به گزارش نما به
نقل از نیمروز، در حالی كه طی سه ماه اخیر با دخالت و فشار سایر نهادهای
نظام، كمی از بی‌تدبیری‌ها در حوزه تصمیمات اقتصادی دولت كاسته شده و بازار
ارز هم اندكی به ثبات رسیده است، ولی چند هفته‌ای است كه اقتصاد كشور
دستخوش تصمیمات التهاب‌آور قرار گرفته كه مشكوك به نظر می‌رسد. شاهد مثال
آن كه فقط در یك ماه اخیر از سوی دستگاه‌های دولتی در حوزه بازار ارز و
تجارت خارجی چندین تصمیم التهاب‌آور اتخاذ شده و پس از آن كه بازارها را به
هم ریخته و گرانی‌های جدیدی را تحمیل كرده، شاهد عقب‌نشینی از این تصمیمات
یا اصلاح آنها بوده‌ایم.
به عنوان مثال، حدود یك ماه پیش مسئولان
ذی‌ربط در حوزه بازرگانی، از تصمیم دولت برای ممنوعیت صادرات برخی كالاها
خبر دادند و فورا گمرك‌های سراسر كشور نیز صادرات این كالاها را متوقف
كردند. این اقدام موجب زیان شدید مادی و معنوی به صادركنندگان كالاهایی چون
تخم‌مرغ یا ماكارونی شد كه محموله‌های صادراتی خود را راهی بازارهای مقصد
كرده بودند اما در گمرك‌های كشور متوقف شدند. پس از شدت گرفتن اعتراض‌ها به
لیست كالاهای ممنوعه صادراتی، مسئولان حوزه بازرگانی دولت مدعی شدند علت
خطاهای رخ‌داده، سوءبرداشت گمرك از متن مصوبه بوده است. پس از آن به فاصله
هر چند روز شاهد اصلاح مصوبه ممنوعیت صادرات كالاها و مستثنا شدن تعدادی از
كالاها بودیم، آن هم پس از زیان قابل توجهی كه به اعتبار صادركنندگان وارد
آمد.
اواسط آبان‌ماه هم دستگاه‌های دولتی از تصمیم دولت برای
ممنوعیت واردات برخی كالاها خبر دادند كه در میان آنها اقلام مصرفی چون
لوازم خانگی، رایانه، موبایل، خودرو و ... به چشم می‌خورد. بلافاصله پس از
اعلام این تصمیم، شاهد به هم ریختن بازارهای این كالاها بودیم و اقلام
مختلف لوازم خانگی، رایانه، موبایل و .... یا احتكار شدند یا به افزایش
شدید قیمت مبتلا شدند. بعد از آن كه این بازارها به سختی به هم ریخت،
مسئولان مربوطه دولتی اعلام كردند كه واردات اقلام مورداشاره ممنوع نیست
بلكه مثلا مقصود از لفظ «رایانه» در متن مصوبه، «كیس رایانه» بوده است!
یعنی به همین راحتی یك تصمیم دولت، موجب گرانی حبابی اقلام مصرفی مردم شد و
آنگاه دولتمردان، اشتباه لفظی را بهانه و توجیه ساختند.
ممنوعیت
واردات كالاها با ارز آزاد و ممنوعیت واردات كالاهای لوكس نیز از موارد
اخیر تصمیمات دولت بوده كه حتی به فاصله یك روز، لغو یا تكذیب شده‌اند.
جالب آن كه بر خلاف ادعای اولیه دولتمردان درباره كذب بودن اصل چنین
اخباری، شاهد انتشار تصویر مصوبات و بخشنامه‌های تكذیب‌شده نیز بوده‌ایم!
تا توانایی تیم اقتصادی دولت بیش از پیش، مورد خدشه قرار گیرد.
مشكل
عجیب دیگری كه در یك ماه اخیر به شدت به چشم خورده، تناقض سخنان مسئولان
ارشد دولتی است. مثلا در حالی كه وزیر اقتصاد تاكنون چندین بار مدعی شده كه
نرخ ارز مرجع از اول آذرماه به نرخ مركز مبادله تغییر می‌كند، هر بار
شاهد بوده‌ایم كه به فاصله چند ساعت رئیس‌كل بانك مركزی سخنان وزیر اقتصاد
را تكذیب كرده و صراحتا گفته كه به هیچ وجه تغییر نرخ ارز مرجع در دستور
كار نیست!
