به گزارش نما به نقل از تسنیم بخش نهایی مناظره به گفتوگوی دو نفره اختصاص داشت. در ادامه مناظره محمد کاظم انبارلویی سردبیر روزنامه رسالت و مصطفی کواکبیان مدیر مسئول روزنامه مردمسالاری به مناظره دو نفره آمدند که در آن به سوال اینکه چرا مطبوعاتی در ایران تولید نمیکنیم که مردم آن را خرید کنند، پاسخ دادند.
انبارلویی: نقد آزاد است، اما پاسخ وجود ندارد
انبارلویی گفت: با پیشرفت علوم ارتباط تشویق به خرید روزنامه کمتر شده است و حدود ساعت 10، 11 شب اخبار را دارند و اینکه فردا کسی برود روزنامهای بگیرد نیست. بحث اقتصاد خانواده است که در آن روزنامه در سبد خانواده قرار ندارد و در هر خانهای کامپیوتر وجود دارد که بسیار راحت در هر ساعتی حتی روزنامه خارج از کشور را نیز مطالعه میکنند.
مصطفی کواکبیان در ادامه گفت: همانند این کامپیوتر در پاکستان و کشورهای همسایه وجود دارد با این تفاوت که آنها نیز این روزنامهها را خریداری میکنند؟ در سال 1253 حدود 180 سال قبل کاغذ اخبار که ترجمه نیوز پیپر بود در ایران آمد و این بدان معناست که حدود 100 سال است ما روزنامه داریم. اما واقعیت این است که علیرغم اینکه رشد و رکودهایی داشتیم اما الان وضعیت مناسبی نداریم. بلکه باید حرفهایی را تجلی بدهم که انگیزشی برای طرف ایجاد کند که از کامپیوتر خود دست بکشد و روزنامه بخرد.
کواکبیان اضافه کرد: ما در تاریخ معاصر خود مطبوعاتی داریم که توانستند نخستوزیرهایی را نیز عوض کنند و ما نباید جایگاه مطبوعات را ساده بگیریم.
دبیر انجمن روزنامههای غیردولتی عامل دوم عدم خرید روزنامه از سوی مخاطبان را بیتوجهی خود مسئولان دانست و گفت: محمود احمدینژاد رئیس جمهور سابق کشورمان در حالی با خبرگزاریهای خارجی مصاحبه میکند که حاضر نیست با خبرنگار ایرانی 5 دقیقه زمان بدهد و با او صحبت کند.
وی با بیان اینکه قانون مچگیری نباید وجود داشته باشد، گفت: ما باید نگاه محبتآمیز داشته باشیم و اگر مطبوعات را آزاد بگذاریم اختلاس 3 هزار میلیارد تومانی به وجود نمیآمد و یکی از جنبههایی که مطبوعات میتواند داشته باشد این است که چشم و گوش جامعه باشد و اخبار را با امانتداری و صحت و صداقت در جامعه منتشر کند و اگر به ما اجازه بدهند بسیاری از مفاسد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی را معرفی میکنیم که این کار در صورت آزادی بیان اعلام میشود و خود مقام معظم رهبری فرمودند که باید کرسیهای آزاداندیشی برگزار شود. زیرا در صورت آزادی بیان است که میشود موضوعات را بیان کرد.
انبارلویی در ادامه به مسئله بودجه دولت و نهادهای وابسته به آن اشاره کرد و گفت: دولتها بودجهای را به عنوان یارانه به روزنامهها اختصاص میدهند و نیز بودجهای به وزارتخانهها اختصاص دادهاند که برای محدود کردن اطلاعات خبرنگاران هزینه میشود و این هزینهای که دولت برای نظارت و محدود کردن اطلاعات مصرف میکند پارادوکس ایجاد میکند.
وی افزود: من در 10 سال اخیر بیشترین انتقادها را در حوزه اقتصادی برنامه بودجه نکاتی رامطرح کردم که هیچ اطلاعاتی به ما نمیدادند. یعنی منعی برای خبرنگاران حرفهای وجود ندارد و اگر هم باشد میتواند از آن عبور کند.
سردبیر روزنامه رسالت با اشاره به نقد خود به وزارت کشور دولت خاتمی یادآور شد که در جلسات کارگروه توسعه سیاسی در هیئت دولت که بحثهای محرمانهای بود به آنها ایراداتی را وارد کردیم که سرمقاله هم دادیم اما پاسخی به ما داده نشد که یکی از مشکلات ما این است که پاسخی به ما داده نمیشود. اما اینکه اجازه ندهند ما آنها را نقد کنیم چنین چیزی وجود ندارد.
