به گزارش نما، همه ما از فواید کتاب و کتابخوانی آگاه هستیم، اما ممکن است در خواندن کتاب کوتاهی کنیم. سرانه مطالعه در کشور ما بسیار کم است و از همین رو بسیاری از اهالی کتاب روش‌ها و راهکار‌های مختلفی را برای آشتی افراد جامعه با کتابخوانی ارائه می‌دهند. یکی از روش‌هایی که برای توسعه کتابخوانی در جامعه صورت گرفت و تا حدودی نیز موفق بوده، انتشار کتاب‌های صوتی است.
اخبار فرهنگ و هنر - بسیاری از اهالی کتاب با رواج کتاب‌های صوتی در میان افراد جامعه موافق و آن را راهکاری مثبت می‌دانند، اما برخی افراد نیز نشر کتاب‌های صوتی را کاری مناسب دانسته، ولی با پیشرفت آن موافق نیستند؛ زیرا معتقدند این راهکار جایگزین کتاب‌های کاغذی خواهد شد و دیگر کمتر کسی به کتابفروشی‌ها سر خواهد زد. ممکن است در وهله نخست این افکار را درست بدانیم، ولی باید به کتاب‌های صوتی به عنوان مکمل کتاب‌های کاغذی نگاه کرد، زیرا کتاب‌های صوتی راهی برای توسعه و بالا بردن سرانه مطالعه در کشور هستند.
به کتابفروشی در خیابان انقلاب سری زدیم و از افرادی که در حال مطالعه و خرید کتاب بودند، سوالی مبنی بر اینکه آیا کتاب‌های صوتی جایگزین کتاب‌های کاغذی شده و کمتر کسی به سراغ مطالعه کتاب‌های کاغذی می‌رود, پرسیدیم.
نفر اول این پاسخ را به ما داد: من اینطور فکر نمی‌کنم. به نظر من کتاب‌های صوتی راهی برای مطالعه بیشتر افراد جامعه است و به ما کمک می‌کند تا بیشتر و بهتر مطالعه کنیم. شاید شخص زمانی برای مطالعه کتاب نداشته باشد، اما می‌تواند زمانی را برای گوش دادن به کتاب‌های صوتی اختصاص دهد. زمانی که در کتابفروشی‌ها قدم می‌زنم تا کتاب مورد علاقه خود را پیدا کنم، با قیمت بالای کتاب مواجه می‌شوم و همین سبب می‌شود تا از خرید آن صرف نظر کنم. سپس به سراغ سایت‌های کتاب‌های صوتی می‌روم تا فایل صوتی کتاب مورد نظر را پیدا کنم، اما در برخی مواقع فایل صوتی وجود ندارد و البته قیمت فایل‌های صوتی را نیز مقداری بالا برده اند، این موضوع زیاد خوب نیست؛ زیرا باز هم سبب صرف نظر از خرید می‌شود.
برای شخص دیگری نیز این سوال را مطرح کردیم و او گفت: من با انتشار کتاب‌های صوتی موافق نیستم، نمی‌گویم این کار درست نیست، اما کودکان ما را تنبل بار می‌آورد. در حال حاضر کودکان ما به دنبال راحت‌ترین راه‌ها برای انجام کارهایشان هستند، حال ما به عنوان والدین از آن‌ها توقع خواندن کتاب داریم و وقتی که آن‌ها سر باز می‌زنند، برایشان کتاب‌های صوتی تهیه می‌کنیم تا حداقل کتاب گوش کنند. درست است که این روش سبب می‌شود تا کودکان کتاب را گوش کنند، اما فکر می‌کنم سبب بی علاقه شدن افراد به کتاب‌های کاغذی می‌شود. ما در زمانی بزرگ شدیم که همه کتاب می‌خواندند و کودکان کتاب به یکدیگر قرض می‌دادند، متاسفانه بین کودکان امروزی سی دی‌های کارتون رواج بیشتری دارد که به نظر من هیچ کمکی به کودکان نمی‌کند.
