به گزارش نما ،مجمع عمومی صندوق ذخیره فرهنگیان با حضور اعضای هیئت امنای این موسسه و هیئت مدیره آن اخیراً در محل وزارت آموزش و پرورش برگزار شد. آنچه از اخبار این مجمع به گوش می‌رسید، رضایت عمومی هیئت امنای صندوق از عملکرد سودآور این موسسه و به ثبات رسیدن آن است. همچنین در روزهای گذشته اخبار مختلفی در رابطه با بورسی شدن موسسه یا شرکت‌های تابعه آن در رسانه‌های مختلف منتشر شد و مورد بحث و ارزیابی قرار گرفت. این موضوعات و دیگر مسائل مهم روز، در مصاحبه با دکتر عیسی شهسوار خجسته، از اعضای هیات مدیره صندوق ذخیره فرهنگیان مورد بررسی قرار گرفت که متن آن در پی می‌آید:
1- ارزیابی جنابعالی از جلسه مجمع سال مالی گذشته چگونه است؟ لطفاً توضیح کوتاهی از این جلسه را بفرمایید.
گزارش عملکرد موسسه در سال مالی منتهی به پایان شهریور ماه 1398 که منجر به سودی بالغ بر 11 هزار و 468 میلیارد ریال شده بود، مورد تقدیر و تحسین هیات امناء محترم موسسه (مجمع عمومی) قرار گرفت. این سود در نتیجه کوشش و همکاری‌های تمامی مدیران و همکاران پرتلاش موسسه و شرکت‌های تابعه و تحت مدیریت اجرایی دلسوز و کارآمد موسسه حاصل شده است.
سود حاصله در مقایسه با سود دوره مشابه قبل، نزدیک به 83 درصد رشد نشان می‌دهد و این در حالی است که در سال مالی مورد نظر، شاهد افت شدید شاخص‌های اقتصادی، نوسانات نرخ ارز و محدودیت‌های مبادلات پولی و بانکی بوده‌ایم.
هیات امناء محترم، با وقوف و آگاهی کامل نسبت به چالش‌هایی که هیات مدیره موسسه با آنها مواجه بوده است، گزارش فعالیت‌ها و عملکرد مالی موسسه را استماع و پس از قرائت گزارش حسابرس مستقل و بازرس موسسه، عملکرد هیات مدیره را شایسته تقدیر دانسته و صورت‌های مالی نهایی موسسه را تصویب کرد. همچنین بنا به پیشنهاد هیات مدیره، تقسیم 11 هزار میلیارد ریال از سود قابل تقسیم موسسه بین اعضاء و منظورکردن به حساب آنان به نسبت سهم‌الشرکه هر یک، موافقت نمود.
گفتنی است که سود تخصیصی سال گذشته، معادل 56 درصد این رقم و مبلغ 6200 میلیارد ریال بوده است.
در دوره مالی مورد نظر، هیات مدیره موفق شد مبلغ 4 هزار و 139 میلیارد ریال از مطالبات فرهنگیان عضو موسسه از دولت (بابت سهم‌الشرکه تعهد شده دولت) را عمدتا از طریق تهاتر این مطالبات با بخشی از بدهی‌های شرکت‌های تحت پوشش (پتروفرهنگ) به سیستم بانکی و الباقی از محل برگشت سهم‌الشرکه و سود متعلقه دولت مربوط به اعضای انصرافی، وصول نماید. این اقدام از سوی هیات امنا مورد تقدیر قرار گرفت و هیات امنا ضمن تاکید بر پیگیری موسسه برای وصول مطالبات، اتخاذ این شیوه را مورد حمایت قرار داده و آن را روشی مناسب برای وصول مطالبات در شرایط اقتصادی کنونی دولت دانست.
هیات امنا، همچنان بر تداوم استراتژی اعتمادسازی، افزایش ضریب نفوذ اعضا و ساماندهی شرکت‌ها تاکید کرد.
اقدامات بعمل آمده در خصوص برخی از شرکت‌های زیان‌ده که به سود رسیده‌اند و همچنین اقداماتی که منجر به تحول و ارتقاء کارآمدی شرکت‌های گروه شده است، مورد تقدیر هیات امنا محترم قرار گرفت و در عین حال مقرر شد، گزارشی در خصوص آن دسته از شرکت‌هایی که ادامه فعالیت آنها در شرایط موجود، به مصلحت نیست، با هدف تغییر ماموریت و یا انحلال آنها به هیات امنا ارائه شود.
