مخالفت مردم وعلما با كاهش تعطیلات / ایا با تعطیلی میتوان كارمندان را به كار واداشت/ مجلس برسر دوراهی

به گزارش نما به نقل از قدس انلاین:ماجرای حذف تعیلات رسمی کشور از آنجایی آغاز شد که حدود یک سال پیش مرکز پژوهش‌های مجلس در آخرین ماه‌های فعالیت خود طرحی منتشر کرد که در آن پیشنهاد حذف ۹ روز از تعطیلات رسمی ایران به چشم می‌خورد.


مرکز پژوهش‌ها در پیش‌نویس طرح خود پیشنهاد کرده بود‌: تعطیلات رسمی قطعی در تقویم کشور عبارت باشند از 4 روز نخست نوروز، روز 13فروردین ماه، روز عید فطر، روز عید غدیر، روز عید قربان، روز نیمه شعبان، روز 28 ماه صفر، روز 21 ماه رمضان، روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی، روز 22 بهمن، روز 14 خرداد و روز اربعین حسینی.
این طرح البته یک تبصره جالب هم داشت: روز ولادت و شهادت امام رضا(علیه السلام) در استان خراسان رضوی و روز شهادت امام صادق(علیه السلام) و حضرت زهرا(سلام الله علیها) در استان قم تعطیل رسمی باشد؛ در این 4 روز در همه نقاط کشور ساعت کار یک ساعت دیرتر شروع ‌شود. روز 29 اسفند نیز نیمه تعطیل و ساعت کاری تا 12 ظهر باشد!
این طرح البته همان موقع با واکنش های متعددی از سوی مردم‌، کارشناسان و مراجع تقلید مواجه شد به ویژه درباره روزهایی مثل شهادت امام صادق(ع)، امام رضا(ع) و حضرت فاطمه(س) چرا که دسته‌های عزاداری به ویژه در این دو مناسبت اخیر، چند سالی است که با دعوت و حضور بعضی مراجع تقلید در شهر و روستاها برپا می‌شود.
رئیس کمیسیون قضایی مجلس به عنوان یکی از مخالفان این طرح گفت: « طرحی با امضای نمایندگان تهیه شده که بر اساس آن بخشی از تعطیلات رسمی کشور حذف شود که در آن تاسوعای حسینی، 29 اسفند و حتی شهادت امام رضا(ع) مطرح شده است البته این طرح هنوز اعلام وصول نشده ولی بنده مخالف هستم چون تاسوعای حسینی و برخی مناسبت‌ها برای تقویت فرهنگ و ترویج فرهنگ و دین موثر و لازم است. اگر کارمندان تنها نصف معادل کاری خود را کار کنند این تعطیلات لطمه‌ای به کار نمی‌زند البته هنوز این طرح خام است و در حال طرح موضوع است".
همچنین محمد‌رضا باهنر در این زمینه گفته است:"‌موضوع تعطیلات رسمی فعلا در حد یک طرح بوده و هیچگونه بحث جدی درباره آن صورت نگرفته است.
وی گفته است: باید توجه داشت تعطیلات کشور در سه حوزه تعطیلات مذهبی،‌ تعطیلات ملی و تعطیلات انقلابی است که هر کدام از حساسیت ویژه‌ای برخوردار هستند.
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تعطیلات مذهبی کشور قابل تجدیدنظر نیست، افزوده است: سایر تعطیلات رسمی کشور نیز به راحتی قابل تجدیدنظر نبوده و از حساسیت بالایی برخوردارند چرا که هر کدام از آنها دارای ارزش خاصی است.
نماینده تهران همچنین با بیان اینکه باید در این زمینه کار اساسی صورت بگیرد، گفته است: با این وجود حذف تعطیلات غیرضروری مانند تعطیلی روزهای بین‌التعطیل و یا تعطیلات غیرمترقبه همچون تعطیلات آلودگی هوا و از این قبیل می‌تواند بهترین راهکار برای کاهش روزهای تعطیل کشور باشد.
باهنر در پایان تاکید کرده: اگر قرار است نمایندگان طرحی در این زمینه ارائه کنند باید طرحی پخته و جامع باشد تا همه ابعاد در آن لحاظ شود.
***رابطه تعطیلات با بهره وری
تعطیلات در کشور ما هم از آن جمله موضوعاتی است که با اظهارات و روایات متفاوت نتوانسته چهره واقعی و اصلی خود را برای مردم نمایان کند؛ چه آن که برخی معتقدند میزان تعطیلات رسمی در ایران زیاد است و کشورمان را صدرنشین کشورهای پرتعطیل جهان می‌دانند و گروهی دیگر معتقدند که ایران دارای کمترین تعطیلات در جهان است.
فقدان سیستم نظارت قوی بر عملکرد کارکنان موجب شده است که ارباب رجوع گاهی به دلیل غفلت کارکنان و مسوولیت‌نشناسی آنها به چنان مصیبت و گرفتاری دچار شوند که فاتحه نتیجه‌گیری از رجوع به آن اداره را پیشاپیش خوانده باشند.
مرکز پژوهش‌های مجلس به این تناقض چنین پاسخ داده است: از دیدگاه کسانی که معتقدند تعطیلات در ایران کم است، اگر قرار است تعطیلات ایران با سایر کشورها مقایسه شود باید کل تعطیلات اعم از رسمی و آخر هفته را در نظر گرفت و تفکیکی میان این دو قائل نشد درحالیکه در حال حاضر وقتی بحث مقایسه پیش می‌آید این گونه نیست.

