«دیپلماسیِ ظریفِ آنلاین» در بطنِ توافق ژنو

به گزارش نما به نقل از جام، پیشترها شخصیت‌های مختلف سیاسی، فرهنگی یا ورزشی برای اظهار نظر در خصوص موضوعی، واقعه‌ای یا برای پاسخ دادن، باید رسانه‌ای را مقصد قرار می‌دادند و آن رسانه نیز پروسه انتشار و بازتاب این سخنان را بر عهده می‌گرفت، امکانات زمان را اگر از این موضوع کنار بگذاریم، آن رسانه هرچقدر هم که شناخته شده باشد نمیتوانست حق مطلب را در قرن ارتباطات بیان کند؛ اکنون اما شخصیت های سیاسی در ایران با ورود به فضای وب و شبکه های اجتماعی، مطلب‌شان را می‎‌نویسند و در کمترین زمان ممکن، هزاران نفر از مخاطبانشان را در جریان امر قرار می‌دهند.

مصداق بارز این حضور آنلاین که هرگونه شک و شبه در خصوص ترجمه درست مطالب را به درستی کنار می‌گذاشت و محدودیتی نیز در جذب مخاطبان نداشت را می‌توان پس از انتخابات ریاست جمهوری 24 خرداد و حضور دولت مردان در فیس بوک و توییتر خواند که «محمد جواد ظریف» با پست هایی به زبان فارسی در فیس بوک و انگلیسی در توییتر را میتوان شاخص ترین آن دانست.

دیپلماسی آنلاین اما در دور جدید مذاکرات ژنو میان ایران و 1+5بر سر برنامه هسته ای تهران به عرصه کنش و واکنش و اعلام موضع سیاست مداران جهان از واشنگتن تا پاریس و تل‌آویو و تهران تبدیل شد.

تنها چند روز پیش از آغاز دور دوم مذاکرات ایران و 1+5 در ژنو «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر اسرائیل در پیامی در توییتر نوشت: «اگر اخباری که از ژنو می‌رسد درست باشد ایران به معامله قرن دست یافته است!»

توییت نتانیاهو با واکنش‌ها و بازتاب‌های بسیاری در شبکه های اجتماعی، رسانه های جهان و در میان شخصیت های سیاسی جهان داشت که البته توانست در نهایت به همراه کردن وزیر خارجه فرانسه منجر، و کارشکنی پاریس را در دقایقی که انتظار می رفت توافقی در حال شکل‌گیری است، به همراه داشته باشد.

پس از انکه فابیوس، ساز مخالفت خود را در این دور از مذاکرات کوک کرد و ایران و 1+5 دست خالی از ژنو بازگشتند نیز مخالفان و موافقان سیاست هسته ای فرانسه فضای وب را قُرق کردند و واکنش نشان دادند. از عصبانیت و نارحتی ایرانیان که صفحه شخصی فابیوس در فیسبوک را هدف قرار داده بودند اگر بگذریم، سناتور مک کین، جمهوری خواه کنگره آمریکا نیز توییت کرد: «زنده با فرانسه.

حساب کاربری در شبکه اجتماعی توئیتر که گفته‌ می‌شود از سوی دفتر رهبر ایران آیت‌الله خامنه‌ای اداره می‌شود نیز به زبان انگلیسی بخش های از سخنان مقام معظم رهبری را توییت کرد: دولت فرانسه در سالهای اخیر، سیاست دشمنی آشکار با ملت ایران را در پیش گرفته است که این سیاست غلط همچنان ادامه دارد و این کار ، غیرمدبرانه و ناهوشمندانه است .

ظریف نیز در واکنش به سخنان نادرست وزیر خارجه آمریکا در خصوص اینکه ایران مانع از رسیدن به توافق ژنو شده است، به توییترش رفت و نوشت: “آقای وزیر، آیا ایران بود که نیمی از پیش نویس امریکا را در شب پنج شنبه پاک کرد و بعد روز جمعه علیه آن حرف زد؟”

چندی پس پایان دور دوم مذاکرات ژنو و در آستانه برگزاری دور سوم مذاکرات ایران و 1+5 در 29و 30 ابان ماه، در حالی که برخی از گروهی از تندروها در داخل کشور با اظهار نظرهای خود و رسانه‌هایشان سیاست خارجی دولت یازدهم را هدف قرار داده بودند، مقام معظم رهبری در سخنانی، تیم مذاکره کننده هسته ای را فرزندان انقلاب خواند و تاکید کردند که نباید آنها را تضعیف کرد. سخنان مقام معظم رهبری نیز در توییتر ایشان منتشر شد و بازتاب بسیار گسترده ای در رسانه های خارجی به ویژه رسانه های آمریکایی داشت.