همچنین بر خلاف ادعای وزیر صنعت كه چهارشنبه‌شب در یك
گفتگوی تلویزیونی مدعی شد تناقضی در بخشنامه‌های دولت رخ نداده بلكه این
امر ناشی از سوءبرداشت از سخنان مقامات غیرمسئول و غیردولتی است كه متن
مذاكرات جلسات ستادهای تصمیم‌گیر دولتی را به رسانه‌ها داده‌اند، جدول ذیل
نشان می‌دهد تقریبا تمامی اخبار متناقض یك ماه اخیر درباره تصمیمات ارزی و
تجاری دولت، از سوی خود مقامات دولتی خصوصا مدیران زیرمجموعه وزارت صنعت
اعلام شده است.
بنابراین وزیر صنعت، به جای تلاش برای سرپوش گذاشتن
بر حقیقت ناتوانی تیم تصمیم‌گیر اقتصادی دولت، بهتر است برای یك بار هم كه
شده از مردم بابت فشارهای سنگینی كه در ماه‌های اخیر به آنها وارد شده،
عذرخواهی كند.
ردیف | تاریخ | موضوع | منبع اعلام | مرجع تصمیم‌گیر |
1 | هشتم آبان | روش قیمت‌گذاری ارز مبادلاتی تغییر كرد | سخنگوی مركز مبادلات ارزی | بانك مركزی |
2 | هشتم آبان | گروه‌های كالایی 1 و 2 كماكان ارز مرجع می‌گیرند | بخشنامه بانك مركزی | بانك مركزی |
3 | نهم آبان | ممنوعیت صادرات 50 كالا | سازمان حمایت از مصرف‌كنندگان و تولیدكنندگان | هیئت دولت |
4 | دهم آبان | ممنوعیت صادرات 52 كالا | مدیركل دفتر صادرات گمرك جمهوری اسلامی ایران | بخشنامه گمرك |
5 | یازدهم آبان | اعتراف به اشتباه در انشاء و اقلام بخشنامه اقلام ممنوع صادراتی | مدیركل دبیرخانه شورای عالی صادرات غیرنفتی | سازمان توسعه تجارت |
6 | شانزدهم آبان | اصلاح بخشنامه ممنوعیت صادرات: لغو ممنوعیت صادرات تخم مرغ | معاون كل سازمان توسعه تجارت | ستاد تنظیم بازار |
7 | شانزدهم آبان | اعلام اشتباه گمرك در ممنوعیت صادرات 52 قلم كالا | وزیر صنعت | هیئت دولت |
8 | هفدهم آبان | اصلاح بخشنامه ممنوعیت صادرات: خروج 7 محصول پتروشیمی از لیست ممنوعه | رئیس دفتر صنایع تكمیلی شركت ملی صنایع پتروشیمی | كارگروه تنظیم بازار |
9 | هفدهم آبان | توقف واردات خودرو | معاون اداره كل ثبت سفارش وزارت صنعت، معدن و تجارت | هیئت دولت |
10 | هفدهم آبان | توقف ثبت سفارش واردات كالاهای مشمول اولویت 9 و 10 | رئیس سازمان توسعه تجارت | هیئت دولت |
11 | هفدهم آبان | واردات 77 قلم كالا ممنوع شد | رئیس سازمان توسعه تجارت | هیئت دولت |
12 | هفدهم آبان | صادرات 39 كالا ممنوع شد | بخشنامه سازمان توسعه تجارت | سازمان توسعه تجارت |
13 | نوزدهم آبان | ممنوعیت صادرات ۳۹ردیف كالایی و اخذ عوارض از ۳۴گروه | رئیس كل سازمان توسعه تجارت | سازمان حمایت، سازمان توسعه تجارت، معاون بازرگانی داخلی |
14 | بیست و یكم آبان | حذف معافیت مالیاتی برای صادركنندگانی كه ارز حاصل از صادرات خود را در مركز مبادلات ارزی عرضه نكنند | اتاق مبادلات ارزی | وزارت اقتصاد |
15 | بیست و یكم آبان | اصلاح بخشنامه ممنوعیت صادرات: رفع ممنوعیت صادرات كالای پلیمری | رئیس گمرك | سازمان توسعه تجارت |
16 | بیست و دو آبان | اصلاح بخشنامه ممنوعیت واردات: لغو ممنوعیت واردات كامپیوتر و اجزای آن | مدیركل دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه تجارت | سازمان توسعه تجارت |
