مواسات فقط مختص متمكنین نیست!

حجت الاسلام علی تبریزی- در آیات بسیاری از قرآن کریم به کمک مالی و غیر مالی به نیازمندان اشاره شده است. عناوین زکات، خمس، صدقات، انفاق، قرض الحسنه، اطعام و غیره عناوین قرآنی مختلفی اند که همگی مصادیقی از کمک مومنانه به شمار می‌روند. آیات قرآن حتی به جزییات انفاق نیز اشاره کرده اند از جمله اینکه صدقات و کمک ها نباید با منت و آزار و اذیت و زخم زبان همراه باشد که اگر چنین باشد کمک نکردن با روی خوش به آن برتری خواهد داشت.

نکته مهم دیگر اینست که خیلی از ما گمان می‌کنیم مواسات و انفاق و کمک مومنانه برای افرادی است که از تمکن مالی بسیاری برخوردارند. حال آنکه این تصور غلط است. کمک مومنانه و مواساتی که در احادیث آمده در جايى است كه شخص از كفاف (مورد نياز) خود به كسى ببخشد و اگر از اضافه كفافش بدهد، مواسات نيست و معانی دیگری می‌دهد. پس از همان درآمد معمولی خودمان اگر بخشیدیم و دیگر مومنان را سهیم کردیم هنر است نه اینکه صبر کنیم تا هروقت ثروت فراوان بدست‌مان رسید اندکی نیز انفاق کنیم!

همچنین دستور قرآن این است که حتی در برابر بدی نیز باید خوبی کرد و در واقع صدقات و انفاقات به کسانی که به ما بدی کرده اند نیز جزو وظایف ایمانی محسوب می‌شود.

ائمه اطهار در این زمینه سرآمد بوده‌اند و چه بسیار افرادی که با مشاهده همین کمک های مومنانه اهل بیت مسیر زندگی و اعتقادی‌شان عوض شد.

یکی از واژه هایی که نزدیک ترین معنا به کمک مومنانه را دارد مواسات است. مواسات، غیر از مساوات است. مساوات به معنی تقسیم یکسان اموال است که دین چنین دستوری -بجز درباره همسران- نمی‌دهد. مواسات اما معنای گسترده ای دارد. در فرهنگ لغت فارسی غم خواری، یاری کردن، یاری با مال و مفاهیمی از این دست در برابر مواسات ذکر شده و از نظر احادیث نیز همدردی در نیاز و مشکلات برادران مومن مواسات نامیده می شود. بنا بر اين، همدردى با ديگران (ولو بدون امکان کمک مالی) و شريك ساختن آنان در بهره گيرى از مواهب زندگى، از آن جهت كه نوعى درمان و اصلاح اجتماعى است، مواسات ناميده مى شود.

نمونه تاریخی بارز آن که قرآن و روایات به آن تاکید داشتند مواسات مردم مدینه (انصار) با مردم مهاجر مکه (مهاجرین) است که وقتی از خانه خود رانده شدند فرمان مواسات از سوی رسول اکرم (ص)صادر شد و انصار نیز به این فرمان لبیک گفتند.