به گزارش نما، سید مرتضی آوینی در شهریور ۱۳۲۶ در شهر ری به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در شهر‌های زنجان، کرمان و تهران به پایان رساند. او از کودکی با هنر انس داشت. شعر می‌سرود، داستان و مقاله می‌نوشت و نقاشی می‌کرد.
اخبار فرهنگ و هنر - به گفته بسیاری از آشنایان و نزدیکان، آوینی در جوانی متحوّل شد و زندگی او در آغاز دهه ۱۳۴۰ با سال‌های انقلاب فرق بسیار داشت.
به گفته همسرش، چند سال از انقلاب گذشته بود که مرتضی سیگارش را ترک کرد. دلیلی که برای این کار ذکر کرد این بود که آقا امام زمان (عج) در همه حال ناظر بر اعمال و رفتار ما هستند؛ در این صورت من چطور می‌توانم در حضور ایشان سیگار بکشم؟ این‌گونه بود که دیگر هرگز لب به سیگار نزد.
پس از انقلاب
شهید آوینی معماری را با علاقه زیاد یاد گرفت، ولی بعد از پیروزی انقلاب بنا به ضرورت‌ها آن را کنار گذاشت و به فیلمسازی پرداخت.
از اولین کارهای او در گروه جهاد می‌توان به مجموعه شش‌روز در ترکمن صحرا، سیل خوزستان و مجموعه مستند خان گزیده‌ها اشاره کرد. گروه جهاد اولین گروهی بود که بلافاصله بعد از شروع جنگ به جبهه رفت. دو نفر از اعضای گروه در همان روز‌های اول جنگ در قصر شیرین اسیر شدند و نفر سوم، در حالی‌که تیر به شانه‌اش خورده بود، از حلقه محاصره گریخت. پس از یک هفته که خرمشهر سقوط کرد و گروه که تازه توانسته بود شکل دوباره به خود بگیرد، راهی منطقه شد. آن‌ها در جستجوی حقیقت ماجرا به خرمشهر و آبادان رفتند که سخت در محاصره بود. تولید مجموعه حقیقت این‌گونه آغاز شد.
کار گروه جهاد در جبهه‌ها ادامه یافت. عملیات والفجر هشت که شروع شد، گروه دیگر منسجم و منظم شده بود. همین شد که مجموعه تلویزیونی روایت فتح در همان حال و هوا شکل گرفت و تا آخر جنگ هم ادامه پیدا کرد. آوینی خود گفته است «انگیزش درونی هنرمندانی که در واحد تلویزیونی جهاد سازندگی گرد آمده بودند، آن‌ها را به جبهه‌های دفاع مقدس می‌کشاند، نه وظایف و تعهدات اداری.»
با پایان جنگ و در فاصله سال‌های پایان جنگ و تأسیس موسسه روایت فتح، آوینی نوعی فعالیت هنری- مطبوعاتی را تجربه کرد. او در این دوره به سینما، هنر، فرهنگ واحد جهانی و مواجهه آن با مسائل مختلف فکر می‌کرد. حاصل همه آن فکر کردن‌ها، تحقیق‌ها و مباحثات، نوشته‌هایی است که از او به جا مانده است. تأملاتی در ماهیت سینما که به چاپ رسید و بعد مقالاتی با عناوین جذابیت در سینما، آینه جادو، قاب تصویر، زبان سینما و… از فروردین سال ۱۳۶۸ در ماهنامه سوره منتشر شد. مجموعه این مقالات در کتاب آینه جادو که جلد اول از مجموعه مقالات و نقد‌های سینمایی اوست، جمع‌آوری شده است.
اواخر سال ۱۳۷۰ موسسه فرهنگی روایت فتح به دستور مقام معظم رهبری تأسیس شد تا به کار فیلمسازی مستند و سینمایی درباره دفاع مقدس بپردازد و تهیه مجموعه روایت فتح را که بعد از پذیرش قطع‌نامه رها شده بود، ادامه دهد. شهید آوینی و بقیه گروه، سفر به مناطق جنگی را از سر گرفتند و طی مدتی کم‌تر از یک سال، کار تهیه شش برنامه از مجموعه ده قسمتی شهری در آسمان را به پایان رساندند و مقدمات تهیه مجموعه‌های دیگری را درباره آبادان، سوسنگرد، هویزه و فکه تدارک دیدند. اگرچه مقارن با همین زمان، فعالیت‌های مطبوعاتی آوینی نیز ادامه داشت.
سرانجام سید مرتضی آوینی روز بیستم فروردین ۱۳۷۲ در منطقه فکه در حال بررسی لوکیشن فیلم مستند شهری در آسمان به همراه محمدسعید یزدان پرست با مین برخورد کرد و بر اثر اصابت ترکش مین باقی‌مانده از جنگ تحمیلی به شهادت رسید.
رضا عابدینی طراح نامواره روایت فتح
رضا عابدینی متولد سال ۱۳۴۶ در تهران، طراح و گرافیست معروف ایرانی است. اوفارغ‌التحصیل رشته طراحی گرافیک از هنرستان هنر‌های تجسمی پسران تهران و لیسانس نقاشی از دانشگاه هنر تهران است و کار حرفه‌ای گرافیک را از سال ۱۳۶۸ با سفارش‌هایی کوچک از بنیاد سینمایی فارابی شروع کرد.
در ۲۵ سالگی اولین سفارش عمده کاری خودش که طراحی پوستر‌های یازدهمین جشنواره فجر بود را دریافت کرد. رضا عابدینی دبیر سرویس تجسمی ماهنامه هنری، ادبی و فرهنگی سوره هم بود. وی لوگوی برنامه «روایت فتح» را طراحی کرده که بعد‌ها برای لوگوی این بنیاد هم استفاده شد.
شهید مرتضی آوینی به رضا عابدینی گفته بود: «تو یک گرافیست حرفه‌ای هستی و هنر‌های تکنولوژیک مثل مَرکبی هستند که تو تا مهارت سواری گرفتن از آن را پیدا نکنی، امکان ندارد بتوانی بروی آنجا که دلت می خواهد.»
رضا عابدینی در جایی درباره تأثیر مرتضی آوینی بر کارهایش گفت: «درک و تلقی متفاوت شهید آوینی از تمام هنر‌های تکنولوژیک، چیزی بود که بر کارهای عملی هنری و گرافیکی من اثر گذاشت.»
نیم نگاهی به زندگی شهید آوینی به ماسبت سالروز شهادت ایشان
بیستم فروردین سالروز شهادت سید شهیدان اهل قلم سید مرتضی آوینی است.
۱۳۹۹/۱/۲۰