یک روز مانده به برگزاری نشست ژنو و پس از حادثه تروریستی در مقابل سفارت ایران در لبنان که تاثر همگان را به همراه داشت، عباس عراقچی، معاون وزیرخارجه که به تازگی به توییتر پیوسته بود و به زبان انگلیسی نیز مسلط بود در نخستین توییت خود نوشت: "دیپلمات، مذاکره، شهادت - خدایا این محرم چه محرمی است! از ژنو تا بیروت، ما با همیم!"

ویلیام هیگ وزیر امور خارجه بریتانیا و جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در حساب های توییتر بمب گذاری نزدیک سفارت ایران در بیروت را حمله ای «تروریستی» خواندند و از با خانواده های بازماندگان ابراز همدردی کردند.

نخستین روز آغاز سومین دور مذاکرات ژنو نیز با تماس تلفنی کامرون، نخست وزیر انگلیس با روحانی همراه بود.

روحانی در حساب توییتر خود اعلام کرد: «دیوید کامرون در مکالمه ای تلفنی نسبت به حمله تروریستی در مقابل سفارت ایران در بیروت ابراز تاسف کرد.» دیوید کامرون نخست وزیر بریتانیا نیز در حساب توییتر خود تاکید کرد این تماس تلفنی اولین تماس در ۱۰ سال اخیر بوده است.

با آغاز سومین دور مذاکرات فشرده ژنو که 3 روز به طول انجامید، عراقچی به همراه «مایکل مان» سخنگوی کاترین اشتون رئیس هیات 1+5 علاوه بر حضور پی در پی در میان خبرنگاران و ارائه گزارش از روند پیشبرد مذاکرات همواره در توییتر نیز به اعلام فضای حاکم بر فضای مذاکرات می پرداختند و در این باره اطلاع رسانی می کردند.



عراقچی ساعت 3 صبح روز یکشنبه توافق، با ارسال چهار کلمه «دود سفید در مذاکرات» در توییتر، از توافق ایران و طرف مذاکره کننده خبر داد. وی در صفحه توئیتر خود نوشت: سلام بر روح دانشمندان شهید هسته‌‌ای، برنامه غنی‌سازی ما به رسمیت شناخته شد؛ تقدیم به ملت سرفراز ایران به پاس 10 سال مقاومت و ایستادگی.

محمدجواد ظریف نیز پس از انتشار خبر توافق ایران و 1+5 پس از 10 سال مناقشه پیش از آن که هتل اینترکنتیننتال را به قصد مقر اروپایی سازمان ملل ترک کند، توئیت کرد «به توافق رسیدیم.»



هر چند علاوه بر اینها انتشار توئیتی منتسب به رئیس جمهور در این خصوص منتشر شد که از مردم به خاطر صبوری‌شان در دوران تحریم تشکر می‌کرد، توئیت مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون و ویلیام هیگ وزیر امور خارجه انگلیس و حتی محمد البرادعی رئیس سابق انرژی اتمی نگاه‌ها را به خود جلب کرد



عبدالله گل رئیس جمهور ترکیه نیز در پیامی توئیتری گفت: من از توافق امروز درباره برنامه هسته‌ای ایران استقبال می‌کنم.

صادق خرازی سفیر سابق ایران در سازمان ملل و از مشاوران محمد خاتمی نیز در صفحه توییتر خود از محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان به خاطر ایجاد تغییر در روش و رویکرد و همچنین جو مذاکرات هسته‌ای ایران تشکر و قدردانی کرد.

«ویلیام هیگ» وزیر خارجه انگلیس نیز روز یکشنبه بعد از امضای رسمی توافقنامه میان ایران و گروه 1+5، این توافق را برای تمام دنیا خوب توصیف کرد. وی در صفحه توئیتر خود نوشته است: توافقی که با ایران امضا شد برای تمام دنیا از جمله کشورهای خاورمیانه و خود مردم ایران خوب است.

«محمد البرادعی» مدیر کل پیشین آژانس انرژی اتمی در صفحه توئیتر خود از توافق ایران و 1+5 استقبال کرد. البرادعی افزود: جهان با توافق 1+5 با ایران بهتر خواهد بود و برابری، اعتماد سازی، احترام و گفت‌وگو کلید حل هرگونه تعارضی است.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که به همراه تیم مذاکره کننده این کشور طی 4 روز گذشته مذاکرات ژنو در این شهر به سر می برد نیز در پستی در فیس بوک نوشت: همین حالا بر گشتم از شهر ژنو - ماشاالله این چند روز پیش همه هییت های مذاکره کننده سخت در تلاش بودندٰ‌ - هم تیم مذاکره کننده جمهوری اسلام ایران هم هییت های مذاکره کننده گروه P5+1 تحت رهبری خانم اشتون.