محمد مهدی اسلامی - در دوران پادشاهي قاجار که قواي دريايي ايران در خليج فارس تحليل رفت، شيخ نشين هاي حاشيه جنوبي اين شاخاب که آن زمان در واقع کپرنشين بودند، به خود جرات دادند تا از ضعف حاکميتي حکومت وقت استفاده برده و از برخي جزاير غير مسکوني ايراني براي امور پهلوگيري قايق هاي صيادي و... استفاده نمايند.
در همين راستا جزاير کاملا ايراني آريانا و زرکوه در جنوب جزيره کيش توسط شيخ نشين هاي امارات بالاخص شارجه مورد استفاده قرار مي گرفت.
با ورود نيروي دريايي انگلستان به خليج فارس و انعقاد پيمان هاي متعدد با برخي شيخ نشين هاي اين دريا و تحت الحمايه قرار گرفتن آنان از سوي امپراطوري بريتانيا، اين جزاير به همراه جزاير 3 گانه در اواخر قرن 19 و اوايل قرن 20 به تدريج توسط انگلستان اشغال شدند.
با خروج انگلستان از خليج فارس و متعاقب آن اعمال حاکميت ايران بر جزاير 3 گانه در سال 1350، به علت غير مسکوني بودن، جزاير ايراني آريانا و زرکوه مورد توجه حکومت وقت قرار نگرفت و همين امر امارات را براي بهره برداري از آنها گستاخ تر نمود.
بذل و بخششهای سرزمینی در ازای استمرار حکومت؛ آن چیزی است که پهلویها در شیوه حکومتداری خود، به آن باور داشتند. تورق صفحات تاریخ، گواهی میدهد که رژیم پهلوی از زمان تأسیس یعنی آذرماه سال1304 تا خزانش در بهمنماه سال1357، از واگذاری مناطق تحت سیطره خود -که عمدتاً واجد ارزش ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک بودهاند- به دیگران ابایی نداشته است.
نخستین نمونهای که میتوان از آن به عنوان ضعف رژیم پهلوی در حفظ خاک سرزمین ایران یاد کرد، به مورد دو جزیره کوچک به نامهای «آریانا» و «زرکوه» بازمیگردد. طبق اسناد تاریخیای که یکی از آنها، نقشه دریانوردی ترسیم شده توسط انگلیسیها در اوایل قرن بیستم است، دو جزیره فوقالذکر در تملک ایران بودهاند، اما در نتیجه ضعف و فترت پهلویها، آریانا و زرکوه در سالهای ابتدایی دهه50 شمسی، ابتدا به اشغال انگلیسیها و سپس اماراتیها درآمد.
در نخستین سالهای دهه50 شمسی، ضعف و وادادگی پهلوی دوم سبب شد تا به واسطه چراغ سبز انگلیسیها، این دو جزیره ارزشمند -که مجموعه مساحتشان، تقریباً پنج برابر کوچکتر از مساحت منطقه۱۲ تهران است- به لحاظ منابع نفتی و موقعیت استراتژیک، توسط اماراتیها اشغال شود
امارات با خرج هزینههای هنگفت حتی نام دو جزیره، خصوصأ اریانا یا آریایی را در گوگل ارث به صیر ابو نعیر تغییر داد.
افزون بر مستندات موجود برای اثبات مالکیت ایران ، نقشه گوگل هم یکی دیگر مستنداتی بود از که ثابت میکرد جزیره آریایی مطعلق به ایران بوده و در طی زمان به اشغال در آمده است و حتی به قدر مقابله به مثل هم که شده، میتوانست دستمایه پیگیری مسئولان کشورمان قرار گیرد؛ اما نه تنها این اتفاق حداقلی هم رخ نداد، بلکه نام ایرانی یکی از جزایر سانسور شد.
دولت امارات هم در سکوت توجیهناشدنی ایرانیان سریع دست به کار شد و با لابی همهجانبه، موجب شد تا گوگل نام این جزیره را به «سیر بو نعیر» تغییر دهد؛ اتفاقی که پیشتر با افزودن نام جعلی به جای خلیجفارس، از طرف گوگل مسبوق به سابقه بوده و البته آن هم پیگیری نشده مانده است!
