اخلاق انتخاباتی، مطالبه مردم از نامزدها و حامیانشان

به گزارش نما، مهدی فضائلی طی یادداشتی نوشت:

سلامت انتخابات از موضوعات مهمی است که رابطه مستقیمی با کیفیت انتخابات دارد و از جمله در مشارکت نقش تعیین کننده ایفا می کند.

سلامت انتخابات متشکل از اجزائی است که یک جزء آن "اخلاق انتخاباتی" است.

"اخلاق انتخاباتی" نیز هم نامزدها را شامل می‌شود و هم جریان ها و افراد حامی و سینه چاک آنها را که متأسفانه باید اعتراف کنیم در این بعد شاهد پس رفت و تنزل بوده ایم.

آغاز و نقطه شروع این پس رفت هم دوم خرداد سال ۷۶ و همزمان با رقابتی شدن جدی انتخابات بود.

پیش از دوم خرداد(البته به جز دور اول در سال ۵۸) نتیجه انتخابات تقریبا" از قبل معلوم بود چرا که نامزدی مشهور و خوش نام،نامزد اصلی بود و هیچکس قدرت رقابت با وی را نداشت تا حدی که خود نامزدهای به اصطلاح رقیب نیز به بعضا" به نامزد اصلی رأی می دادند!

اما این وضعیت از دور هفتم انتخابات ریاست جمهوری در سال ۷۶ عوض شد و تا الآن ادامه پیدا کرده است.

در جریان رقابت‌های انتخابات سال ۷۶،حامیان خاتمی از سویی به دروغ رقیب خودشان ناطق نوری را معادل طالبان معرفی کردند(آن ایام طالبان در افغانستان با خشک مغزی جنایت های زیادی را خصوصا" علیه زنان اعمال کرده بود) و از سوی دیگر با ادعای تقلب در انتخابات به نفع ناطق نوری و طراحی شعار "بنویسید خاتمی بخوانید ناطق نوری" بخش زیادی از رأی دهندگان را علیه او تحریک کردند.

این روند متأسفانه در ادوار بعد نیز به اشکال مختلف تکرار شد و هم خود نامزدها و هم حامیان آنها به شگردهای گوناگون غیر اخلاقی متوسل شدند.

وعده های غیر واقعی و حتی غیر قانونی، اتهام فساد و ورود به حریم خصوصی در جریان مناظره های انتخاباتی از سوی خود نامزد ها و انواع نسبت ها و فضا سازی ها از سوی حامیان آنها و با بهره‌گیری ناروا از فرصت‌های رسانه‌ای از جمله آسیب های رقابت های انتخاباتی ادوار اخیر است که گاهی مثل مناظره های سال ۹۶ خطوط قرمز بسیاری زیر پا گذاشته شد.

همین رفتار ها موجب گردید رهبر حکیم انقلاب اسلامی در موارد متعددی نسبت به رعایت حدود اخلاقی تذکر بدهند.

ایشان در سال ۹۴ ناظر به رقابت های انتخاباتی مجلس شورای اسلامی تذکر مهمی به نامزدها دادند که در انتخابات ریاست‌جمهوری نیز مصداق دارد.

"بعضی از نامزدها، وعده‌هایی به مردم میدهند که خودشان هم میدانند از دست آنها ساخته نیست؛ شما که نمیتوانی این وعده را عملی کنی، چرا به مردم وعده میدهی؟ چرا مردم را امیدوار میکنید به چیزی که میدانید نخواهد شد؟ گاهی وعده‌های غیر قانونی میدهند! [میگویند] فلان عمل را انجام میدهیم درحالی‌که میدانند آن عمل خلاف قانون است؛ یا خلاف قانون اساسی است، یا خلاف قانون عادی است؛ وعده‌های این‌جوری هم ندهند؛ شعارهای غیر قانونی ندهند. با مردم صادقانه باید برخورد کرد."