انبارلویی با بیان اینکه نظام مانع نقد هیچ کسی نیست گفت: آن فشاری که وجود دارد همان فشار قانون مطبوعات است که وجود دارد. در حال حاضر 100 نفر آدم را میتوانیم نام ببریم که در دوران دوم خرداد مطلب مینوشتند اما در نقد دین و اهانت به مقدسات مینوشتند و شما ساکت بودید و خطاب به کواکبیان گفت شما که از من دیندارتر هستید چرا سکوت کردید و چیزی نمینوشتید.
کواکبیان گفت: بسیاری از دستاندرکاران پاسخگو نیستند مثلا در 13 آذر 91، 23 مدیر مسئول مجبور شدیم تا نامه سرگشاده از معضلات کاغذ و مشکلات مطبوعات به محمود احمدینژاد نوشتیم که انتظار داشتیم توجهی به مطبوعات و نامه ما شود که نشد و یکی از آقایان گفت همانطور که مطبوعات آزادند که بنویسند ما هم آزادیم که جواب ندهیم.
کواکبیان: جای گفتوگو حدیثنفس میکنیم
وی افزود: ما به جای دیالوگ عادت کردهایم به منولوگ. واقعا اگر ما به مطبوعات اجازه بدهیم که فرهنگ نقادی بالا باشد مشکلی به وجود نمیآمد. اتفاقا نهادهای رسمی قانونی گاهی سکوت میکنند اما نهادهای فشاری وجود دارد که نظرات خود را اعمال میکنند.
انبارلویی در تکذیب فشار آوردن نهادها بر مطبوعات گفت: من شخصا دهها نقد درباره دولت خاتمی و احمدینژاد نوشتم اما هیچ برخوردی نشد. در قانون مطبوعات نباید اهانت، تهمت و دروغ گفت و اگر گفته شود میشود از شما شکایت کرد.
کواکبیان در ادامه خاطرنشان کرد: در دولت احمدینژاد شرکت سایپا که شرکت دولتی است ما تیتری زدیم که در زمان یکی از مدیرعاملها از بودجه شهرداری 300 میلیارد تومان هزینه شد که از شکایتهای اولیه دولت از بوده است. که میخواهم بگویم بسیاری از ما نقل قول میکنند.
انبارلویی گفت: در طراحی پیام که کم میآوریم یکسری افراد را متهم میکنیم شما که تحصیلکرده هستید و میتوانید با استفاده از دانش خود روزنامه داشته باشید میتوانید چالش و نقدهایی را مطرح کنید و مشکل شما یک صدا در چند بلندگو است.
وی با بیان اینکه ژاپن 11 میلیون تیراژ دارد، گفت: علاوه بر موضوع اثرگذاری تیراژ نیز از مسائل تاثیرگذار است و مخاطبان ما مخاطبان خاص نخبگان هستند. ما دغدغه نقد درست و صدق در خبر و گفتار داریم و میخواهیم به نظام کمک کنیم.
انبارلویی: بازگشت به رسانههای دولت اصلاحات، تهدیدی برای اقتدار و امنیت ملی
مصطفی کواکبیان با اشاره به گزارشی که درباره اتفاق روز 22 بهمن در قم در مجلس خوانده شد، گفت: چرا برخی باید کفنپوش مقابل روزنامه رسالت حرکت کنند، البته ما یک ساختار گروهی و سیستم حکومتی داریم که مبرا از این جریانات است اما برخی نهادها خلاف قانون عمل میکنند.
وی افزود: چرا همان کفنپوشان راه قانونی را نمیروند. بسیاری از مطبوعات حرفهای ما که علاقهمند به نظام هستند وقتی میخواهیم که گزارشی تهیه کنند، پرهیز میکنند و میگویند ما به دردسر خواهیم افتاد، اما در حالی که حرفه آنها اطلاعرسانی به مردم است.
دبیرکل حزب مردم سالاری ادامه داد: بیایید در دولت جدید که دولت اعتدال نام گرفته است بر سر یک مرز و منشور اخلاقی توافق کنیم و در حوزه مسائل قانونی عرصه را باز بگذاریم، تا بهتر بتوان مشکلات مردم را در مطبوعات بیان کرد. اگر مشکلی وجود داشت آن را نقد کنیم تا به یک نتیجه برسیم.
مدیر مسئول روزنامه مردم سالاری با اشاره به راهکارهایی که دولت میتواند با استفاده از آنها مطبوعات را به لحاظ کیفی رشد دهد گفت: دولت احمدینژاد لایحه جامع اطلاعرسانی را به مراحل آخر رساند. تنها امضای آن باقی مانده بود که امضا نشد. یکی از کارهای اساسی این است که این لایحه را به مجلس بفرستیم و منطبق با فضای امروز که یک فضای سایبری، مجازی و اینترنتی است و با فضای سالهای نخست انقلاب تفاوت پیدا کرده است، قانونی را طراحی کنیم که حکم قانون مطبوعات را داشته باشد.
