حجتالاسلام علی تبریزی- پیامبر اکرم (ص) درباره هدف اصلی بعثت اینگونه می فرمایند که من مبعوث شدم تا مکارم اخلاقی را تمام کنم. وقتی حضرت در این حدیث می فرمایند: «إنما بعثت» یعنی این است و جز این نیست که من فقط برای مکارم الاخلاق مبعوث شده ام و دیگر اهداف بعثت نیز در کنار این هدف والاست.
از آنجایی که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری هستیم مناسب است بدانیم کدام مکارم اخلاقی باید در فرد متبلور شود تا شایستگی رأی دادن و برگزیده شدن داشته باشد. پیامبر در روایتی کاربردی و آموزنده به ۵ خصلت اشاره میکنند که اگر در فردی وجود داشت او در روز قیامت نزدیکترین افراد به رسول خدا خواهد بود.
قالَ رَسولُ اللّهِ صَلَّی اللّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ: «اَقرَبُکُم غَداً مِنّی فِی المَوقِفِ اَصدَقُکُم لِلحَدِیثِ وَ آداکُم لِلاَمانَةِ وَ اَوفاکُم بِالعَهدِ وَ اَحسَنُکُم خُلُقاً وَ اَقرَبُکُم مِنَ النّاسِ.» (امالی طوسی، مجلس هشتم، ص ۲۲۹)
۱- راستگوترین
راستگویی شایع ترین ادعای دروغ انسانهاست! به عبارت دیگر همه ادعا میکنند صادقند و در اغلب موارد گمان واقعی خودشان هم این است که اهل دروغ نیستند اما وقتی با دقت گفته ها و نگفته هایشان را بررسی کنید میبینید چقدر دروغ های پنهان که در مواقف سخت و بزنگاه ها از انسان صادر میشود! بله، راستگویی در شرایط عادی کار چندان مشکلی نیست اما وقتی مسئولیتی بر عهده مان گذاشته شد و گفتن حقیقت تبعاتی در پی داشت راستی گفتار به سخت ترین کار دنیا مبدل میشود! وقتی در جایگاه حاکم حرفی به زبان آوردم که نتوانستم عمل کنم و این را به مردم نگفتم یا شعاری دادم که در توانم نبود اینها جزو اصول سیاست مداری نیست، دروغ های پنهان مدیریتی است!
۲- امانتدارترین
تا سخن از امانت به میان بیاید همه سراغ مصادیق پایین و ساده میروند حال آنکه به فرموده اهل بیت عمر و جوانی از بزرگترین امانات الهی اند که روز قیامت مورد بازخواست قرار میگیرند. امانت بزرگ دیگر مسئولیت هایی است که در طول زندگی بر دوش ما گذاشته میشود و بنا به اهمیت و گستردگی اهمیتش دوچندان میگردد.
مقام معظم رهبری میفرماید: «همه آن چیزهایی که مردم به ما میسپرند، امانتهای مردم است؛ مقام را به ما میسپرند، امنیّت را به ما میسپرند، دینشان را به ما میسپرند، حفظ نوامیسشان را به ما میسپرند؛ همهی این چیزها امانتهای مردم دست ما است.» (بیانات در تاریخ1397/8/28)
۳- پایبندترین به گفته ها و وعده ها
سومین خصلت وفای به عهد و پیمان است. همه آن چیزهایی که به دیگران وعده میدهیم جزو عهود ما به شمار میروند و باید پایبند به آن باشیم. نمیشود و نمیگذارند و... بهانه های واهی است. همه موانع هنگام وعده دادن هم بودند و چنین وعده ای دادیم. اگر نمیشد یا نمیتوانستیم نباید چنین ادعا و شعاری میدادیم.
۴- خوش خلق ترین با مردم
رهبر انقلاب میفرماید: «یکی از چیزها هم این است که خوشاخلاق باشید؛ بداخلاق و عبوس [بودن] و [اینکه] در خانه یک جور، در محلّ کار یک جور، با مردم یک جور، با تکبّر، با اوقات تلخی [رفتار کردن]، خیلی بد است.» (همان)
خوش خلقی خصلت بسیار مهمی است و برای مسئولان اهمیتش صدچندان است. بدخلقی با مردم، توهین به آنها یا به شعور آنان از بدترین صفات برای یک مدیر بهشمار میرود.
۵- مردمی ترین
این خصلت شاید رعایتش برای مسئولان سخت تر از هر خصلت دیگری باشد. مردمی بودن و مردمی و ساده زندگی کردن کار هر کسی نیست، خصوصاً زمانی که دست انسان در استفاده از بیت المال باز باشد!
«مردمی باشید، با مردم باشید. معنای با مردم بودن این نیست که فرض کنید انسان به چهار نفر از طبقه ممتاز بگوید اینها مردمند؛ نه، یعنی تودهی مردم، طبقات پایین مردم، عامّه مردم؛ با اینها باشید، بین اینها باشید، مثل آنها زندگی کنید، در حدّ آنها زندگی کنید، پیش آنها تواضع کنید؛ اینها معنای مردمی بودن است.» (همان)