محمدصادق عابدینی- پخش سرود «سلام فرمانده» در فضای مجازی و شبکه‌های تلویزیونی، باز هم نشان داد که سرود به عنوان یک گونه مهم در موسیقی می‌تواند مخاطبان میلیونی داشته باشد و کاری که مردم با آن ارتباط قلبی برقرار کنند، تأثیر فرهنگی خود را باقی خواهد گذاشت. استاد محمد گلریز، خواننده پیشکسوت کشورمان که بسیاری از سرودهای مهم انقلاب اسلامی با صدای وی در حافظه تاریخی ایرانیان به ثبت رسیده است، در گفتگو با این هنرمند به آسیب شناسی روند تولید و حمایت از سرودهای انقلابی پرداخته ایم.
شما سرود «سلام فرمانده» را دیده و شنیده‌اید؟
بله، من این سرود را دیده‌ام و به نظرم کار خوب و موفقی بوده است.
«سلام فرمانده» کاری است نوجوانانه، به نظر می‌رسد‌سرود و حضور نوجوانان در سرود موضوعی است که سال‌ها مغفول باقی مانده است؟!
سال‌های سال است که به حضور نوجوانان در عرصه سرود توجه دارم. استعداد‌های خوبی در مملکت داریم و یکی از دغدغه‌های اصلی مقام معظم رهبری هم همین موضوع است. ایشان بار‌ها بر تولید سرود‌هایی با موضوع انقلاب اسلامی، دفاع مقدس، مقاومت و حماسه تأکید کرده‌اند و در سخنرانی‌ها و دیدارهایشان هر جا که فرصتی پیش آمده موضوع را مطرح کرده‌اند. ما در دوره‌ای سرودی از گروهی از نوجوانان آباده‌ای استان فارس داشتیم که هنوز در خاطره‌ها باقی مانده، ولی بر خلاف تأکید مقام معظم رهبری، توجهی به این حوزه نشده است.
همان طور که اشاره کردید رهبر معظم انقلاب به مسئله سرود توجه ویژه‌ای داشته اند، پس چرا سرود آن‌طور که شایسته بوده دیده نشده؟!
صداوسیما و وزارت ارشاد بانیان اصلی فرهنگ و هنر در کشور هستند و هر کاری که بخواهد به نتیجه درست برسد، باید از سوی این دو نهاد انجام شود یا حداقل حمایت این دو را داشته باشد.
البته نهاد‌هایی مانند بسیج هم حمایت‌های خوبی از تولید سرود داشته‌اند.
بله، بسیج از کار‌هایی که می‌شود حمایت کرده و به سهم خود از تولید سرودهای انقلابی حمایت داشته‌است، اما صرف همیاری عده‌ای برای تولید کار کفایت نمی‌کند، باید روی انعکاس درست آن نیز کار شود. ما نسل نوجوان و جوانی داریم که هیچ خاطره یا اطلاعی از انقلاب اسلامی و دفاع مقدس ندارد و آن دوران را درک نکرده است. در مقابل این بی‌اطلاعی می‌بینیم که در فضای مجازی هر روز موجی از تولید آثار موسیقایی مبتذل وجود دارد، تقریباً هر کس توانسته در فضای مجازی موسیقی مبتذل ساخته و منتشر کرده است! در مقابل این حجم از ابتذال، ما چه کار کرده‌ایم؟! چه تولیدی داشته‌ایم؟! امسال بسیج اعلام کرده است که از تولید سرود حمایت می‌کند، اینکه فقط بسیج بخواهد کاری را در مقطعی انجام دهد، کفایت نمی‌کند.
یعنی نهاد‌هایی مثل صداوسیما و وزارت ارشاد در کنار اینکه خودشان پیشقدم تولید سرود باشند، از آثار خوب نهاد‌های دیگر هم حمایت کنند؟!
ما مقابل یک تهاجم فرهنگی هستیم. باید در مقابل این جنگ فرهنگی با ابزار فرهنگی بجنگیم، باید چند برابر تولیدات آنها، تولید داشته باشیم این تولید را مگر جایی غیر از صداوسیما و وزارت ارشاد باید انجام دهد؟ ابزار تولید هنر و رسانه در دست آنها است. امروز در جنگ فرهنگی تبلیغات حرف اول را می‌زند، چقدر از این ابزار استفاده کرده‌ایم؟
ما تقریباً با تک نمونه‌هایی مثل «سلام فرمانده» مواجه هستیم که خارج از ساختار صداوسیما و وزارت ارشاد تولید شده‌اند، ولی، چون کار خوبی بوده‌اند، مردم از آنها استقبال کرده‌اند!
«سلام فرمانده» با استقبال خیلی خوبی مواجه شده، مردم به آن علاقه دارند، حتی بعضی‌ها را دیدم که با وجود بی‌تفاوتی نسبت به انقلاب از «سلام فرمانده» استقبال کرده‌اند. این نشان می‌دهد که سرود «سلام فرمانده» توانسته در دل‌ها جای خود را باز کند.
اگر انصاف را رعایت کنیم، «سلام فرمانده» در تلویزیون نیز دیده شده و بخشی از شهرت آن ناشی از دیده شدن در صداوسیما است!
بله، وقتی که کار خوبی تولید شود و صداوسیما از آن به درستی حمایت و آن را به خوبی منعکس کند، این کار باعث می‌شود که اثر از مرز‌ها عبور کند و در آن سوی مرز هم مخاطب داشته باشد.