کواکبیان با بیان این مطلب که انجمن صنفی روزنامهنگاران را باید احیا کنیم، گفت: یکسری از دوستان نیز انجمن جدیدی را پس از تعطیلی این انجمن راهاندازی کردند که پیشنهاد من این است که به مانند خانه سینما این دو را نیز با هم جمع کنیم، تا با سازوکار مناسب و اساسنامه جدید، ترتیبی اتخاذ شود که دیگر دو مدعی در عرصه انجمن روزنامهنگاری نداشته باشیم.
وی همچنین با اشاره به اینکه نکته که شرکتهای هواپیمایی اجازه خرید بعضی از روزنامهها از جمله روزنامه مردمسالاری را ندارند گفت:چرا باید اینگونه باشد. باید به گونه ای عمل کنیم که همه روزنامهها روی میز مدیران اجرایی قرار گیرد. ما مشکل جدی در عرصه مطبوعات نداریم. تنها باید توافقهایی داشته باشیم.
محمدکاظم انبارلویی سردبیر روزنامه رسالت نیز در ادامه سخنان کواکبیان گفت: شرکتهای هواپیمایی در خرید روزنامهها مطابق سلیقه خود عمل میکنند و اجباری در کار نیست.
وی همچنین با اشاره راهکارهایی برای فعالیت دولت جدید در عرصه مطبوعات گفت: دولت باید با یک رویکرد معطوف به وحدت ملی پا به عرصه حاکمیت گذاشته و ادبیاتی از گفتوگو را در جامعه ما بوجود آورد که با ادبیات گفتوگو در زمان دولت خاتمی متفاوت باشد.
ادبیات همگرایی در جامعه باید حاکم شود
انبارلویی همچنین با اشاره به تائید صلاحیت وزرای پیشنهادی دولت در مجلس گفت: علت اینکه مجلس در صلاحیت برخی از وزرا حرف داشت این است که ما در چینش ادبیات جدید در دولت جدید به سمت همگرایی برویم و به گفته آقای روحانی شرایطی را که در سال 88 داشتیم فراموش کنیم. اما گاهی اعمال آقای روحانی ناظر به این است که نمیگذارد این حوادث فراموش شود. اگر این ادبیات را در کشور حاکم کنیم بر فضای رسانهها نیز اثرگذار خواهیم بود.
وی ادامه داد: من خوف این را دارم که رسانههای دولتی ما که اکنون در حال انتقال نیروهای هستند به رسانههای دولت اصلاحات بازگردند. یک سری از نیروهای رسانههای آن زمان اکنون از ایران فرار کرده و در رادیوها و رسانههای بیگانهای چون رادیو زمانه.بیبیسی و صدا آمریکا مشغول به فعالیت هستند. آنهایی هم که ماندهاند به این رسانهها رفتهاند که حضور آنها به ادبیات گفتوگو و احیای اقتدار ملی و امنیت ملی آسیب میرساند. امیدوارم آقای روحانی در ساماندهی رسانههای دولتی این مهم را مدنظر داشته باشند.
کواکبیان: دولت جدید ادبیات دولت خاتمی و احمدینژاد را نداشته باشد
کواکبیان در ادامه سخنان انبارلوئی گفت: دولت جدید نه باید ادبیات دولت خاتمی را داشته باشد و نه ادبیات دولت احمدینژاد را بلکه ادبیات خود را باید داشته باشد.
وی از غیبت محمدزاده معاون مطبوعاتی ارشاد در این مناظره انتقاد کرد و گفت: یکسری از معاونان مطبوعاتی در این 8 سال حضور داشتند که بدترین دوره را برای ما رقم زدند. بارها با منزل تماس گرفته و تخلفاتی را مطرح میکردند که خلاف قانون نبود اما در 3 سال اخیر وضعیتی متفاوتتر با 5 سال گذشته را شاهد بودیم و برخورد ارشاد با مطبوعات بهتر شده بود.
وی در پایان همنشینیها و هماندیشیها و جلسات مشترک میان اهالی مطبوعات در طیفهای مختلف را موثر در ارتقا تنوع و کیفیت مطبوعات دانست.
انبارلویی: بازگشت به رسانههای دولت اصلاحات، تهدیدی برای اقتدار و امنیت ملی/كواكبیان: دولت جدید ادبیات دولت خاتمی و احمدینژاد را نداشته باشد

بخش نهایی مناظره با محوریت این سوال كه «چرا مطبوعاتی در ایران نداریم كه مردم حاضر نمی شوند، پول بدهند و آن ها را بخرند؟» با حضور مصطفی كواكبیان و محمدكاظم انبارلویی آغاز شد.
۱۳۹۲/۶/۸

