به گزارش نما ، نشست کارگروه همفکری و زمینهسازی تعریف و هدایت فعالیتهای مشترک معاونت علمی و فناوری و بنیاد ملی نخبگان با حضور ناصر باقری مقدم؛ قائم مقام بنیاد ملی نخبگان، معاونان بنیاد و معاونین و مدیران معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در محل بنیاد ملی نخبگان برگزار شد.
آغاز راهی تازه در بنیاد ملی نخبگان
در ابتدای این نشست، ناصر باقری مقدم؛ قائم مقام بنیاد ملی نخبگان با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری در بکارگیری نخبگان در حل مشکلات کشور در چند سال اخیر گفت: این نشست در راستای تعریف و هدایت فعالیتهای مشترک معاونت علمی و فناوری و بنیاد ملی نخبگان به منظور بهرهمندی از نخبگان داخل و خارج کشور در حوزه های مختلف و حل مسائل کشور و این آغاز راهی تازه برای همافزایی بیش از پیش در این زمینه است.
آمادگی بنیاد برای افزایش همکاریهای مشترک
وی ادامه داد: بنیاد ملی نخبگان آمادگی کامل دارد تا ظرفیتها و امکانات خود را در راستای همکاری مشترک با تمام دستگاههای اجرایی از جمله معاونت علمی بازتعریف کرده و در موضوعات مختلف از جمله ستادهای فناوری، طرحهای راهبردی فناورانه، شرکتهای دانش بنیان و تعاملات بین المللی، سیاست گذاریهای لازم در تنظیمات نهادی و قانونی جدید اقدام نماید.
بسترسازی برای رشد اکوسیستم نوآوری در بنیاد ملی نخبگان
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان در ادامه با تاکید بر ضرورت رشد اکوسیستم نوآوری و زیست بوم دانش بنیان افزود: در توسعه اکوسیستم، در وهله اول نیازمند رفع مشکل در مهارت علمی هستیم که برخی از آن به عنوان مشکل در توسعه سرمایه نیروی انسانی یاد میکنند. بنیاد میکوشد در این مسیر شرایط شناساسی و توانمندسازی نیروی انسانی را برای پیشرفت کشور و کمک به رشد اکوسیستم نوآوری فراهم کند.
جای نخبگان در چرخه خدمترسانی کجاست؟
وی افزود: بدون شک هدایت افراد مستعد و نخبه باید تا نقطه اثرگذاری و ایجاد ارزش برای کشور ادامه یابد و تنها در این صورت است که رسالت و فعالیتهای بنیاد در توانمندیسازی دانشجویان و نخبگان مثمرثمر خواهد بود. اکنون سوال اساسی و مهم ما در بنیاد نخبگان باید این باشد که نخبگان در چرخه خدمت به جامعه قرار گرفته و ارزش افزودهای خلق میکنند؟
ضرورت حمایت معاونت علمی از نخبگان با استفاده از ظرفیت آنها
سرپرست قائم مقام بنیاد ملی نخبگان ادامه داد: در حال حاضر و با توجه به امکانات و سیاستهای معاونت علمی و فناوری، یکی از بهترین محلها برای جذب مستعدان و نخبگان، معاونت علمی است که میتواند با توجه به برنامههای متعدد حمایتی و ارتباط گستره با شرکتهای دانش بنیان و صنایع کوچک و بزرگ، امکان بهرهمندی از ظرفیت اجتماع نخبگانی را در هماهنگی و همکاری با بنیاد فراهم آورد.
اثرگذاری نخبگانی یعنی خلق ارزش افزوده
باقریمقدم در ادامه ضمن اشاره به برنامههای متعدد بنیاد در گسترش اجتماع نخبگانی در قالب طرحهای متنوع از حوزه دانشآموزی تا حوزههای دانشگاهی و اساتید، بر ضرورت ایجاد بستر مناسب برای معرفی بهتر و بیشتر این طرحها تاکید کرد و ادامه داد: مهمترین دغدغه بنیاد به کارگیری نخبگان در حل مسائل واقعی کشور است، مسائلی که در خور حل آن هستند و نه اشتغال به هر قیمتی، اشتغال در فرایندهایی که باعث حل مسائل کشور در حوزههای فناورانه و حتی حوزههای غیر فناورانه از جمله حل مشکلات اجتماعی و مسائل فرهنگی جامعه است.
