به گزارش نما به نقل از مهر، بارش باران و وقوع سیل در یکشنبه شب و صبح امروز، به راه‌های ارتباطی و محصولات کشاورزی سه شهرستان بجنورد، مانه و سملقان و گرمه در خراسان شمالی خسارت وارد کرد.
سیل شب گذشته و صبح امروز در حالی که خوشبختانه تلفات جانی به همراه نداشته است، به راه‌های روستایی و محصولات زراعی در 35 روستای این شهرستان‌ها خسارت وارد کرده و کارشناسان نیز مطابق معمول در پی برآورد خسارات وارده هستند.
در خراسان شمالی تقریبا همیشه به محض ورود سامانه‌های بارشی و یا به قول کارشناسان هواشناسی «تقویت زبانه پرفشار و عبور امواج ناپایدار از تراز میانی جو!»، هواشناسی و مدیریت بحران استان نسبت به جاری شدن سیل در مسیل‌ها و رودخانه‌های خراسان شمالی هشدار می‌دهند.
برای صدور این هشدارها نیز لازم نیست حتما بارندگی بسیار شدیدی در راه باشد بلکه مسئولان استانی با توجه به پیشینه اسفبار این استان در زمینه سیل، فورا هشدار می‌دهند و از مردم و خصوصا کشاورزان و دامداران می‌خواهند از قرار گرفتن در مسیل‌ها و مسیر رودخانه‌ها اجتناب کنند، حالا بماند اینکه بعضی اوقات حتی اگر در مرکز شهر بجنورد هم باشید احتمال دارد سیل شما را به کام مرگ بفرستد.
دیگر تقریبا برای مردم خراسان شمالی این موضوع که پس از بارش هر میزان باران، خبر جاری شدن سیل و وارد آمدن خسارات مالی و گاها جانی بشنوند، به امری عادی بدل شده است.
مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی می‌گوید: تنها در نیمه نخست سال جاری، حوادث غیرمترقبه بیش از 620 میلیارد ریال خسارت به بخش‌های مختلف خراسان شمالی وارد کرد و بدتر از آن پنج نفر از مردم این استان را نیز به کام مرگ کشاند.
سید علی میر کریمی با بیان اینکه این میزان خسارت از جاری شدن 9 مرحله سیل و وقوع یک زلزله خفیف در استان به بار آمده است، می‌افزاید: مهم‌ترین حادثه طبیعی خراسان شمالی سیل است و بیش از 90 درصد این خسارت نیز بر اثر جاری شدن سیل وارد شده است.
وی می‌گوید: اصلی‌ترین دلیل وارد آمدن این خسارات تبدیل مسیل‌های استان به اراضی کشاورزی در سال‌های گذشته و یا ساخت و سازهای مختلف است که سبب شده هم اکنون با جاری شدن کوچک‌ترین سیل دچار خسارات فراوانی شوند.
میرکریمی تصریح می‌کند: در کوتاه مدت احیای مسیل‌ها و مسیر رودخانه‌های استان مهم‌ترین اقدام برای پیشگیری از آسیب‌های سیل است، اما برای بلند مدت لازم است طرحی جامع از خطر پذیری استان در مقابل سیل تهیه شود وبا همکاری 14 کارگروه فعال در ستاد مدیریت بحران، در مورد جلوگیری از جاری شدن سیل در خراسان شمالی و یا کنترل سیل، به صورت ریشه‌ای اقدام شود.
وی اضافه می‌کند: حذف پوشش‌های گیاهی، تغییر پوشش گیاهی از درختان و مرتع به اراضی کشاورزی، بهره برداری برخی معادن شن و ماسه از مسیل‌ها، توسعه بدون مطالعه برخی روستاها در بستر رودخانه‌ها و دره‌ها و... از جمله دلایل جاری شدن زیاد سیل در خراسان شمالی است.
این مسئول در ادامه در مورد طرح جامع خطرپذیری خراسان شمالی در برابر سیل می‌گوید: مطلعات پایه‌ای این طرح با عاملیت آب منطقه‌ای خراسان شمالی برای دو شهر بجنورد و آشخانه که بیشترین آسیب پذیری در برابر سیل را دارند، انجام شده و اقدامات اجرایی آن نیز پس از تخصیص اعتبار آغاز خواهد شد.