البته دولت امارات به این حد بسنده نکرد و در بیستم دسامبر ۲۰۱۳ جزیره «آریایی» را با نام «سیر بو نعیر» در فهرست کنوانسیون جهانی اکوسیستمهای تالابی قرار داده تا موضع غیر قانونی خود را تقویت کند و با دلایل واهی از جمله نزدیکی جغرافیایی و کوچک بودن جزیره،خود را مالک جزایر دانست.
براي آن که اهميت اين جزاير بيشتر متوجه شويم ذکر چند نکته کفايت مي کند:
جزيره آريانا سواحلي بسيار زيبا با شن هاي سفيد رنگ دارد و به علت طبيعت خاص و گونه هاي جانوري کمياب از سال 2012 در فهرست ميراث جهاني يونسکو قرار گرفت.
از لحاظ ژئوپلتيکي اين جزيره در جنوب خليج فارس بوده و حدود 80 کيلومتر تا جزيره سيري و همين مقدار تا ابوظبي فاصله دارد و امارات نام جعلي صير ابونُعَير برآن نهاده است.
آقای مسعود گودرزی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، اسفندماه سال1395 با تأکید بر اینکه تکلیف و وضعیت جزایر زرکوه و آریانا مشخص است، مالکیت ایران بر این جزایر را محرز خواند و با بیان اینکه هیچ کشوری نمیتواند در این باره ادعایی داشته باشد، گفت: «ادعای برخی از کشورهای عربی منطقه مبنی بر تملک برخی از جزایر ایرانی که همواره وجود داشته است، تنها یک ادعاست و بدون شک ایران از حقوق مسلم خود در این راستا دفاع خواهد کرد.»
منصور حقیقت پور نماینده مجلس هم در سال 1395 با اشاره به اشغال دو جزیره ایرانی از سوی امارات متحده عربی گفت: کشورهای مرتجع عربی که با سردمداری حاکمان سعودی مدام به صورت دروغین بر تعلق جزایر سه گانه ایرانی به امارات سخن سرایی میکنند باید بدانند که دو جزیره ایرانی به نامهای " آریانا" و "زرکوه" در اشغال امارات است و اینکه ما در این زمینه صبوری میکنیم و حرفی نمیزنیم دلیل نمیشود که آنها گستاخی پیشه کنند.
جزیره آریانا در 110 کیلومتری شمال شارجه است و مساحت مربع آن دو مایل و نیم است و نمک از آن استخراج میشود و آب شیرین و نفت نیز دارد اما اهمیت اصلی چیز دیگری است. این جزیره به جهت تسلط ایران بر خلیج فارس اهمیت فوقالعاده دارد.
جزیره زرکوه نیز حدود 140 کیلومتر با مرکز امارت فاصله دارد. میدان نفتی زاکوم متعلق به آن است که حدود 550 هزار بشکه در روز تولید میکند و در این جزیره مسکن برای کارمندان ZADCO وجود دارد. و یک مرکز تفریحی و سایر خدمات فرعی ، این جزیره شامل یک فرودگاه خصوصی کوچک است که توسط شرکت توسعه میدان زاکوم اداره میشود جغرافیا یک جزیره بیضی شکل با سطح صاف. طول آن حدود چهار کیلومتر و عرض آن حدود دو کیلومتر است. میدان زاکوم در سال 1342 کشف شد و توسعه آن توسط کنسرسیوم بیپی و توتال انجام گردید. هماکنون ظرفیت تولید نفت خام این میدان بطور متوسط، معادل ۵۰۰ هزار بشکه در روز است. میدان نفتی زاکوم با ذخیره درجای ۵۰ میلیارد بشکه نفت خام جزو دارایی شرکت ملی نقت ابوظبی شناخته میشود.
با توجه به اهمیت ژئوپولتیک و اقتصادی این دو جزیره، چرا باید از آنها چشم پوشید؟
جای خالی دو جزیره مهم در مطالبات ایران از امارات
امارات با خرج هزینههای هنگفت حتی نام دو جزیره، خصوصأ اریانا یا آریایی را در گوگل ارث به صیر ابو نعیر تغییر داد.
۱۳۹۹/۱۱/۱۹