تا الان اینستكس برای ایران مُرده بوده؛ گام ششم تهران چیست؟

به گزارش نما، شبکه «المیادین» دوشنبه‌شب در ویژه‌برنامه‌ای با موضوع انتخابات مجلس شورای اسلامی و سالروز پیروزی انقلاب اسلامی، میزبان «حسین رویوران» و «محلم ریا» مدیر دفتر المیادین در تهران بود.

اخبار سیاسی- در این ویژه برنامه به موضوعات مختلفی از جمله سفر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران، تحولات سوریه و نقش ایران، حضور مردم در انتخابات مجلس شورای اسلامی پرداخته شد.

- در سفر بورل، تعهدات اروپا به ایران باید بررسی شود

رویوران در خصوص سفر «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران توضیح داد که اروپا تهدید کرده که مکانیزم ماشه را فعال می‌کند و ایران هم گفته اگر تعهدی از طرف مقابل نبیند از پیمان منع گسترش جنگ‌افزارهای اتمی (ان.پی.تی) خارج می‌شود. تعهد باید دو طرفه باشد. اروپا دنبال این است که توافق را به برنامه سابق خودش بازگرداند. آنچه باید در سفر بورل باید بحث شود، باید مسئله تعهد اروپا باشد چرا که شانزده گزارش آژانس تأکید کرده که ایران به تعهدات خودش عمل کرده و اروپاست که باید درباره تعهد خود صحبت کند.

- تا الان اینستکس برای ایران «مُرده» بوده است

ملحم ریا نیز در خصوص رویکرد ایران بعد از هشدار اروپایی‌ها گفت، باید اشاره کرد که از حیث فنی، ایران با گام پنجم که یک ماه پیش اعلام کرد همه محدودیت‌های فنی را برداشت و دیگر هیچ قید فنی برای خود باقی نگذاشته است. گام ششم پس دیگر نمی‌تواند فنی باشد شاید گام‌های دیگری باشد مثل بازنگری در همکاری با آژانس یا خروج از ان پی تی. عوامل متعددی میتواند تعین کننده باشد مثل مذاکره با اروپا آیا اروپا می‌تواند تضمینی در این خصوص بدهد؟ عامل دوم تعیین کننده درباره مکانیزم اینستکس است که تا الان برای ایران مرده محسوب میشود که به دلیل ناتوانی اروپا با فشارهای آمریکا به این شکل رسیده است. دو موضوع فروش نفت و حواله‌های بانکی دو موضوع مهم برای ایران است که اروپا برای پاسخ به این دو نکته ناتوان بوده است. ایران دنبال گام‌های عملی از اروپاست.

- سوریه؛ احتمال تقابل نظامی مستقیم با ترکیه هست

رویوران در پاسخ به این سوال که ترکیه ظاهرا از اجرای توافق آستانه دارد شانه خالی می‌کند و واکنش ایران و سوریه و روسیه به این اقدام چه خواهد بود گفت:‌ قطعا ایران و روسیه از سوریه حمایت می‌کنند. ترکیه به تعهدش برای مهار گروه‌های مسلح عمل نکرده است. آنچه باید انجام می‌داده، عملی نکرده است. ترکیه نیروهایی به سوریه فرستاده و تحرکاتش اصلا منضبط نیست و در نهایت مجبور است با ایران و روسیه هماهنگ کند. ترکیه ممکن است با واکنشی روبه‌رو شود که آنکارا را به عقب‌نشینی وادار کند. المیادین پرسید که ممکن است تقابل نظامی به وجود آید؟ و رویوران گفت بعید نیست. این گزینه مطرح است و نشانه‌ها اینطور به نظر می‌رسد و قطعا روسیه و ایران در این مسیر،‌ از روسیه حمایت خواهند کرد.