اما در دیدگاه کسانی که معتقدند تعطیلات در ایران زیاد است، مقایسه، صرفا مربوط به تعطیلات رسمی ایران با تعطیلات رسمی سایر کشورهاست و نه تعطیلات پایان هفته.

به رغم کم بودن تعداد تعطیلات در ایران توزیع و پراکندگی تعطیلات به گونه‌ای است که باعث ایجاد پدیده بین‌التعطیلی در کشور می‌شود؛ اتفاقی که در دیگر کشورهای دنیا کمتر ایجاد می‌شود؛ به همین دلیل ایران از معدود کشورهایی است که تعطیلات در آن مساله ساز، و موجب بحث و مناقشه و از سویی دیگر کاهش بهره‌روی شده است.

مرکز پژوهشهای مجلس در این باره اضافه می‌کند که توالی تعطیلات رسمی اعم از مذهبی، ملی و حکومتی ، با تعطیلات پایان هفته و ایجاد پدیده بین‌التعطیلی در کشور است که تبدیل به معضل شده است؛ زیرا تعطیلات مذهبی بر اساس تقویم هجری قمری است.
حال که نمایندگان مجلس برای کاهش تعطیلات رسمی بار دیگر عزم خود را جزم کرده‌اند و پیشنهاد داده‌اند که 9 روز از تعطیلات رسمی ایران کم شود، صرف نظر از این که نهایتا چه تعداد از این تعطیلات کم خواهد شد، باید فکری هم به حال این دغدغه کنند که آیا با کاهش تعطیلات مشکل پایین‌بودن بهره‌وری در ساعات کاری ایران حل می‌شود؛ بویژه آن که طرح پیشنهادی تا حذف برخی تعطیلات مذهبی از جمله شهادت امام رضا (ع) به جز در شهر مشهد و شهادت امام صادق (ع) و شهادت حضرت زهرا (س) به جز در قم هم پیش رفته است.

کاهش تعطیلات اگرچه ممکن است ارتباط تجاری و اقتصادی، آموزشی و فرهنگی و در تمام حوزه‌ها با سایر کشورها را افزایش دهد و ثمرات زیادی داشته باشد، اما به تنهایی، به افزایش بهره‌وری نیروی انسانی در جامعه به معنایی که در سایر کشورهاست منجر نخواهد شد.

آمارها می‌گویند درحالیکه میزان کار مفید سالانه، در ژاپن 2420 ساعت،‌ کره جنوبی 1900 ساعت، آلمان 1700 ساعت، چین 1420 ساعت، ‌آمریکا 1360 ساعت، ترکیه 1330 ساعت، ‌پاکستان 1100 ساعت و افغانستان 950 ساعت است، در ایران میزان کار مفید سالانه به 800 ساعت می‌رسد. همه اینها درحالیست که کل میزان ساعات کار در ایران به نسبت سایر کشورها بسیار، اما بهره‌وری پایین است.

پایین بودن بهره‌وری نیروی انسانی بویژه در بخشهای دولتی ایران، دلایل زیادی دارد که همگی منجر به ضعف اخلاق و فرهنگ کار در جامعه ما شده است.