تکمیل پازل معاونت علمی در بحث نیروی انسانی متخصص با همکاری بنیاد
در این نشست، مهدی الیاسی؛ معاون سیاستگذاری و توسعه معاونت علمی نیز با اشاره به تعامل دوسویه معاونت علمی و بنیاد ملی نخبگان گفت: در معاونت علمی با خلا مدیریت سرمایه دانشی و کارآفرینی نیروی انسانی مواجهایم، ما در دو بخش شرکتهای دانش بنیان و نوآور مشغول فعالیتم و به نظر می رسد در بحث ورودی، نسبتِ ورودی دانشجویی ما از داخل کم شده و نیازمند ایجاد فضایی برای ترغیب دانشجویان برای ورود به اکوسیستم نوآوری و دانشبنیان هستیم. بنیاد می تواند بهترین مکان برای برنامهریزی در این راستا باشد تا منابع توانمندسازی دانشجویان برای حضور در این اکوسیستم را فراهم آورد و پازل معاونت در این بخش را با تزریق نیروی انسانی مستعد تکمیل کند.
وی با تاکید بر لزوم توسعه فعالیتهای بنیاد ادامه داد: متاسفانه در برخی علوم جدید نیز کمبود نیروی انسانی به چشم میخورد و لازم است با شناسایی این خلاها برنامههای متنوعی برای علوم جدید در رشتههای مختلف تدارک دیده شود تا این خلا برطرف شود. همچنین لازم است، بنیاد برنامههای متفاوتی برای تربیت نیروی انسانی در سه شاخه پژوهشگر، اشتغال پذیر و کارآفرین، داشته باشد و با برنامهریزی مناسب و در سطحی وسیع طرحهای خود را معرفی کند.
تعریف پلتفرمهای جدید برای همکاری
رضا اسدی فرد؛ سرپرست مرکز شرکتها و موسسات دانشبنیان نیز گفت: افزایش همکاریهای معاونت علمی و بنیاد ملی نخبگان به دلیل تفاوتها در ماموریتهای دومجموعه، نیازمند تعریف پلتفرمهای جدید است، بسترهایی که با ایدهپردازی مناسب و تامین منابع مالی، امکان همافزایی و تعامل دوطرفه را بیش از پیش فراهم کند. البته این امر به معنای این نیست که ارتباط دو مجموعه قبل از این برقرار نبوده، بلکه به این مفهوم است که همگرایی بیشتری بوجود آید.
وی افزود: پیش از این نیز با معرفی بنیاد افراد برای گذراندن خدمت نظام وظیفه در قالب طرحهای موجود، در شرکتهای دانش بنیان به فعالیت میپرداختند. در شبکه آزمایشگاهی فناوریهای راهبردی نیز در تعاملی مشابه، افراد تحت حمایت بنیاد ملی نخبگان از تسهیلات این شبکه بهرهمند میشدند که امیدواریم به زودی با برنامهریزیهای موثر و برگزاری جلساتی از همین دست، هماهنگیها افزایش یافته و در نهایت به رشد و تعالی علم و فناوری و توسعه کشور منجر شود.
فرصتهایی برای مستعدان و نخبگان
مرتضی احسانی، سرپرست توسعه و مدیریت منابع بنیاد نیز با اشاره به شرایط موجود و تکمیل ظرفیت جذب درهیات علمی دانشگاههای کشور، بر لزوم برنامهریزی برای بهرهمندی از توانایی جوانان تاکید کرد و گفت: برنامههای متعددی در معاونت آیندهسازان و معاونت سرآمدان برای تحقق اهداف بنیاد اجرایی شده اما به نظر می رسد با کمک همکاران در معاونت علمی می توانیم در حوزه شرکتهای دانش بنیان نیز با هم افزایی، فرصتهایی را برای مستعدان و نخبگان ایجاد کنیم.
ایجاد درگاههای غیرمستقیم برای شناسایی استعدادهای برتر
در ادامه این نشست، محمدصادق موحد معاون آینده سازان بنیاد ملی نخبگان گفت: در برنامههای سالهای اخیر بنیاد ملی نخبگان به ویژه در حوزههای دانشجویی، فعالیت های بسیاری صورت گرفت که در این میان بنیاد تلاش کرده با توجه به شرایط جدید بر معیارهای تازهی شناسایی متمرکز شود و درگاههای غیرمستقیم برای این امر ایجاد کند تا در ادامه مسیر، توانمندی دانشجویان در قالب طرحهای مختلف افزایش یافته و مهارت افراد هم در مرز دانش و هم در بحث کارآفرینی تقویت شود.
وی پبشنهاد داد، دانشجویان فعال در هستههای پژوهشی مسئله محور در طرح احمدی روشن، با تعریف ساز و کاری مشخص در سایر فضاهای مرتبط به کارگرفته شوند تا با افزایش حس اثرگذاری و مسئولیت پذیری در دانشجویان، دانشگاه به حرکت خود در مسیر اعتلای کشور ادامه دهد.
برقراری ارتباط هدفمند میان شرکتهای دانشبنیان با مشمولین طرحهای بنیاد ملی نخبگان
موحد در ادامه، با ارائه توضیحاتی درباره طرحهای بنیاد بر لزوم برقراری ارتباط هدفمند میان شرکتهای دانشبنیان و خلاق با مشمولین این طرحها در سایه همکاری و حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تاکید کرد.