هیات امناء ضمن تایید مقدمات لازم برای ورود و حضور شرکت‌های تحت پوشش موسسه در بورس اوراق بهادار و تخصیص بخشی از سهام آنها با شرایط سهل تر به فرهنگیان عضو موسسه، خواستار ارائه برنامه پیشنهادی موسسه شد.
2- با توجه به اعلام سیاست بورسی شدن برخی شرکت‌های تابعه صندوق ابهامات و نگرانی‌هایی در بین برخی فرهنگیان و ناظران بیرونی ایجاد شده است و آن را معادل فروش اموال فرهنگیان عنوان کرده‌اند، برای رفع این نگرانی‌ها چه پاسخی دارید؟ آیا امتیازاتی مانند حق تقدم برای اعضای صندوق در نظر دارید؟
مهم‌ترین اولویت هیات مدیره، صیانت از حقوق فرهنگیان عضو صندوق است و در این راه از هیچ کوششی فروگذار نخواهد کرد. موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان، یک بنگاه اقتصادی خصوصی متعلق به فرهنگیان عضو آن است که پیرو تصویب تبصره 63 قانون برنامه دوم، در چارچوب ماده 584 قانون تجارت تاسیس و در اجرای ماده 585 قانون مزبور به ثبت رسیده است و تابع مفاد اساسنامه خود و حسب مورد، سایر مقررات مربوط است. صندوق، شرکت سهامی نیست و در زمره موسسات غیر تجاری انتفاعی به شمار می‌رود و از این رو، موضوع بورسی کردن صندوق در حال حاضر به هیچ عنوان مطرح نیست، لکن آنچه مطرح است بورسی شدن شرکت‌های تابعه صندوق است.
ماموریت اصلی صندوق، ارتقاء توان مالی و معیشتی فرهنگیان عضو از طریق سرمایه‌گذاری‌های ارزش آفرین است و این بدان معناست که هیات مدیره موظف است همواره منابع و دارایی های در اختیار را مورد پایش قرار داده و در صدد ارتقاء بازدهی دارایی‌ها و ایجاد درآمدهای پایدار و افزایش سودآوری سرمایه‌گذاری های صندوق باشد، این امر ایجاب می‌کند تا آنجا که ممکن است، دارایی‌های غیر مولد را به مولد تبدیل و موجبات امکان بهره‌گیری بیشتر از اموال و دارایی‌های در اختیار را فراهم نماید و از رهگذر آن به توسعه سرمایه‌گذاری‌های ارزش آفرین و در نهایت افزایش ثروت و دارایی‌های صندوق که متعلق به فرهنگیان عضو است، بیفزاید. بورسی شدن شرکت‌های صندوق می‌تواند یکی از مهم‌ترین راههای تحقق این اهداف باشد.
بورسی شدن شرکت‌ها ، نه تنها موجب شفافیت اطلاعات و ایجاد بازاری منصفانه برای داد و ستد می‌شود بلکه زمینه را برای نظارت دقیق تر بر عملکرد شرکت‌ها فراهم می‌کند و مزایایی از قبیل مواردی که اشاره می‌کنم در بر خواهد داشت.
- عضویت در بورس، نشانگر سود ده بودن و اعتبار شرکت است و موجب کسب شهرت آن می‌شود و ناگزیر مدیرت باید تلاش کند این اعتبار را حفظ کند.
- قابلیت نقدشوندگی سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بها دار، مفهوم بسیار مهمی است که برای صندوق از اهمیت بسزایی برخوردار است، قابلیت نقدشوندگی سهام در بورس با سهام سایر شرکت‌ها قابل مقایسه نیست ضمن آنکه، دغدغه تعیین قیمت عادله روز را ندارد.
- از این سهام می توان به عنوان پشتوانه‌ای برای تامین مالی از سیستم بانکی استفاده کرد. هم اینک بخش عمده‌ای از منابع مالی مورد نیاز طرح‌های سرمایه‌گذاری در دست اجرای شرکت پتروفرهنگ با همین شیوه تامین شده است.
- فرآیند تامین مالی برای شرکت‌های بورسی به صورت سهل‌تری می‌تواند انجام بگیرد. انتشار اوراق برای افزایش سرمایه، انتشار اوراق مشارکت برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای، انتشار اوراق با صرف سهام که متضمن شناسایی ارزش افزوده و تخصیص به سهامداران خواهد بود. علاوه بر آن، در سیستم بانکی نیز معمولا سقف اعتبارات تخصیصی به شرکت‌های بورسی بیش از سایر شرکت‌ها است.