از جمله این دلایل می‌توان به بروکراسی اداری ، تغییر مداوم مدیران و بلاتکلیفی نیروی انسانی، انتصاب مدیران ضعیف ، مسوولیت نشناسی کارکنان، نداشتن برنامه و هدف کوتاه و بلندمدت در بخشهای مختلف سازمان، عدم آموزش نیروی انسانی برای انجام کار موثر و باکیفیت، فقدان نظارت مدیران بر روند انجام کار توسط کارکنان، تأثیر دادن مشکلات فردی بر کار و وظیفه شغلی و نداشتن مهارت برای تفکیک این دو، چند شغله بودن افراد، ارزش قائل نشدن افراد برای شغل خود، رقابت با سایرین بر سر کار نکردن، استفاده درست و بموقع نکردن از سیستم تنبیه و پاداش مناسب توسط مدیران، اعمال تبعیض از سوی مدیران بالادست، بی‌توجهی به نیازهای نیروی انسانی، فقدان ارزیابی عملکرد به معنای ارزیابی عملکرد کارکنان از مدیر و مدیر از کارکنان، فضای خسته کننده محل کار و اهمیت ندادن مسوولان به این مشکل ریشه‌ای اجتماعی و ... اشاره کرد.

فرار از کار، درحالی به مشکل اجتماعی ریشه دار جامعه ما تبدیل شده است که اگر تمام روزهای تعطیلمان را حذف کنیم، به مانند مردم سختکوش ژاپن و کره جنوبی که لازمه توسعه کشورشان را کار و کار می‌دانند، به میزان بهره‌وری نیروی انسانی در این کشورها دست نخواهیم یافت، مگر آن که تغییری جدی در روش مدیریت‌ها در بخشهای دولتی صورت گیرد.

تفاوت ساعات کار مفید ما با سایر کشورها که نمونه‌ای از آنها گفته شد، درحالیست که در بسیاری از کشورها از تعطیلات دو روزه پایان هفته برخوردارند و به قول خودمان به امور خانواده هم می‌رسند.