ایشان همچنین پس از مناظره های سال ۹۶ که به عبارتی اوج برخی بداخلاقی ها بود گفتند: "در تبلیغات، در مناظرات، حرفهایی زده شد، گاهی بداخلاقی‌هایی شد، برخی از دستگاه‌های گوناگون کشور مورد اتّهام قرار گرفتند؛ اینها کارهای خوبی نبود؛ گذشته، گذشته است؛ بایستی اینها ادامه پیدا نکند. همه توجّه داشته باشند: به آنچه در انتخابات انجام گرفت، با چشم اغماض نگاه کنند؛ تکرار نکنند."

این در حالی بود که در اردیبهشت همان سال و قبل از شروع رقابت‌های انتخاباتی ایشان تذکر داده بودند که: "هرکسی از این آقایان محترم نامزدهای انتخابات، یک عدّه طرف‌دار و علاقه‌مند و سینه‌چاک و دوست‌دار و مانند اینها دارد، اینها هم متانت خودشان را حفظ کنند؛ هم طرف‌دارها، هم ستادها، متانت خودشان را حفظ کنند، انضباط خودشان را حفظ کنند؛ مقصودشان انجام وظیفه باشد."

رفتار برخی نامزدها در جریان رقابت‌های انتخاباتی به جایی می رسد که رهبری صراحتا" خود نامزد ها را مخاطب قرار داده و چنین می گویند: "نامزدهای انتخاباتی به یکدیگر اهانت نکنند؛ خب، جنابعالی نامزد هستید، معتقدید که آدم صالحی هستید، آدم برجسته‌ای هستید؛ بسیار خوب، از خودتان هرچه میخواهید تعریف کنید بکنید امّا به رقیبتان اهانت نکنید، به رقیبتان تهمت نزنید، از رقیبتان غیبت هم نکنید."

نکته بسیار مهم در این ماجرا توجه به تفاوت ماهیت نظام ما با نظام های دیگر جهان است.

اقدامات ضداخلاقی در آمریکا و توسط افراد فاسدی مانند ترامپ و کلینتون یا بایدن امر دور از ذهنی نیست اما در یک نظام اسلامی که رئیس‌جمهورش باید جزو نزدیکترین و منطبق ترین افراد با موازین اسلامی باشد انتظار غیر از این است.

لذا حضرت آیت الله خامنه ای همین مسأله را به نامزدها و هواداران آنها متذکر می شوند.

" این چند صباحِ زندگی، این چند صباحِ کار و تلاش -زید یا عمرو یا بکر- اینها خواهد گذشت، آنچه میمانَد، عمل ما است که در محاسبه‌ی الهی به‌حساب می‌آید و باید جواب بدهیم. وَ استَعمِلنی بِما تَسأَلُنی غداً عَنه؛ خدای متعال فردا از ما، از چیزهایی سؤال خواهد کرد؛ به فکر آن باید بود، برای آن باید تلاش کرد. هم آحاد مردم، هم خود نامزدهایی که در عرصه‌ی رقابتهای انتخاباتی وارد شدند، هم طرف‌دارانشان و دوستانشان، کاری کنند که هر حرکتشان حسنه‌ای باشد در نزد کرام‌الکاتبین الهی؛ کاری کنند که اعمال آنها، رفتار آنها، گفتار آنها پیش خدای متعال حسنه محسوب بشود و خدای متعال ثواب برای آن معیّن بکند. این کِی خواهد شد؟ آن‌وقتی که ما کارهایمان را برای خدا انجام بدهیم. [همه] تلاش کنند، مبارزه کنند، کار کنند، خوب است، امّا نیّتها را نیّتهای خدایی بکنند."

این روزها شاهد شروع رقابت‌های انتخاباتی سیزدهمین دوره ریاست جمهوری هستیم لذا جا دارد هم خود نامزدها و هم حامیان آنها تلاش کنند این بعد سلامت انتخابات را تأمین کنند تا شاهد انتخاباتی سالم و مطابق موازین نظام اسلامی باشیم و امکان مشارکت بیشتر مردم را فراهم کنیم.