نفر سوم هم این پاسخ را به ما داد: کتاب‌های صوتی از راهکار‌های بسیار خوب برای افرادی است که زمان مطالعه کتاب در طول روز را ندارند، اما بهتر است قبل از خواب حتماً مطالعه کتاب‌های کاغذی صورت بگیرد. من فکر نمی‌کنم که کتاب‌های صوتی و رواج آن‌ها سبب تعطیلی انتشاراتی‌ها شود بلکه فکر می‌کنم، به بهبود کار آن‌ها نیز کمک می‌کند، برای نمونه هنگامی که دو یا سه فایل کتاب صوتی را گوش می‌کنم ناخودآگاه به سمت مطالعه کتاب‌های کاغذی تشویق می‌شوم، زیرا بعد از مدتی گوش دادن به فایل‌های صوتی مرا خسته می‌کند و دوست دارم با تورق کتاب اشتیاق خود را برای مطالعه بازیابم.
با گفتگو با افرادی که اهل کتاب هستند دانستیم که کتاب‌های صوتی برای بهبود وضعیت کتابخوانی موثر بوده و به بالا بردن سرانه مطالعه در کشور نیز کمک می‌کند. در ادامه نظر یکی از نویسندگان مطرح در حوزه داستان نویسی را می‌خوانید:
[کتاب‌های صوتی راهکاری برای بالا بردن سرانه مطالعه/ آیا کتاب‌های صوتی کودکان ما را تنبل می‌کند؟]
هادی خورشاهیان نویسنده کتاب‌های کودک و بزرگسال درخصوص رواج کتاب‌های صوتی در میان افراد جامعه بیان کرد: من هنوز با کتاب‌های صوتی ارتباط برقرار نکردم؛ زیرا من کتاب‌ها را تورق کرده و می‌خوانم و تاکنون نیز شکل کاغذی کتاب‌ها را بیشتر می‌پسندیدم. اگر قرار است کتابی مانند کتاب زبان را بخوانم، قطعاً کتاب‌های صوتی کمک بسیاری به من می‌کند.
خورشاهیان با اشاره به اینکه من به تازگی کتاب‌های صوتی را گوش می‌دهم، گفت: من فایل صوتی کتاب‌های انگلیسی را استفاده کردم و بسیار هم راضی بودم. از طرفی این موضوع کاملا طبیعی است که در جهان چیزی جای خود را با چیز جدیدی که می‌آید، بدهد. برای نمونه پیش از این کتاب‌ها را به چاپخانه برده و هزاران کتاب از آن چاپ می‌کردند، اما حال چاپخانه‌های دیجیتال تعداد ۵۰ یا ۱۰۰ عدد کتاب را چاپ می‌کند. از نظر من رواج کتاب‌های صوتی سبب از بین رفتن انتشاراتی‌ها نمی‌شود، قطعا ناشران هم با سیستم روز پیش می‌روند و اصول جدیدی را به کار‌های خود اضافه می‌کنند، ولی هنوز هم حرف اول را کتاب‌های کاغذی می‌زند.
وی ادامه داد: برای نمونه کودکان ما هم فیلم تماشا می‌کنند و هم کتاب‌های کاغذی می‌خوانند. زمانی که شخصی بالغ و تحصیل کرده کتاب‌های صوتی را گوش می‌دهد، کلمات آن را در ذهنش تصور می‌کند و ناخودآگاه شکل نوشتاری کلمات در ذهن جا می‌گیرد. حال شخصی که با نوشتن کلمات آشنا نیست، وقتی به کلمه‌ای همچون مستاصل برمی خورد، طرز نوشتاری آن را نمی‌داند. به نظر من کتاب‌های صوتی برای کودکان ما که هنوز به خواندن و نوشتن مسلط نیستند، این معایب را دارد.
درباره مزایا و معایب كتاب‌های صوتی چه می دانید؟
كتاب‌های صوتی از راهكار‌های مطالعه بوده و كمك بسیاری به بالا بردن دانش افراد می‌كند، اما باید دید این روش تا چه اندازه موثر است.
۱۳۹۸/۷/۲۹
