تاکسی باشد یا بقال محل! شاید هم آن فرد در یک برنامه با مخاطب میلیونی مشغول خنداندن مخاطبان رساننه ملی است. خنداندنی که کسی در آن مسخره نمی‌شود و سعی می‌شود انرژی‌های مثبت به سوی بیننده‌ها و مخاطبان خود ارسال کند.
«خندوانه» که اغلب آن را به عنوان برنامه رامبد جوان می‌شناسند - و شاید گفتن آن به گزاف نباشد که یک خندوانه است و یک رامبد جوان- یکی از برنامه‌های موفق تلویزیون در عرصه ایجاد نشاط در جامعه است. نشاطی که در شرایط فعلی نیاز مبرم جامعه به‌حساب می‌آید و این برنامه توانسته با جلب اعتماد مخاطبان تبدیل به برنامه‌ای شبانه در تلویزیون شود که مخاطبان بسیاری پای آن می‌نشینند. در این برنامه کسی را مورد تمسخر قرار نمی‌دهند و قومیتی هدف سخنان خنده‌دار آنها قرار نمی‌گیرد، حتی به بهانه نقد اجتماعی نیز شاهد استهزاء طبقه یا گروهی از اعضای جامعه نیستیم و این مهم‌ترین ویژگی برنامه طنز «خندوانه» است که این شب‌ها برای چند سال پیاپی از شبکه تلویزیونی «نسیم» به روی آنتن می‌رود و از قضا روز به روز بیشتر در میان مخاطبان با محبوبیت مواجه می‌شود و سنگ‌اندازی‌های عده‌ای که راضی به خندیدن مردم نیستند هم در ادامه مسیر آن خللی الیجاد نمی‌کند. اقبالی که مردمی بوده و توانسته نگاه‌های زیادی را به خود جلب کند.
حال این شب‌ها «خنداونه» با خنداندن مخاطبان و بینندگان خود در حال ترویج فرهنگ «خنده حلال» است و این مسئله قابل تامل بوده و می‌طلبد تا کارشناسان رسانه ملی نسبت به باز تولید برنامه‌هایی چون «خندوانه» در سایر حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی و اقتصادی نیز برنامه‌ریزی متناسب داشته باشند تا در هر زمینه‌ای روش صحیح به مخاطبان آموزش داده شود.
«خنده حلال» مولفه‌ای است که در جامعه اسلامی باید مورد توجه قرار گیرد و تا پیش از این در جامعه ما کمتر مورد توجه بوده و اینک شاهدیم که این فرهنگ از طریق «خندوانه» در حال تزریق به جامعه است و این جای تشکر و قدردانی دارد که رسانه ملی در این امر ورود مثبتی داشته است. خنده یکی از انواع نیازهای روح است و همانطور که بدن جسمانی نیاز به خوردن غذای پاکیزه دارد روح انسان نیز نیازمند تغذیه از غذای روحی طیب و طاهر است و خندیدن به مسائل روزمره بدون اشاره به فرد یا قومیتی از دسته «خنده حلال» به شمار می‌رود.
خندیدن به موضوعات بی‌اهمیت کار ویژه برنامه «خندوانه» است، موضوعاتی که شاید مردم در طول روز بی‌توجه از کنار آن عبور کنند ولی در خندوانه با استفاده از ظرفیت هنرمندانی که قرار است مخاطب را بخندانند، مردم به آنها می‌خندند. در این برنامه کمدین‌ها یا بهتر است فارسی را پاس بداریم و بگوییم خنداننده یا طنازها با استفاده از لحن، بدن و توانایی‌هایی که در آنها وجود دارد مسائل را برای بینندگان به گونه‌ای روایت می‌کنند که خنده‌دار به نظر می‌رسد و برای لحظاتی خنده بر لب‌های مخاطبان این برنامه می‌نشاند.
نکته‌ای که باید مورد توجه قرار بگیرد ضریب نفوذ رسانه ملی در امور اجتماعی و فرهنگی است و این بار نیز با خندوانه ثابت شد که اگر رسانه ملی به طرز صحیحی به یک مسئله ورود کند حتما تاثیر گذار خواهد بود و مخاطبان نسبت به آن واکنش مثبت نشان می‌دهند. پس خالی از وجه نیست که رسانه ملی در سایر شئون نیز با مطالعه و دقت اقدامی متناسب داشته باشد تا میدان عمل از دست رسانه ملی خارج نشود و مجبور به عملیات‌های ناگهانی نشود.
در این برنامه نوع نگاه به طنز و زاویه نگرش به این مقوله در حال تغییر است و در این برنامه شاهد آن هستیم که یک نگرش مثبت به مقوله خنداندن ایجاد شده است. در این برنامه نشان داده می‌شود که می‌توان خنداند بدون اینکه به کسی اشاره کرد و همچنین می‌توان خندید بدون اینکه کسی را آماج سخنان و تکه‌های بعضا توهین آمیز خود کنیم.
خندوانه و دست اندرکاران تولید این برنامه در واقع در حال ایجاد یک فرهنگ مثبت هستند. اقدامی که بسیار نیاز بوده و این بار این برنامه تلویزیونی به رقم خوردن آن کمک کرده است. فرهنگ «به هم نخندیم، با هم بخندیم» همان فرهنگ اخلاقی است که این برنامه در حال رقم زدن آن است و از این باب باید به تولیدکنندگان آن دست مریزاد گفت.
نگاهی به برنامه «خندوانه»
با هم بخندیم به جای به هم بخندیم
در این برنامه نوع نگاه به طنز و زاویه نگرش به این مقوله در حال تغییر است و در این برنامه شاهد آن هستیم كه یك نگرش مثبت به مقوله خنداندن ایجاد شده است. در این برنامه نشان داده می‌شود كه می‌توان خنداند بدون اینكه به كسی اشاره كرد و همچنین می‌توان خندید بدون اینكه كسی را آماج سخنان و تكه‌های بعضا توهین آمیز خود كنیم.
۱۳۹۷/۴/۲۱