وی با قبول اینکه اجرای این طرح زمان بر بوده و در طولانی مدت امکان پذیر است، می‌افزاید: بخش عظیمی از خسارات وارده در زمان جاری شدن سیل به علت عدم آموزش کافی افراد در برابر اینگونه حوادث است و با توجه به اینکه اجرای طرح جامع خطرپذیری استان نیز در کوتاه مدت قابل انجام نیست، لازم است هر کدام از دستگاه‌های متولی نسبت به آموزش مردم در زمینه مقابله با حوادث غیرمترقبه بیش از پیش فعالیت کنند.
بودجه 30 میلیارد ریالی اجرای طرح مهار سیل در خراسان شمالی
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی پیش از این گفته بود که برای اجرای طرح مهار سیل و رسوب در حوزه‌های آبخیزداری سدهای استان 31 میلیارد ریال اعتبار پیش بینی شده است.
موسی صابری اظهار کرده بود که رسوب گذاری در مخازن سدها یکی از مشکلات حادی محسوب می‌شود که از تخریب پوشش گیاهی و بهره برداری نادرست از اراضی طبیعی نشات می‌گیرد.
وی اجرای طرح‌های آبخیزداری را از شیوه‌های حفاظت آب و خاک، مهار و پخش سیلاب و جلوگیری از انتقال رسوب به مخازن سدها اعلام و افزوده بود: اداره کل منابع طبیعی استان با تامین اعتبار برای مهار سیل و جلوگیری از رسوب گذاری در سدها، عملیات مکانیکی ساخت سیل بند، بانکت بندی، گابیون بندی و چپربندی را در دستور کار قرار داده است.
مدیرکل منابع طبیعی خراسان شمالی بذرپاشی، کپه گذاری، حفاظت و قرق را از دیگر راه‌های بیولوژیکی برای مهار سیلات و جلوگیری از رسوب گذاری در مخزن سدها برشمرده بود.
به گفته وی تاکنون از پنج سد مخزنی فعال در خراسان شمالی، طرح‌های مهار سیل و جلوگیری از رسوب گذاری در 69 درصد از حوزه سد بیدواز اسفراین، 56 درصد از حوزه سد بارزوی شیروان و چهار درصد از سد شیرین دره مانه و سملقان انجام شده است.
مردمان را همه گر آب برد...
خوشبختانه سیل دیشب و امروز در خراسان شمالی خسارت جانی نداشته و با وجود اینکه باز هم خسارات فراوانی به ابنیه و اراضی کشاورزی استان وارد شده، جای شکرش باقی است که هنوز تعداد کشته شدگان سیل در خراسان شمالی در سال جاری از پنج نفر بیشتر نشده است.
این سیل که گذشت اما باز هم با کم‌ترین ابری شدن آسمان و کوچک‌ترین بارندگی تن مردم استان و خصوصا کشاورزان و دامداران می‌لرزد، باز هم مردمی که دانسته و ندانسته معاش خود را در مسیر سیل جستجو می‌کنند؛ از یک طرف منتظر روزهای ابری بوده و از طرف دیگر نیز نگران جاری شدن سیل در اراضی کشاورزی، تخریب راه‌ها و ابنیه روستایی و ... هستند.
بیمه محصولات کشاورزی و دام‌ها نیز آنگونه که مسئولین از کشاورزان می‌خواهند، آنقدرها راحت و بی دردسر نیست حالا بماند که در بسیاری از اوقات شرکت‌های بیمه به لطایف الحیل از پرداخت خسارت به بیمه شدگان خودداری می‌کنند و باقی قضایا که در این مقال مجال گفتن همه آن‌ها نیست.
هر چه هست با وجود تلاش‌های مسئولین در حوزه‌های مختلف، در پی جاری شدن پی در پی سیل‌های مخرب در خراسان شمالی، بسیاری از مردم این استان به این نتیجه رسیده‌اند که اقدامات انجام شده در زمینه سیل، تقریبا همواره نوشداروی پس از مرگ سهراب بوده و آنان باید سعی کنند خودشان بدون تکیه بر وعده و وعیدها، گلیم خود را از آب بیرون بکشند.