17 | بیست و سه آبان | اصلاح بخشنامه ممنوعیت واردات: واردات گوشی تلفن همراه و كامپیوتر ممنوع نیست | مدیركل ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت ایران | هیئت دولت |
18 | بیست و ششم آبان | وضع عوارض صادراتی برای صادرات برخی از كالاها | معاون كل سازمان توسعه تجارت ایران | هیئت دولت |
19 | بیست و ششم آبان | اختصاص ارز مبادلاتی به اولویت 8 گروه‌های كالایی | رئیس سازمان توسعه تجارت | هیئت دولت |
20 | بیست و ششم آبان | تغییر نرخ ارز مرجع از اول آذر | وزیر اقتصاد | دولت |
21 | بیست و هفتم آبان | نرخ ارز مرجع هیچ تغییری نمی‌كند | رئیس‌كل بانك مركزی | بانك مركزی |
22 | بیست و هشتم آبان | تعدیل فهرست ممنوعیت كالاهای صادراتی از 52 قلم به 39 قلم | معاون فنی و امور گمركی گمرك ایران | سازمان توسعه تجارت |
23 | بیست و نهم آبان | صفر شدن سود بازرگانی واردات كالاهای دارویی | خبرگزاری‌ها | هیئت دولت |
24 | بیست و نهم آبان | تغییر شرایط افتتاح حساب ارزی از سوی تجار و فعالان اقتصادی | بخشنامه بانك مركزی | بانك مركزی |
25 | بیست و نهم آبان | جایگزینی ارز مبادلاتی به جای ارز مرجع برای محاسبه حقوق ورودی كلیه كالاهای وارده و صادره | معاون كل سازمان توسعه تجارت | هیئت دولت |
26 | سی آّبان | اصلاح بخشنامه ممنوعیت واردات: لغو ممنوعیت واردات برخی اقلام همچون كولر گازی، كامیون، خودروی كم‌مصرف و لباسشویی غیرخانگی | رئیس سازمان توسعه تجارت | سازمان توسعه تجارت |
27 | یكم آذر | ابلاغ بخشنامه جایگزینی ارز مبادلاتی به جای ارز مرجع برای محاسبه حقوق ورودی كلیه كالاهای وارده و صادره | بخشنامه گمرك | هیئت دولت |
28 | یكم آذر | اصلاح فهرست كالاهای ممنوعه صادراتی | خبرگزاری‌ها | هیئت دولت |
29 | یكم آذر | انتشار تصویر بخشنامه حذف معافیت مالیاتی برای صادركنندگانی كه ارز حاصل از صادرات خود را در مركز مبادلات ارزی عرضه نكنند | خبرگزاری‌ها | سازمان امور مالیاتی |
30 | ششم آذر | واردات كالا با ارز آزاد ممنوع شد | بخشنامه گمرك | گمرك |
31 | هفتم آذر | رفع ممنوعیت واردات با منشأ بدون انتقال ارز و آزاد شدن واردات با تمامی رویه‌های ارزی | رئیس سازمان توسعه تجارت | توافقات انجام شده میان سازمان توسعه تجارت ایران و گمرك |
32 | هفتم آذر | اصلاح بخشنامه ممنوعیت صادرات: لغو عوارض 40 درصدی صادرات تخم مرغ | مدیرعامل اتحادیه مركزی مرغداران مرغ تخم‌گذار میهن | معاون اول رئیس‌جمهور |
33 | هفتم آذر | واردات كالا با ارز آزاد ممنوع نیست | گمرك | گمرك |
34 | هفتم آذر | حذف ممنوعیت ثبت سفارش خودروهای سبك، رایانه و موبایل | وزیر صنعت | سازمان توسعه تجارت |
35 | هفتم آذر | تغییر نرخ ارز مرجع به هیچ عنوان در دستور كار نیست | رئیس‌كل بانك مركزی | بانك مركزی |
36 | هشتم آذر | واردات كالاهای اولویت دهم (كالاهای لوكس) به طور موقت آزاد شد | خبرگزاری‌ها | هیئت دولت |
37 | هشتم آذر | ثبت سفارش اولویت دهم واردات كالا (كالاهای لوكس) همچنان ممنوع است | وزیر صنعت | هیئت دولت |