نقشآفرینی نخبگانی در معاونت علمی
سپس حسین اسفندیاری؛ معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی به تاریخچه شکلگیری معاونت علمی اشاره کرد و گفت: نباید فاصلهای میان برنامههای معانت علمی و بنیاد ملی نخبگان وجود داشته باشد. لازم است نقش نخبگان در برنامههایی معاونت پررنگ تر شود و بالعکس برنامه های معاونت در بنیاد مورد توجه قرار گیرد. امیدواریم با برگزاری این جلسات فاصله کمتر شود و تعامل دو مجموعه مانند سابق شکل بگیرد.
شبکهسازی برای متخصصصان غیربومی
در بخش دیگری از این نشست، علی حسینی معاون مرکز تعاملات بینالمللی علم و فناوری معاونت علمی گفت: در سامانه همکاری با متخصصان غیرمقیم، از میان 10000 نفر که بر روی سامانه ثبت اطلاعات کرده اند، 3000 نفر از 100دانشگاه برتر دنیا هستند. مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی ریاست جمهوری تلاش کرده پل ارتباطی با این افراد باشد اما امکان رصد فعالیت افراد بعد از بازگشت برای ما وجود ندارد.
وی افزود: در چندین جلسه هماندیشی که سبب آشنایی ای متخصصان با یکدیگر شد، تیم های خوبی شکل گرفت، اما هنوز شبکه ارتباطی میان آنها شکل نگرفته که بنیاد ملی نخبگان می تواند با برنامهریزی، نیازسنجی و شبکه سازی نکته مغفول مانده که ایجاد شرایط هویت بخشی و هویت سازی برای این متخصصان است را فراهم و امکان حضور آنها در سایر پروژه ها را فراهم و از پتانسیل آنها استفاده کند تا از این طریق علاوه بر تامین مالی، احساس تاثیرگذاری بر جامعه باعث ایجاد رضایت خاطر در متخصصان شود. البته پیشتر نیز در طرح شهید احمدی روشن 15 نفر از کسانی که به کشور بازگشتند از جمله مدیرگروههای این هستهها بودند و در طرح حمایت از سرآمدان علم و فناوری نیز متخصصان مورد حمایت بنیاد قرار گرفتند.
افزایش ضریب اثرگذاری و اثربخشی سرآمدان و اساتید شامخ
عباس ابراهیمی سرپرست معاونت سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان نیز گفت: هدف در معاونت سرآمدان افزایش ضریب اثرگذاری و اثربخشی نخبگان در حوزههای متنوع است و بر این باورم که اگر بخواهیم اثرگذاری در این طیف را بالا ببریم، باید شرایط تاثیرگذاری اساتید برجسته را در حل مسائل ایجاد کنیم و در این راستا اولین موضوع باید این باشد که نخبگان در معرض مسائل قرار بگیرند.
لزوم بهرهمندی از سرآمدان در تربیت نیروی انسانی و شاگردپروی
ابراهیمی در پایان با اشاره به لزوم حفظ ارتباط با سرآمدان و نخبگان کشورعنوان کرد: باید شرایطی برای نظارت نخبگان بر طرح های کلان فراهم شود، همچنین جامعه مخاطب معاونت سرآمدان و نخبگان بنیاد ملی نخبگان باید در تربیت نیروی انسانی و شاگردپروی به کار گرفته شوند.
«هویتسازی و هویت بخشی به متخصصان غیرمقیم و بازگشته به کشور و بهرهمندی حداکثری از تخصص آنها»، «تقویت منابع توانمندسازی مستعدان و ایجاد شبکه جذب متخصصان داخلی و شبکهسازی نخبگانی»، «احصای نیازهای کشور و سپردن حل مسائل واقعی کشور به دست متخصصان»، «ضرورت برقراری ارتباط دو سویه و تنگاتنگ میان معاونت علمی و بنیاد ملی نخبگان»، «پیادهسازی برنامههای مشترک با سایر نهادها و وزارتخانهها»، «مدیریت سرمایههای دانشی و کارآفرینی کشور»، «تقویت اکوسیستم نوآوری از طریق تعریف سازوکار ورود دانشجویان به عرصه کارآفرینی»، «ترغیب شرکتهای دانش بنیان به تولید محتوای علمی و انتشار پژوهشها برای بیان چالشهای موجود» و«الزام دستگاهها به اجرای سند راهبردی کشور در امور نخبگان» از دیگر موارد مطرح شده در این نشست بود که توسط محمد حسین بهشتی سرپرست معاونت نوآوری و تجاری سازی فناوری معاونت و سایر حضار در این نشست، به آنها پرداخته شد.
برنا