هر چند کرونا به تمام اصناف و مشاغل ضرر‌های زیادی وارد کرده است، اما کمتر کسی در مورد صنعت گردشگری و خسارات ناشی از این ویروس ویرانگر به فعالان این عرصه حرف می‌زند. چون گردشگری به عنوان یکی از صنایع پولساز دنیا مطرح است به همین خاطر در ذهن مردم به شکل صنعتی لوکس و متمول نقش بسته است. با این اوصاف وقتی کرونا مشاغل مختلف را تحت تأثیر خود قرار داد و بسیاری از فعالان آن‌ها را خانه‌نشین کرد، مسئولان و آحاد مردم به فکر حمایت از آن‌ها برآمدند، اما باز هم کسی از صنعت گردشگری و تولیدکنندگان صنایع دستی و فروشندگان این محصولات حرفی به میان نیاورد. در ایران استان‌هایی وجود دارند که گردشگری به عنوان پاشنه آشیل اقتصاد آن‌ها مطرح است.
استان‌هایی مثل گیلان، مازندران، اصفهان و فارس و مناطق‌جنوبی کشور به شدت بر روی مسافران و گردشگرانی که سالانه وارد این مناطق می‌شوند، حساب ویژه‌ای باز کرده‌اند.
گردشگری و مشاغل وابسته به آن را باید جزو حساس‌ترین صنایعی به شمار آورد که با کوچک‌ترین ضربه‌ای می‌شکنند.
کمبود امکانات، بیماری و حتی یک برخورد نامناسب از طرف بومیان یک منطقه با مسافران داخلی و گردشگران خارجی می‌تواند عواقب بسیار بدی بر اقتصاد گردشگری به همراه داشته باشد.
حالا کرونا کاری کرده که هتل‌ها، هتل آپارتمان‌ها، اقامتگاه‌های بومگردی، خانه مسافر‌ها و مشاغل وابسته به این‌ها مثل تولید کنندگان و فروشندگان صنایع دستی، رستوران‌ها و کافه‌ها، اماکن تفریحی و طبیعی و تاریخی و حتی وسایل نقلیه مخصوص جابه‌جایی توریست‌ها دچار خسارات زیادی شوند. کافیست یکی از استان‌های گردشگرپذیر کشور را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم تا حساب کل استان‌ها از خسارات ناشی از کرونا به صنعت گردشگری به دست بیاید.
به عنوان مثال سال گذشته و تا قبل از کرونا ۵۸ میلیون مسافر – شب گردشگر داخلی و ۱۰۶ هزار گردشگر خارجی به مازندران سفر کردند که سهم بالایی در ارزش افزوده اقتصادی این استان داشتند.
اما با ورود این ویروس منحوس، گردشگری مازندران در رکود و کسادی فرو رفت و درست در روز‌ها و شب‌هایی که اوج سفر به این استان به شمار می‌آمد، ۷۴ هزار تخت گردشگری خالی ماند.
سایه سنگین کرونا بر صنعت گردشگری مازندران، بیش از ۳ هزار و ۵۰۰ تأسیسات را به تعطیلی کشانده که این بخش بیشترین سهم را در اقتصاد استان ایفا می‌کنند. خالی ماندن ۷۴ هزار تخت گردشگری به منزله بیکار ماندن بیش از ۱۵ هزار نفر در این شغل و خسارت چند ۱۰۰ میلیاردی بر پیکره اقتصاد گردشگری مازندران است.
شاید این ارقام نتوانند میزان رکود و کسادی این بازار را به نمایش بکشند. پس برای بهتر متوجه شدن ضربات کرونا به گردشگری مازندران همین بس که بدانیم اگر در نوروز ۹۸ بیش از ۱۵ میلیون مسافر – شب در این استان اقامت کردند، اما طی دو ماه گذشته، که نوروز ۹۹ را نیز در بر می‌گرفت، تأسیسات گردشگری استان رنگ مهمان و مسافر را به خود ندیده است.
هزینه‌های بالای نگهداری تأسیسات گردشگری از یکسو، حقوق و مزایایی کارگران و پرسنل در دوران تعطیلی و نداشتن درآمد، اقتصاد این حوزه را با چالش‌های زیادی روبه‌رو کرده است.
اکنون در ایران هم مثل دیگر کشور‌های دنیا، صنعت گردشگری چشم به روز‌های پساکرونایی و وعده‌های مسئولانش دوخته تا با رهایی از پیامد‌های این بحران مجبور نشود «ورشکستگی» را تجربه کند.
كرونا ریه‌های تنفس صنعت گردشگری را از كار انداخت
محمدرضا هادیلو
۱۳۹۹/۲/۲۴