- ۴۱ سال بعد پیروزی انقلاب و شعار میلیون‌ها ایرانی علیه آمریکا

در بخشی دیگر، ملحم ریا در پاسخ به سوال مجری برنامه درخصوص تداوم گرایش ضدآمریکایی مردم ایران گفت، شما اگر به ابتدای انقلاب ایران نگاه کنید، امام خمینی همیشه یکی از انتقاداتی که از شاه می‌کرد، تبعیت ایران از آمریکا بود. روابط این دو کشور برابر نبود بلکه رابطه دنباله‌روی بود. امروز شما در تشییع سردار قاسم سلیمانی و همراهانش دیدید که چه جمعیتی به خیابان آمد. فقط در شهر تهران گفته شد هفت میلیون به خیابان آمدند و طبق آماری که سپاه منتشر کرد، در کل کشور حدود 27 میلیون برای تشییع به خیابان آمدند و همه شعار ضدآمریکایی سر می‌دادند و نه تنها خواستار انتقام شدند بلکه بر انتقام سریع از آمریکا تأکید کردند. این عدد خیلی رقم بزرگی است که ایران چهل و یک سال بعد از انقلاب شاهد بود که علیه آمریکا شعار دادند.

- معامله قرن، مقدمه بسیج افکار عمومی علیه آمریکا

رویوران در پاسخ به سوالی درباره نحوه مقابله با طرح معامله قرن برای فلسطین گفت، نقش مردم مهم است. در همین چارچوب، تکیه ایران بر مردم است و مردم هم قطعا در کنار فلسطین می‌ایستند. متحدان آمریکا در منطقه مثل عربستان به عکس این سیاست،‌ از حضور مردمی هراس دارند و نمی‌گذارد که نظر مردم این کشور درباره فلسطین مطرح شود. عربستان برای نشست فوق‌العاده وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی به هیأت ایرانی که دارای صدای رسایی در حمایت از فلسطین است روادید نداد و اجازه صحبت به نماینده ایران نداد این امر حمایت مستقیم ازرژیم صهیونیستی بود.

رویوران افزود: اقدام آمریکا در قبول روایت اسرائیلی در مسئله فلسطین ثابت می‌کند که ممکن نیست آمریکا نقش میانجی را ایفا کند بلکه حامی اصلی رژیم صهیونیستی. این طرح کاملا اسرائیلی است که قبلا نتانیاهو آن را در سالهای ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ مطرح کرده بود. در جهان اسلام این اتفاق نظر را به وجود خواهد آورد که آمریکا فقط حامی اسرائیل است و موضوع منحصر به منطقه نیست. در اندونزی و مالزی هم ما شاهد اعتراض به این طرح بودیم. این طرح آمریکا شرایط را برای بسیج افکار عمومی علیه اسرائیل و آمریکا فراهم می‌کند.

- همه جریان‌ها در ایران بر مشارکت پرشور در انتخابات تأکید دارند

ملحم ریا در بخشی دیگر در خصوص میزان حضور مردم در انتخابات مجلس با وجود انتقاداتی در ایران و حتی انتقاد به شورای نگهبان، گفت:‌ شکی نیست که یک نکته هست که دو جریان اصولگرا و اصلاح‌طلب بر آن تأکید و اتفاق نظر دارند - همچنانکه تعدادی از اصلاح‌طلبان رد صلاحیت شده‌اند شماری از اصولگرایان هم رد صلاحیت شده‌اند- هر دو جریان بر لزوم حضور گسترده مردمی تأکید می‌کنند. برخی سران اصلاحطلب و حتی رئیس جمهور با صدای بلند خواستار بازنگری در تایید صلاحیت برخی نامزدان می‌شوند، هدفشان مشارکت وسیع مردمی است. از نظر حکومت ایران، رقابت باید بین همه جریان‌ها باشد نه فقط دریک جریان. برای همین در اولین مرحله اعتراض به شورای نگهبان حدود دو هزار نفر تأیید صلاحیت شده‌اند و انتظار می‌رود که در مرحله دوم هم شماری دیگر تأیید شوند. حکومت ایران انتخابات را همه‌پرسی جدیدی برای مشروعیت خود می‌داند و همچنین پیامی برای آمریکا و دشمنان ایران می‌داند که این نظام منسجم و متکی به مردم است و طرح‌های تفرقه‌انگیز آمریکا نمی‌تواند موفق شود.

رویوران در ادامه این بحث گفت،‌ نظام سیاسی ایران متکی بر دو رکن است؛ اول مشارکت مردم و دوم وجود اسلام. در این نظام حضور مردم واجب است. هیچ انتخاباتی در ایران کمتر از پنجاه درصد مشارکت نداشته است. در اروپا مشارکت بین بیست تا سی یا سی تا چهل است. در ایران رقابت انتخاباتی تحت سقف نظام است. بنابراین مشارکت مردمی برای ایران بسیار بسیار مهم است.