یك اشتباه دیگر

موجی از مخالفت ها و اعتراضات درباره این فیلم در فضای مجازی و روزنامه ها و مجلات ایرانی شکل گرفت و هر یک، کوشیدند تا از زاویه دید خود، این فیلم را که چهره ای نادرست از ایران و ایرانی ارایه می داد، به نقد بکشند. جنجال درباره این فیلم تا آنجا بالا گرفت که سازمان سینمایی و رئیس وقت آن یعنی جواد شمقدری اعلام کرد که برای مقابله با این فیلم و جلوگیری از اکران آن در دنیا با استخدام یک وکیل خارجی، از هالیوود و تهیه کنندگان این فیلم شکایت می کند.
همین اتفاق هم افتاد و شمقدری با استخدام یک وکیل زن فرانسوی به نام «ایزابل کوتان‌‌ پِیر»، تصمیم خود برای شکایت از هالیوود و سازندگان فیلم آرگو را پی گرفت، اما حجت ا...ایوبی که بعد از پایان دوره شمقدری به ریاست سازمان سینمایی رسید، در یکی از نشست های اولیه خود، اعلام کرد که چون این وکیل را می شناسد و از تخصص او (که ورود به پرونده های خلافکاران بزرگ دنیا و دفاع از آنان است و به همین خاطر به «وکیل شیطان» معروف شده) آگاه است، اجازه نخواهد داد پولی بابت پیگیری این پرونده به این وکیل پرداخت شود و جدای از همه این مسایل، او اعتقادی به پیگیری این مسأله از طریق حقوقی ندارد.
هالیوود تا کنون فیلم های بسیاری بر ضد ایران ساخته و به نمایش درآورده است که فیلم هایی چون: «بدون دخترم هرگز»، «اسکندر»، «300»، « کشتی گیر» و «آرگو»، تنها بخشی از این دست فیلم هایند؛ فیلم هایی که تلاش می کنند تا چهره ایران و ایرانی را در نگاه جهانی، خدشه دار کنند. با این همه، مسأله اصلی اینجاست که آیا ورود ایران به جدل حقوقی با تهیه کنندگان اینگونه آثار در هالیوود، منجر به نتیجه مطلوبی خواهد شد؟ اگر بخواهیم کمی واقع بین باشیم، باید بگوییم که جدل های حقوقی نظیر آنچه جواد شمقدری برای فیلم «آرگو» و از طریق استخدام وکیل خارجی بدنبال آن بود، هیچگاه نخواهد توانست به نتیجه دلخواه ما منجر شود، زیرا یکی از اصول اولیه ای که معمولاً دادگاه های بین المللی در اینگونه مسایل به آن استناد می کنند آن است که: «هر فیلم داستانی، معمولاً بر اساس یک داستان واقعی شکل می گیرد، اما ساخته ذهن سازندگان آن فیلم است و به همین دلیل، فیلمسازان به خاطر نگاه خود، نمی توانند تحت تعقیب قضایی قرار بگیرند»! اگر شمقدری و دوستان ایشان در دوره ریاست ایشان در سازمان سینمایی، این مساله حقوقی ساده را می دانستند، شاید به این فکر می افتادند که به جای اختصاص دستمزد هنگفتی برای استخدام یک وکیل خارجی، از راهی دیگر به مقابله با این مسأله بپردازند، اما این اتفاق نیفتاد و پرونده شکایت از سازندگان فیلم «آرگو» با هزینه بسیار به جریان افتاد که البته، رئیس تازه سازمان سینمایی، اعلام کرده که چون با این نحوه مواجهه با مسأله، مشکل دارد، پولی بابت این پرونده، به وکیل فرانسوی پرداخت نخواهد کرد! اما از زاویه ای دیگر، تجربه نشان داده که مقابله با اینگونه فیلم های تخریبی از طریق حقوقی، راه به جایی نخواهد برد و نتیجه، معمولاً آن چیزی نخواهد شد که باید، بلکه این کمپانی های تولید کننده اینگونه فیلم ها هستند که با استفاده از جو روانی و خبری به وجود آمده بر سر فیلم شان، از آن به عنوان عاملی برای تبلیغ و فروش بیشتر فیلم شان استفاده خواهند کرد. شاید حرکت واقعی در مقابله با اینگونه اتفاقات آن باشد که با استفاده از همان ابزاری که با آن مورد حمله واقع شده ایم، به مقابله با خودش برخیزیم و جواب فیلم را با فیلم بدهیم. در عصری که سینما، همه مرزهای کشورها را از بین برده، مقابله با یک فیلم آن هم در دادگاه های بین المللی، تاثیر چندانی بر دیدگاه های عمومی نخواهد داشت، بلکه باید با ساخت فیلم هایی متناسب و اکران آنها در سراسر جهان، تصویری درست را جایگزین تصاویر تخریبی دشمنان کرد. متأسفانه ما در این عرصه نیز، تا کنون اقدامی بایسته انجام نداده ایم و فیلمی نساخته ایم که بتواند پاسخگوی پرسشهای به وجود آمده توسط این فیلم ها باشد، اما سرانجام باید سراغ حل مسأله از این زاویه رفت و با قدرت خود سینما، به مقابله با فیلم های تخریبی دشمنان پرداخت.