-شرکت‌های بورسی از تسهیلات مالیاتی برخوردارند. در کشور ما، مالیات درآمد حاصل از واگذاری سهام شرکت‌های بورسی فقط چهار دهم درصد بوده و عملکرد شرکت‌های بورسی از 10 درصد بخشودگی (تخفیف) مالیاتی برخوردارند و چنانچه سهام شناور شرکتی، بیش از 20 درصد باشد، این تخفیف مالیاتی به 20 درصد افزایش پیدا می‌کند.
-امکان دستیابی اعضای صندق و کارکنان شرکت‌ها به سهام آنها از طریق بورس فراهم بوده و این می‌تواند به افزایش انگیزه آنان در محیط کار بیانجامد و به تعلق خاطر فرهنگیان محترم عضو موسسه در مشارکت و همکاری آنان بیفزاید.
در مجموع باید گفت که با واگذاری بخشی از سهام شرکت‌ها و حتی با حفظ مدیریت آن دسته از شرکت‌هایی که در چارچوب اهداف و استراتژی‌های تعیین شده صندوق تعریف شده‌اند، ضمن افزایش شفافیت، کارایی و بهبود عملکرد جاری آنها، منابع مالی ناشی از واگذاری سهام نیز به مصرف طرح‌های توسعه‌ای در همان شرکت‌ها و یا سایر سرمایه‌گذاری‌های صندوق خواهد رسید و این بدان معناست که دائما بر اموال و دارایی‌های صندوق و مآلا فرهنگیان محترم عضو که مالکان اصلی صندوق هستند، اضافه خواهد شد.
3- هیأت مدیره چه سیاست‌هایی را برای سال مالی پیش رو در نظر دارد و آیا برای سناریوهای مختلف ناشی از بحران کرونا پیشبینی داشته‌اید؟
یکی از مهم‌ترین ابزارهای کارآمد برای پایش تغییر و تحولات محیطی و تجزیه و تحلیل تاثیرات آنها بر بنگاه‌های اقتصادی و سازمانها، برنامه‌ریزی استراتژیک (راهبردی) است. با تدوین برنامه استراتژیک می‌توان زمینه حذف یا کاهش آثار تهدیدها و نقاط ضعف سازمانها و ارتقاء بهرهوری را فراهم نمود.
از آنجا که این مهم، در صندوق انجام گرفته و سند نهایی برنامه استراتژیک تا افق 1404 تهیه و در اواخر سال 97 به تصویب رسیده است و در عین حال با تشکیل و شروع به کار کمیته ریسک از اوایل نیمه دوم سال 97، نسبت به شناسایی ریسک‌های با اهمیت صندوق بر اساس برنامه ها و راهبردهای کلان موسسه اقدام و نظام مدیریت ریسک جهت انجام اقدامات کنترلی و پیشگیرانه طراحی شده است.
لذا به نظر می‌رسد با توجه به اقدامات بعمل آمده از یک طرف و ویژگی‌ها و ساختار جدید موسسه که از انعطاف‌پذیری و چابکی لازم برای مقابله با هر نوع تهدید و انطباق با هر گونه تغییر و تحولات محیطی را داراست، صندوق می‌تواند از بحران کرونا نیز عبور کند. گفتنی است که علاوه بر شناسایی و تجزیه و تحلیل ریسک‌های موسسه، گزارشات شناسایی و ارزیابی ریسک‌های مربوط به هر یک از حوزه‌های فعالیتی هلدینگهای موسسه نیز تهیه و با بررسی آنها در کمیته ریسک صندوق، راهکارهای واکنش به آنها طراحی و تدوین شده است و این امر به صورت فرآیندی مستمر در دستور کار کمیته‌های ریسک هلدینگها و ستاد مرکزی صندوق ادامه دارد.
ضمن آنکه پاندمی (همه‌گیری) بحران کرونا به لحاظ تاریخی، دنیا را به پیشا کرونا و پسا کرونا تقسیم کرده است. از آنجا که رفتار ویروس ناشناخته و قابل پیشبینی نیست، کمیته ریسک همواره با رصد و پایش تحولات ناشی از پاندمی و تاثیرات اقتصادی در صندوق را مورد توجه قرار می‌دهد.
ایلنا
شركت‌های تابعه بورسی می‌شوند، نه خود صندوق فرهنگیان
مجمع عمومی صندوق ذخیره فرهنگیان با حضور اعضای هیئت امنای این موسسه و هیئت مدیره آن اخیراً در محل وزارت آموزش و پرورش برگزار شد.
۱۳۹۹/۲/۱۶
