به گزارش نما ،امروز چهارشنبه ۱۶ بهمن ماه، با آغاز فرآیند ثبت نام داوطلبان در کنکور سراسری سال ۹۹ در سایت سازمان سنجش آموزش کشور، این آزمون ۵۰ ساله می‌شود؛ ماراتنی پیر و نفس گیر که خاطرات تلخ و شیرین زیادی را تاکنون برای ایرانیان به همراه داشته است.
کنکور را با حسین توکلی می‌شناسیم. «پدر کنکوری‌ها»، که حالا با ۷۲ سال سن در کسوت مشاور عالی سازمان سنجش آموزش کشور هنوز هم فرآیندهای این ماراتن را با داوطلبان در میان می‌گذارد. مردی که از ۲۰ سالگی همراه و همگام با متقاضیان ورود به مقاطع تحصیلات تکمیلی از لحظه ثبت نام تا اعلام نتایج کنار رسانه‌ها و داوطلبان این ماراتن، قرار داشته و دارد.
ورق این کتاب کهن ۵۰ ساله را به عقب برمی‌گردانیم و سری به روزهایی می‌زنیم که دانشگاه‌ها از برگزاری آزمون‌های مجزا منع شدند و آزمون سراسری بر عهده جایی به نام «مرکز آزمون شناسی» گذاشته شد.
حسین توکلی در گفت‌وگویی از آن روزها برایمان می‌گوید.
آقای دکتر توکلی! جنابعالی در این ۵۰ سال کنار کنکور و کنکوری‌ها حضور داشتید؛ از برگزاری نخستین کنکور برایمان بگویید.
نخستین کنکور سراسری ایران در سال ۱۳۴۸ با ۴۷ هزار و ۷۷۳ داوطلب برگزار شد. در این کنکور فقط ۱۲ دانشگاه آمادگی پذیرش دانشجو داشتند اما از سال ۴۹ به بعد دانشگاه‌های دیگری به مرکز آزمون شناسی اعتماد و دانشجوی خود را از این آزمون جذب کردند. ۱۱ کنکور قبل از انقلاب فرهنگی و با احتساب کنکور سراسری سال آینده، ۳۹ کنکور هم بعد از انقلاب فرهنگی برگزار کردیم. البته در سال‌های ۵۹ و ۶۰ به علت تعطیلی دانشگاه ها، آزمونی در کشور برگزار نشد.
قبل از سال ۴۸ پذیرش دانشجو به چه شکل انجام می‌شد؟
قبل از سال ۴۸ دانشگاه‌ها به طور مستقیم با دریافت مجوز از وزارت فرهنگ و آموزش عالی وقت کنکور برگزار می‌کردند؛ حتی دانشکده‌ها و گروه‌های آموزشی هم اطلاعیه پذیرش دانشجو می‌دادند و برای داوطلبان آزمونی برگزار می‌شد. مشکل اینجا بود اگر فردی متقاضی ۲ یا چند دانشگاه می‌شد باید به همه شهرها سفر می‌کرد و امتحان می‌داد. این موضوع نه تنها منجر به افزایش بار سنگین مالی برای داوطلب و خانواده‌ها می‌شد بلکه لطمات روحی و روانی به متقاضیان وارد می‌کرد و حتی فسادهایی به دنبال داشت؛ تا اینکه ساماندهی به این شیوه پذیرش بالاخره منجر به تاسیس مرکز آزمون شناسی و برگزاری نخستین کنکور در سال ۴۸ شد.
شما چه سالی وارد این مرکز شدید؟
سالی که وارد سازمان شدم جوانی حدود ۲۰ ساله بودم و به جز سه یا چهار کنکوری که خارج از کشور بودم، تاکنون در تمام آزمون‌های سراسری حضور داشتم.
چرا نام مرکز آزمون شناسی تغییر کرد؟
توکلی: شورای گسترش وزارت علوم در سال ۵۴ تشخیص داد که تشکیلات مرکز آزمون شناسی پاسخگوی متقاضیان کنکور نبود و از آن سال نام مرکز آزمون شناسی به سازمان سنجش آموزش کشور تغییر یافت. قبل از سال ۵۴ مرکز آزمون شناسی فقط وظیفه برگزاری آزمون را بر عهده داشت و این دانشگاه‌ها بودند که داوطلبان را گزینش می‌کردند. اما از سال ۵۵ به بعد برگزاری آزمون، پذیرش و گزینش دانشجو هم به سازمان سنجش آموزش کشور واگذار شد. از دیگر دلایل تغییر نام مرکز آزمون شناسی، ازدیاد جمعیت و گرایش به تحصیلات عالی تخصصی همچنین گسترش کمی و کیفی دانشگاه‌ها و تعداد دانشجو بود.
به دلایلی که هنوز نمی‌دانیم، سازمان سنجش بعد از انقلاب فرهنگی منحل و اداره کل گزینش دانشجو زیرنظر معاونت دانشجویی وزارت علوم، جایگزین این سازمان شد اما بعد از پنج دوره برگزاری آزمون، باز هم سازمان سنجش آموزش کشور به علت استقبال داوطلبان از کنکور روی کارآمد و مجوز فعالیت آن از سازمان امور اداری استخدامی دریافت شد.
پرداوطلب‌ترین سال کنکور چه زمانی بود؟
توکلی: سال ۸۱ در کنکور سراسری یک میلیون و ۸۵۰ هزار داوطلب برای ۲۰۰ هزار ظرفیت محدود دانشگاه‌ها به رقابت پرداختند که پرداوطلب‌ترین سال کنکور در این ۵۰ سال بود.
سازمان سنجش تاکنون چند رئیس به خود دیده است؟
توکلی: با احتساب دکتر ابراهیم خدایی که هم اکنون رئیس این سازمان است، ۱۶ نفر ریاست این سازمان را برعهده داشتند و من با حداقل ۱۴ نفر از آنها کار کردم.
منبع: اقتصادآنلاین