«سلام فرمانده» تا چه حد می‌تواند نشان دهنده ظرفیت خوب تولید سرود برای نوجوانان باشد؟
به کلمه «فرمانده» که برای این سرود انتخاب شده دقت کنید، این واژه هم می‌تواند برای مقام معظم رهبری به کار برده شود، هم در جایی برای حاج قاسم سلیمانی و سایر فرماندهان شهید، ما بسیاری از واژه‌های ارزشی مانند «فرمانده» داریم که می‌توانیم بر اساس آنها کار هنری خلق کنیم، فیلم تولید کنیم، کلیپ و آهنگ بسازیم یا سرود اجرا کنیم.
می‌توان امیدوار بود که صداوسیما در آینده بیشتر از این به سرود اهمیت دهد و از تولید و پخش آن حمایت کند؟
چندی پیش آقای جبلی، رئیس صداوسیما دیداری با هنرمندان داشتند. در این دیدار از هر شاخه هنری یک نفر فرصت پیدا کرد که چند دقیقه‌ای صحبت کند. این فرصت به من هم رسید و در وقت کوتاهی که داشتم برای نشان دادن اهمیت موضوعی که می‌خواستم مطرح کنم، مثالی زدم. ماجرا این بود که در همین صداوسیما، یک خبرنگار کار جالبی کرده بود و حدود ۱۰تصویر از خوانندگان داخلی و خارجی به همراه عکس شهید صیاد شیرازی به جوانان نشان می‌داد. آنها همه خواننده‌ها را شناختند و با جزئیات درباره آنها اطلاعات داشتند، اما کسی صیاد شیرازی را نمی‌شناخت! من با این مثال به آقای جبلی گفتم که چرا ما برای معرفی شخصیت‌هایی، چون صیاد شیرازی آنقدر کم‌کار کرده‌ایم؟! با آنکه شهید صیاد با آن شخصیت جالبش چه فداکاری‌هایی در دوران انقلاب و دفاع مقدس انجام داده‌است.
شما برای بسیاری از شهدای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، سرود خوانده‌اید، سرود‌هایی که در آرشیو صداوسیما وجود دارند، ولی کمتر از شبکه‌های رادیو و تلویزیون پخش می‌شوند!
من به آقای وحید جلیلی که از دوستان قدیمی من هم هست، گفتم برای سالگرد شهید صیاد شیرازی کاری خوانده‌ام که صداوسیما آن را پخش نمی‌کند، گفتم این کار‌ها با سرمایه بیت المال تولید شده و بهترین آهنگساز‌ها و ترانه‌سرا‌ها در تولید آنها دست داشته‌اند، چرا پخش نمی‌کنید؟ جلیلی شماره شخصی را به من داد و گفت از او پیگیری کن، من به آن شخص زنگ زدم و موضوع را گفتم. او جوابی داد که واقعاً باعث تعجب و تأسف من شد! آن شخص گفت حتی اگر ما این سرودهای انقلابی را به مدیران شبکه‌ها بدهیم آنها پخش نمی‌کنند! در سالگرد واقعه طبس هم من به آن شخص زنگ زدم و گفتم که سرودی برای واقعه طبس خوانده‌ام که سرودش برای استاد سبزواری است و استاد راغب هم آهنگساز آن بوده‌اند. واقعه طبس که امام‌خمینی (ره) در آن شن‌ها را مأمور خدا دانسته‌اند و در این اثر نیز استاد سبزواری به واقعه «ابابیل» اشاره کرده است. اما باز هم صداوسیما حاضر به پخش آن سرود نشد!
به نظر بحث کم کاری صداوسیما در حوزه سرود و حتی سنگ‌اندازی برای پخش آثار مرتبط با انقلاب و دفاع مقدس، نیازمند یک گفت و گوی جداگانه است، در شرایط فعلی برای رشد تولید سرود باید چه کار کرد؟
ما استعداد‌های خوبی در عرصه سرود داریم که نیازمند کشف و پرورش هستند. برگزاری جشنواره‌های سرود می‌تواند به کشف استعداد‌ها کمک کند و بعد از آن باید از آنها حمایت شود. اساتیدی مانند حمید سبزواری، شاهرخی و علی معلم نیز از جایی شروع کرده و به مرتبه استادی رسیده‌اند. باید موقعیت دیده شدن و شعر گفتن برای استعداد‌های جوان فراهم شود. بسیاری از این استعداد‌ها در شهرستان‌ها هستند تا زمانی که صداوسیما کلیپ‌های زیبایی از کار گروه‌های شهرستانی نسازد و آن را پخش نکند، آنها امکان شکوفایی پیدا نخواهند کرد.
به صداوسیما اشاره کردید، وزارت ارشاد برای حمایت از تولید سرود چه وظیفه‌ای داشته که تا امروز در انجام آن تعلل کرده‌است؟
من گلایه‌ای از وزیر ارشاد دارم و آن این است که چرا هنوز مدیران دولت سابق را در ارشاد نگه داشته‌اند؟! مدیران قبلی نزدیک به هشت‌سال گذشته امتحان خود را داده و کارنامه خود را نشان داده‌اند. اگر قرار بود آنها کاری کنند در همان دوران انجام داده بودند، ولی وقتی کاری نکرده اند، چرا آنها را هنوز نگه داشته‌اند؟! فرض کنیم که وزیر ارشاد به هر دلیلی نمی‌خواهد مدیران را تغییر دهد، پس چرا از آنها کار نمی‌خواهد؟! ما به آخرت ایمان داریم و می‌دانیم که در آن دنیا حساب و کتاب و سؤال و جوابی هست! مدیران فرهنگی باید بدانند که از آنها سؤال خواهد شد که در زمان مسئولیتی که داشته‌اند چه کاری برای مردم، اسلام، انقلاب و دفاع مقدس انجام داده‌اند؟! آیا به این فکر کرده‌اند که چه جوابی باید بدهند؟
منبع: روزنامه جوان
