بازرگان، بریده از قدرت یا بریده از امام و امت؟!

به گزارش نما پایان دی ماه، سالگرد درگذشت مهدی بازرگان، مؤسس نهضت آزادی است. روزنامه‌های اصلاح‌طلب به مناسب این روز مطالبی درباره او نوشته‌اند. روزنامه شرق در شماره یک‌شنبه ۲۹ دی ماه در قالب انعکاس مراسم سالگرد او که پنج‌شنبه برگزار شده، از تیتر «سربلند از آزمون قدرت» استفاده کرده است.

این تیتر ظاهراً از عنوان سخنرانی سارا شریعتی در مراسم بزرگداشت بازرگان در روز پنج‌شنبه استخراج شده است: «بازرگان، یک قرن روشنفکری دینی در ایران و در آزمون قدرت» سخنانی که به ابعاد غیرسیاسی شخصیت بازرگان می‌پردازد.

بازرگان البته از قدرت کناره گرفت، اما عملاً دیگر راهی هم به قدرت نداشت. سیاست‌های او با دولت اسلامی که خواست مردم و امام بود، همخوانی نداشت. استعفای او استعفای دوری گزیدن از مقام نبود، استعفای اعتراض بود به تسخیر لانه جاسوسی و بالا گرفتن تنش‌ها با امریکا.

از طرفی بازرگان، راه خود را در اندیشه از امام خمینی جدا بود، در عمل هم از امام جدا کرد. جدایی از امامی که مردم هم با او بودند، نامش هر چه باشد، سربلندی در آزمون قدرت نیست. اگر این سربلندی است، مدعیان اصلاح‌طلب خط امام هم تکلیف خود را با امام و آزمون قدرت روشن کنند!

روزنامه سازندگی هم تمام صفحه یک خود را به تصویر مهدی بازرگان اختصاص داده است. مطلب مورد نظر را هم فردی نوشته که نام او با انکار ولایت و امامت امام علی علیه‌السلام گره خورده است. سید علی اصغر غروی، از اعضای شورای مرکزی نهضت آزادی و فردی که شش سال پیش در روزنامه بهار، یک روز قبل از عید بزرگ غدیر، سرمقاله نوشت و به انکار ولایت و رهبری واگذار شده به امام علی علیه‌السلام توسط پیامبر پرداخت و ایشان را صرفاً الگوی ایمانی برای مسلمانان دانست! روزنامه بهار در اولین شماره خود بعد از تعطیلی عید غدیر، از این متن اعلام برائت کرده و انتشار آن را حاصل یک اشتباه دانست. حالا شش سال بعد، روزنامه سازندگی، ارگان رسمی حزب کارگزاران، نویسنده‌ای خوشنام‌تر از صاحب آن متن اشتباهی نیافته تا در مدح بازرگان بنویسد! غروی، اما صادقانه از مخالفت بازرگان با تداوم انقلاب می‌نویسد: «مهندس بازرگان به هیچ روی معتقد به تداوم انقلاب نبود و ادامه آن را مخرب و ناسازگار با اصلاح می‌دانست و نیز مغایر با قوانین حاکم بر نظام هستی، چرا که اساساً کمال‌یافتگی و رشد و توسعه در این نظام، تدریجاً و به آهستگی صورت می‌پذیرد... اولین جمله بازرگان بعد از قبول نخست‌وزیری این بود که اکنون انقلاب به پایان رسیده، بروید در خانه‌های‌تان تا ما مشغول ساختن کشور شویم!» غروی البته چشم‌انداز آینده را امیدوارانه! گذر از این انقلاب می‌داند: «مهندس بازرگان بسیار کوشید که این قاعده لایتغیر هستی را قابل‌فهم برای همگان سازد. ولی متأسفانه در زمان حیات خود، توفیقی بر این امر نیافت. اما از این مسئله نه غافل بود و نه مأیوس، که سرانجام ملت ایران به اساسی‌ترین مطلوب خود که دستیابی به آزادی است، خواهد رسید».

روزنامه اعتماد هم عکس و تیتر یک خود را به بازرگان اختصاص داده است. در مورد بازرگان و نهضت آزادی، اما کلام امام خمینی کفایت می‌کند. ایشان بهمن ۱۳۶۶ و در پاسخ نامه محتشمی پور وزیر کشور وقت درباره نهضت آزادی تصریح فرمودند: «پرونده و عملکرد این نهضت در دولت موقت اول انقلاب شهادت می‌دهد که نهضت به اصطلاح آزادی طرفدار جدی وابستگی کشور ایران به امریکا است و در این باره از هیچ کوششی فروگذار نکرده است... که اگر خدای متعال عنایت نفرموده بود و مدتی در حکومت موقت باقی مانده بودند، ملت‌های مظلوم به ویژه ملت عزیز ما اکنون در زیر چنگال امریکا و مستشاران او دست و پا می‌زدند و اسلام عزیز چنان سیلی از این ستمکاران می‌خورد که قرن‌ها سر بلند نمی‌کرد و به حسب امور بسیار دیگر، نهضت به اصطلاح آزادی صلاحیت‏‎ ‎‏برای هیچ امری از امور دولتی یا قانونگذاری یا قضایی را ندارند؛ و ضرر آنها، به اعتبار‏‎ ‎‏آنکه متظاهر به اسلام هستند و با این حربه جوانان عزیز ما را منحرف خواهند کرد و نیز با‏‎ ‎‏دخالت بی‌مورد در تفسیر قرآن کریم و احادیث شریفه و تأویل‌های جاهلانه موجب فساد‏‎ ‎‏عظیم ممکن است بشوند، از ضرر گروهک‌های دیگر، حتی منافقین این فرزندان عزیز‏‎ ‎‏مهندس بازرگان، بیشتر و بالاتر است. ‏»
منبع: روزنامه جوان