***کمیته ویژه
درهمین حال "بهروز افخمی" نماینده ملکان در مجلس با اشاره به تشکیل کمیته‌ ویژه برای اصلاح طرح ساماندهی تعطیلات رسمی کشور، گفت: این طرح که از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس مطرح شده است و برای اصلاح و بازنگری به کمیسیون اجتماعی ارجاع شده است.
وی در ادامه افزود: باتوجه به تعطیلات رسمی متعددی که در کشور به عناوین مختلف از جمله مناسبت‌های مذهبی و دینی وجود دارد این طرح از سوی نمایندگان مطرح شد اما باید با کارشناسی بیشتر و توجه به نقطه نظرات علما مورد بررسی قرار گیرد.
عضو کمیسیون اجتماعی خانه ملت در پایان خاطر نشان کرد: این طرح مستلزم بررسی دقیق و جامع است بنابراین باید به نظرات مسئولان، علما و فرهنگیان را در این مهم توجه کرد.
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس هم از تشکیل کمیته ویژه برای اخذ نظرات علمای قم برای نهایی کردن طرح کاهش تعطیلات رسمی کشور خبر داد وگفت: تا حصول نتیجه نهایی از فعالیت کمیته یاد شده، این طرح در کمیسیون اجتماعی مسکوت خواهد ماند.
عبدالرضا عزیزی ، در مورد بررسی طرح کاهش تعطیلات رسمی کشور در کمیسیون اجتماعی، تصریح کرد: همانطور که پیش از این نیز به آن اشاره شد، علمای قم نسبت به طرح کاهش تعطیلات رسمی کشور که تعطیلات مذهبی نیز بخشی از آن محسوب می‌شود، انتقاداتی داشتند و بر همین اساس در جلسه مشترکی که با حضور طراحان طرح و رئیس مجلس شورای اسلامی تشکیل شد، با دقت نظر آقای لاریجانی قرار بر این شد که کمیته مشترکی در اینباره برای اخذ نظرات علمای قم و اصلاح طرح منطبق با این نظرات تشکیل شود.
نماینده مردم شیروان در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: در طرح یادشده اغلب روز‌هایی که برای کاهش تعطیلات انتخاب شده، روز‌های مناسبی نیستند و طرح چنین موضوعی نارضایتی علما و متدینین را در پی داشته است که ما در تلاش هستیم این طرح را به شکل مناسب اصلاح کنیم.
عزیزی، ادامه داد: کاهش تعطیلات رسمی کشور در شکل کنونی درست نیست به عنوان مثال یکی از افتخارات بزرگ آیت‌الله کاشانی این بوده که توانست از مجلس ملی پیش از انقلاب اسلامی مجوز تعطیلی رسمی برای روز تاسوعا را بگیرد اما حالا در مجلس شورای اسلامی چنین طرحی مطرح می‌شود که تاسوعا از تعطیلات رسمی حذف شود، آیا می‌توان از مجلسی که اسلامی است، چنین توقعی داشت؟
این نماینده مردم در مجلس نهم، همچنین در مورد کاهش تعطیلات رسمی نظیر 29 اسفند، افزود: روز 29 اسفند در ایران عملا روزی تعطیل است و در این میان اگر ما بخواهیم این روز را که از قضا یک روز ملی و روز ملی شدن صنعت نفت نیز هست، حذف کنیم تنها به دشمنان جمهوری اسلامی اجازه ایجاد شائبه‌های نظیر کم اهمیت بودن روز‌های ملی نزد مسئولان را خواهیم داد.
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، افزود: رسیدگی به طرح کاهش تعطیلات رسمی کشور و حصول نتیجه نهایی در مورد آن منوط به برگزاری جلسه مشترک با علمای قم خواهد بود.
درهمین راستا ،عضو کارگروه ویژه بررسی طرح ساماندهی تعطیلات رسمی کشور درباره فعالیت‌های این کارگروه، گفت: ما در این کارگروه با دعوت از مسئولات وزارت آموزش وپرورش و اقتصاد سعی در بررسی تناسبات اقتصادی و روانی تعطیلات در کشور داریم تا در نهایت به یک نظر جامع نسبت به تعطیلات رسمی کشور دست پیدا کنیم.
جمشید جعفرپور در گفت ‌وگو با در رابطه با جزئیات بررسی طرح ساماندهی تعطیلات رسمی کشور، گفت: در رابطه با تعطیلات رسمی کشور مفاهیمی است که باید روشن شده و کارکرد‌های این تعطیلات به درستی مورد بررسی قرا گیرد.
نماینده مردم لارستان، خنج و گراش در مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از فقدان یک معیار متناسب برای ارزیابی میزان کمی تعطیلات در کشور، توضیح داد: تا به حال کار تحقیقاتی درستی برای ارزیابی میزان تعطیلات انجام نشده تا با استفاده از آن معیار بتوانیم بگوییم میزان تعطیلات ما در کشور زیاد، کم یا متناسب است.
وی افزود: تعطیلات در هر کشوری به لحاظ اقتصادی، روانی و اجتماعی مورد بررسی قرار می‌گیرد و تمام این موضوعات باید در کنار هم گذاشته شده تا معیاری مقایسه‌ای برای ارزیابی تناسب میزان تعطیلات در کشور به دست آید.
این نماینده مردم در مجلس نهم، تصریح کرد: گاهی انتقاداتی در رابطه با آسیب‌های اقتصادی ناشی از تعطیلات بیان می‌شود اما این انتقادات کارشناسی شده نبوده و نیاز است افراد این موضوع را در کنار افزایش توان کاری ناشی از تعطیلات مدنظر قرار دهند.
وی تاکید کرد: قرار است تناسب بین تعطیلات و میزان کارآیی افراد در کنار تاثیرات اقتصادی آن به صورت کارشناسی در کارگروه ویژه بررسی طرح ساماندهی تعطیلات رسمی کشور مورد بررسی قرار گیرد.
جعفرپور افزود: کارهایی در این رابطه در شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام شد و کمیسیون فرهنگی در تداوم این اقدامات من را برای حضور در کارگروه ویژه بررسی طرح ساماندهی تعطیلات رسمی کشور انتخاب کرد که بعد از بررسی‌های لازم در این کارگروه از دستگاه‌های مرتبط با این موضوع برای حضور و ارائه نظر کارشناسی دعوت می‌شود.
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در رابطه با نهادهای مرتبط با موضوع، توضیح داد: از جمله سازمان‌هایی که حضورشان در کارگروه ضروری خواهد بود وزارت آموزش وپرورش و وزارت امور اقتصادی ودارایی است زیرا به صورت مستقیم با موضوع در ارتباط هستند.